Ngày xuân trong tù
Một ngày cuối năm, không khí Tết đang tràn khắp nẻo đường, phóng viên trở lại thôn Me (Tân Yên, Việt Yên, Bắc Giang) - nơi có người đàn ông vừa được giải oan sau 10 năm ngồi tù.
Khác với những ngày mới ra trại, giờ ông Nguyễn Thanh Chấn (54 tuổi) đã bắt kịp với nhịp sống mới ở vùng quê yên ả. Ông nhanh nhẹn "diễn" lại công việc xát gạo 10 năm trước. Đây được xem là nghề để ông kiếm tiền nuôi sống gia đình.
"Trong nhà, tài sản duy nhất còn lại là cái máy xát gạo này, may đến giờ nó vẫn dùng được. Hôm đầu về nhà, do quên cách cắt cầu dao nên tôi làm cháy cầu chì, vừa phải nhờ thợ điện đến thay", ông nói.
Trong căn nhà cấp 4 rêu phong, bức tường vôi đã bong tróc, ông Chấn ngồi kể về thời gian đón Tết trong tù của mình.
Ông nhớ như in cái Tết đầu tiên, khi người nhà không kịp vào thăm. Đêm giao thừa năm đó, ông ngồi co ro trong buồng giam, khóc vật vã từ năm cũ sang năm mới, đến lúc mệt quá thì ngủ thiếp đi.
Ông bảo, từ ngày 27 tháng Chạp đến hết mùng 5 Tết, tù nhân không phải lao động, được ăn uống ngon và phát bánh kẹo đầy đủ... nhưng điều này chẳng khiến ông vui. Quãng thời gian này, lúc nào cũng cũng ngóng về gia đình, vợ con.
Năm thứ 2, ông được chuyển sang trại mới vào đúng dịp Tết. Thời điểm này, khi người nhà các phạm nhân khác lên thăm và chuyển quà vào khiến ông Chấn thêm càng thêm chạnh lòng.
"Tôi là người nghiện thuốc mà lúc đó không có nổi một điếu hút cho đỡ thèm", ông Chấn nhớ lại.
Theo lời kể, hàng ngày, 9h trại mở cửa buồng cho tù nhân ra sân, ông lại chạy nhanh ra phía ngoài để hít khí trời cho khuây khỏa. Bữa ăn thời điểm đó cũng chỉ có cơm, rau luộc và nước rau; thịt thì một tháng được bốn bữa. Để nuốt cơm cho dễ, hàng ngày ông đều phải chạy nhảy và vận động thật nhiều.
2 kỷ vật của người từng ngồi tù
Những ngày tháng đau buồn trong trại giam, ông Chấn tâm sự đã lôi bút ghi tâm tư vào cuốn sổ tay vợ ông gửi lên. Những dòng nhật ký hồi đó được viết trong trạng thái đầy xúc động.
Đến khi ra tù, ông Chấn vẫn mang theo người để làm kỷ niệm. Lật giở từng trang nhật ký, giọng ông run run: "Tôi làm sao quên được những ngày tháng trong đó. Tất cả những ngày tháng kể cả giỗ chạp, tết tôi đều nhớ từng giây từng phút như mới trải qua hôm qua".
Ông Chấn khẽ bảo, cuốn nhật ký ghi lại sự trong sạch của ông. Ông đã viết lên nỗi oan ức của người bị cầm tù một cách vô cớ. Và lúc nào, cuốn nhật ký cũng được ông mang theo bên mình phòng có mệnh hệ gì sẽ có người kêu oan giúp.
Ngoài cuốn nhật ký, kỷ vật mà ông luôn giữ bên mình đó là 2 lá bùa do chính vợ ông làm. Cả hai lá bùa đều được ghi mực chữ đỏ, Ông Chấn cho biết, nhiều lần bạn tù hỏi xin nhưng ông nhất quyết từ chối vì vợ dặn luôn phải giữ bên người.
Nhớ lại ngày ra tù, ông Chấn bảo đã đem đốt hết mọi thứ trừ cuốn sổ ghi chép và 2 lá bùa. Ngày ông được mời lên UBND xã Tân Yên nhận quyết định đình chỉ điều tra vụ án cũng là ngày ông đem cả hai thứ đó cất vào chiếc hộp. Bên trong hộp còn có vô số những lá thư chia sẻ của nhiều người trên mọi miền Tổ quốc.
Nói về cái Tết đầu tiên của mình sau khi được trở về với cuộc sống, ông Chấn cười mỉm: "Được ăn Tết với vợ con là vui lắm rồi, nhà tôi cũng chẳng sắm sửa gì nhiều. Có dăm ba con gà, bánh chưng thì bên đằng ngoại gói cho thế là đủ cho một cái Tết tự do".
Dọc đường tiễn phóng viên ra tận cổng làng, người đàn ông mang án oan chỉ tay vào cây to mọc trước cổng thôn Me chia sẻ: "Tuổi cây này bằng đúng thời gian tôi ngồi tù. Ngày ấy vợ tôi đi kêu oan không được mang cây giống bé tí tẹo về trồng. Vậy mà đã thấm thoát 10 năm".
- Ngày 15.8.2003, chị Nguyễn Thị Hoan bị giết hại tại thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, Bắc Giang. Sau hơn một tháng, ông Nguyễn Thanh Chấn bị khởi tố, tạm giam về tội "Giết người". - Ngày 26.3.2004, TAND tỉnh Bắc Giang tuyên Nguyễn Thanh Chấn án tù chung thân về tội "Giết người". Đến cuối tháng 7 năm đó, TAND Tối cao tuyên y án sơ thẩm, bác kháng cáo kêu oan của bị cáo. Bản án phúc thẩm có hiệu lực. - Tháng 7.2013, bà Nguyễn Thị Chiến (vợ Nguyễn Thanh Chấn) có đơn kêu oan gửi đến Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao, cho rằng thủ phạm giết người là Lý Nguyễn Chung. Tháng 10, Chung ra đầu thú và khai nhận hành vi giết chị Hoan hòng cướp tài sản. - Ngày 6/11/2013, trong phiên tái thẩm, TAND Tối cao đã hủy hai bản án kết tội ông Chấn để điều tra xét xử lại. - Ngày 25/1, Cơ quan điều tra (Bộ Công an) đã đọc quyết định đình chỉ điều tra đối với ông Nguyễn Thanh Chấn.
|