Với họ đây không chỉ là kỷ vật thiêng liêng của đời lính mà còn là kỷ vật chiến thắng của bộ đội Phòng không - Không quân VN đang được triển lãm tại Bảo tàng Lịch sử quân sự VN.
Trong một lần tình cờ, kíp trắc thủ năm xưa đã bắn rơi 25 máy bay (trong đó có 4 pháo đài bay B52) đã gặp nhau nơi bệ phóng tên lửa của mình. Họ gồm có các đồng chí Đinh Thế Văn - nguyên Tiểu đoàn trưởng, Nguyễn Văn Đức - nguyên sĩ quan điều khiển, Đỗ Đình Tân - nguyên trắc thủ phương vị, Phạm Hồng Hà - nguyên trắc thủ cự ly, Nguyễn Văn Quyền - nguyên trắc thủ chuẩn bị đạn, Nguyễn Văn Đang - nguyên Đại đội trưởng Đại đội 2, tham gia kíp trắc thủ...
Kíp trắc thủ năm xưa chụp ảnh bên giàn tên lửa chiến thắng. |
Đồng chí Đinh Thế Văn kể lại: Ngày 7.2.1965, khi Đoàn đại biểu Đảng và Chính phủ Liên Xô do đồng chí Cô-xư- gin - Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành T.Ư Đảng Cộng sản Liên Xô, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô dẫn đầu, sang thăm hữu nghị nước ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chính thức đặt vấn đề với Liên Xô đề nghị giúp VN phát triển hệ thống tên lửa phòng không. Đồng chí Cô-xư-gin đã đồng ý viện trợ cho VN bệ phóng, đạn tên lửa đủ trang bị cho 2 trung đoàn.
Tháng 4.1965, toàn bộ khí tài trang bị tên lửa đã được chuyển đến VN an toàn bằng đường biển. Kể từ đó tên lửa SA-75 đã đóng vai trò quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ của nhân dân VN, nhất là trong cuộc chiến chống chiến tranh phá hoại bằng không quân của Mỹ ở miền Bắc VN. Sau khi quân đội ta tiếp nhận khí tài, chỉ sau 2,5 tháng huấn luyện, tên lửa SA-75 đã xuất trận.
Ngày 24.7.1965, hai Tiểu đoàn 63 và 64 (Trung đoàn 236), mỗi tiểu đoàn phóng 2 tên lửa đã bắn rơi tại chỗ chiếc F- 4C của không quân Mỹ. Ngày ra quân đánh thắng trận đầu đã trở thành ngày truyền thống của bộ đội tên lửa phòng không Việt Nam. Dưới sự điều khiển của Tiểu đoàn 77, Trung đoàn 257, bệ phóng và tên lửa SA-75 đã lập thành tích bắn rơi 25 máy bay của Mỹ trong thời gian từ năm 1966-1972, đặc biệt đã bắn rơi 4 máy bay B52 trong Chiến dịch “Điện Biên Phủ trên không”, được Nhà nước tuyên dương đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân ngày 3.9.1973.
Bây giờ, những người chiến sĩ phòng không của Tiểu đoàn 77 năm xưa đã bước sang tuổi 70. Với họ, giàn tên lửa đã cùng họ lập nên chiến thắng luôn là kỷ vật thiêng liêng của một thời chung sức, sát cánh bảo vệ Tổ quốc
Khánh Gia