Ghi chép sổ tay giúp nông dân kiểm soát các công đoạn sản xuất lúa. |
Ngoài vấn đề cải thiện giống (đã được thực hiện trong nhiều năm qua) thì việc áp dụng các quy trình canh tác phù hợp cho vùng, từng tỉnh là cần thiết.
Quy trình này không chỉ chú ý đến sự gia tăng năng suất, mà còn chú ý đến chất lượng, quy trình không chỉ gói gọn trong việc làm đất, xuống giống đến thu hoạch, mà còn chú ý đến khâu chuẩn bị sản xuất trước như chọn giống, xác định nhu cầu thị trường, ký kết hợp đồng, vùng nguyên liệu… đến khâu tồn trữ, chế biến lúa, gạo. Sự gia tăng năng suất và sản lượng giúp khai thác tối đa ưu thế năng suất, chất lượng của giống.
Tất cả những yếu tố nêu trên được bắt đầu từ việc điều tra kỹ thuật canh tác của người dân, căn cứ vào cơ sở khoa học của những tiến bộ kỹ thuật hiện có như 3 giảm, 3 tăng, xuống giống tập trung né rầy, bón phân theo bảng so màu lá, quản lý nước… điều chỉnh cho phù hợp với từng vùng, từng cánh đồng. Muốn thực hiện được tốt các yêu cầu này, người nông dân phải thực hiện việc ghi chép sổ tay sản xuất lúa. Lợi ích của việc ghi chép sổ tay sản xuất lúa được thể hiện ở 3 mục đích sau đây:
Thứ nhất, mỗi nông dân ghi chép sổ tay sẽ là người tự thiết lập cho mình quy trình sản xuất lúa về mặt thời gian, cách bố trí công việc, tính toán lao động thuê mướn và lao động gia đình, dự tính các khâu máy móc cần thiết cho suốt quá trình canh tác, mua và dự trữ phân bón, thuốc BVTV …
Cuối vụ sản xuất lúa, căn cứ vào những ghi chép sổ tay sản xuất, nhật ký công việc, tình hình sinh trưởng của lúa, bón phân, diễn biến dịch hại, phun xịt thuốc BVTV, tình hình thời tiết, khí tượng, thủy văn… và năng suất lúa đạt được, nông dân có thể rút ra được những vấn đề làm tăng hoặc giảm năng suất lúa.
Quyển sổ tay ghi chép đầy đủ của nhiều nông dân trong vùng sản xuất, trong cánh đồng sẽ được cán bộ kỹ thuật, các nhà chuyên môn xem xét, phân tích dựa trên các dữ liệu ghi chép của nông dân sẽ tổng hợp được những vấn đề cần bổ sung, chỉnh sửa, để có những khuyến cáo cụ thể nhằm có được năng suất cao nhất, chi phí thấp nhất.
Nếu không có việc ghi chép sổ tay sản xuất lúa thì sẽ rất khó kiểm soát, kiểm tra, đánh giá các vấn đề nêu trên do nông dân không thể nhớ hết tất cả những việc mình làm trong hơn 100 ngày canh tác lúa. Ghi chép sổ tay sẽ giúp có được một quy trình canh tác tốt hơn, cây lúa sinh trưởng và phát triển tốt hơn, môi trường canh tác lúa được bảo vệ và sức khỏe nông dân cũng sẽ cải thiện.
Lê Thanh Tùng (Cục Trồng trọt)