Hơn 400 con trâu bò chết vì giá rét

Trâu bò lại bị “đốn ngã”

Theo thống kê chưa đầy đủ của Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) và các tỉnh, tính đến ngày 10-1 có hơn 400 con trâu bò chết rét. Số trâu bò chết rét tập trung chủ yếu ở các tỉnh Bắc Cạn (200 con), Lào Cai (22 con), Yên Bái (31 con), Hà Giang (77 con)...

Từ vùng rét hại Tây Bắc như TP. Điện Biên Phủ (Điện Biên), Phù Yên (Sơn La)... chúng tôi ngược lên các địa bàn vùng cao của tỉnh Yên Bái, Lào Cai, Lai Châu... Tại các huyện: Trạm Tấu, Mù Căng Chải (Yên Bái); Sa Pa (Lào Cai); Mẫu Sơn, Lộc Bình (Lạng Sơn), Pắc Nậm (Bắc Cạn)... đợt rét đã kéo dài hơn 10 ngày qua làm nhiều trâu bò đổ bệnh, chết rét.

Theo Sở NN&PTNT Bắc Cạn, đến ngày 9 - 1, đợt rét đậm kèm mưa đã làm 200 con trâu bò, bê nghé chết rét, tập trung ở các huyện vùng cao Pắc Nặm, Ngân Sơn, Ba Bể, Na Rì. Chỉ riêng huyện Pắc Nặm đợt rét mấy ngày qua đã có thêm 67 con trâu bò bị chết, chủ yếu bê nghé hoặc trâu bò gầy yếu tập trung tại những thôn vùng sâu nặng tập quán chăn thả rông.

Nhà bà Lường Thị Tông, thôn Khuổi Phay xã Nghiên Loan huyện Pắc Nặm, có một con nghé bị chết. Bà cho biết: “Nhà tôi có 3 con trâu, 1 con nghé. Mấy hôm trước cán bộ xã đến nhà vận động nhốt trâu, che chuồng trại, đốt lửa chống rét cho trâu, nhưng mải việc chưa kịp làm thì đã chết một con nghé gần 2 tuổi. Giờ phải nấu cám và bỏ thêm rơm để chúng ăn tại chuồng, không dám chăn thả xa nữa”.

Chiều 10-1, ông Phạm Văn Lái- Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Yên Bái xác nhận, tới chiều qua đã có tổng cộng 31 con trâu bò bị chết trên địa bàn. Trong đó, ở huyện Trạm Tấu 15 con, huyện Văn Chấn có 12 con và 4 con bị chết ở hai xã Nậm Có và Cao Phạ thuộc huyện nghèo Mù Căng Chải. Tất cả đều do giá rét.

Còn ở Lạng Sơn, nơi băng tuyết đã xảy ra, cho tới hôm qua, lượng trâu bò chết vẫn không ngừng gia tăng.

Chị Nguyễn Thanh Làn, nhà ở ngã ba Mẫu Sơn (Lộc Bình) cho biết: Trời càng rét đậm, càng nhiều trâu bò bị chết. Không chỉ riêng xã Mẫu Sơn mà xã Công Sơn bên cạnh cũng đã có trâu bị chết. Hôm 8-1, chúng tôi mua được hơn chục con trâu chết mang xuống TP. Lạng Sơn bán hết veo. Nhưng hôm qua mua thêm 3 con nữa thì không bán được. Vì trâu bị chết nhiều quá, khách ăn không kịp, mà trời lại rét đậm, không chở đi xa bán được".

Giá trâu bị chết tụt xuống nhanh, chỉ còn 500.000 đồng/con nghé non và 300.000 đồng/trâu già, thậm chí cho cũng không ai lấy.

Chống chọi với giá rét

Vừa chăng tấm bạt dứa mới mua ở chợ về, chị Hà Thị Thịnh ở tiểu khu Bó Bun (Mộc Châu, Sơn La) vừa tâm sự: Đợt rét này tôi đầu tư vào 2 con trâu của gia đình cũng mất gần nửa triệu bạc. Nào mua rơm, cỏ khô; mua củi đốt sưởi, bao tải may áo cho trâu, nay lại thêm gần chục mét bạt dứa phủ ngoài chuồng nữa. Thế mà đã yên tâm đâu, ngày cũng như đêm, phải đảo ra chuồng trâu liên tục, nhìn mồm, nhìn móng chân nó xem có sưng, có xước gì không.

Tại xã Chiềng Khoang (Quỳnh Nhai, Sơn La), gia đình chị Lường Thị Toàn đã biết cách khắc phục thức ăn cho 4 con bò nuôi nhốt trong những ngày giá rét từ nguồn lá chuối tươi. "Nhà tôi chỉ có gần trăm mét vuông cỏ cho bò nên phải trồng thêm mấy chục gốc chuối, vừa lấy quả ăn, vừa làm thức ăn cho bò".

Theo ông Ma Quang Trung - Giám đốc Sở NN&PTNT Lào Cai, Sở đã chỉ đạo kịp thời cho các địa phương vùng cao như Sa Pa, Mường Khương, Bắc Hà, Si Ma Cai... về những giải pháp chống rét cho gia súc, gia cầm. Đặc biệt là với đàn trâu, bò, dê, ngựa đã được nông dân chủ động đưa xuống các vùng thấp của huyện Bát Xát và TP. Lào Cai để tránh rét và cắt cử người mang lương-thực phẩm xuống địa bàn gửi gia súc để chăm sóc trực tiếp nên hiện tượng trâu bò, gia súc bị chết rét đến giờ chưa xảy ra.

Rút kinh nghiệm từ đợt rét đậm, rét hại năm 2008 khiến cho trên 3.000 con trâu, bò bị chết, đợt rét này huyện Ngân Sơn (Bắc Cạn) đã triển khai nhiều biện pháp cấp bách để bảo vệ đàn gia súc.

Ông Phạm Kim Hiểu - Phó Chủ tịch UBND thị trấn Nà Phặc (Ngân Sơn) cho hay: Mặc dù đã triển khai công tác phòng, chống rét cho trâu, bò đến người dân ngay từ tháng 9 - 2010, nhưng trước diễn biến phức tạp của thời tiết thị trấn đã cử cán bộ các ban ngành, đoàn thể trực tiếp xuống các thôn, bản thăm nắm tình hình, đồng thời tư vấn, hỗ trợ cho người dân những biện pháp kỹ thuật nhằm bảo vệ gia súc.

Để chống rét hiệu quả theo ông Hoàng Kim Giao - Cục trưởng Cục Chăn nuôi khuyến cáo: Bà con cần che chắn chuồng trại tránh gió lùa, trong chuồng nên có chất độn chuồng, thường xuyên giữ nền chuồng khô ráo sạch sẽ. Những ngày rét có kèm theo mưa cần tăng lần thay chất độn chuồng để trâu bò không bị lạnh. Có thể sử dụng bóng điện hay đốt sưởi cho gia súc trong chuồng nuôi bằng trấu, mùn cưa, than củi.

Đình Thắng - Kiều Thiện - Văn Giáp