Ai là Hoàng Phi Hồng thật?

Giới bình dân thắng thế với sự “dễ thương” của Lý Liên Kiệt, tuy nhiên giới võ học thì lại trân trọng hơi quá đáng Triệu Văn Trác...

1,5 tỷ người tuyển chọn

Được chọn để sắm vai Hoàng sư phụ là ước mơ cao nhất của bất cứ diễn viên võ thuật nào. Suốt nửa thế kỷ nay chỉ có 3 người có được vinh dự này: Quan Đức Hưng, Lý Liên Kiệt và Triệu Văn Trác.

Lý Liên Kiệt

Quan Đức Hưng là diễn viên đầu tiên có được duyên trời ấy. Tất nhiên, sắm vai Hoàng Phi Hồng thì trước tài diễn xuất thì phải có nền tảng võ thuật thật sự xuất chúng. Quan Đức Hưng là diễn viên nhạc kịch Quảng Đông và tất nhiên là bậc thầy võ thuật của môn phái Bạch Hạc và Hồng Gia quyền. Tuy nhiên, các tác phẩm điện nửa thế kỷ trước khó có thể có được nhưng khung hình, những cảnh quay khiến người ta “nổi da gà”...

Nhưng có một điều đáng trân trọng là tại Bảo Chi Lâm, các cảnh quay võ thuật về Hoàng Phi Hồng đều là cảnh phim do Quan Đức Hưng sắm vai. Không chỉ võ thuật mà cả trong điện ảnh cũng cần một tôn ti trật tự nhất định và các bậc tiền bối luôn nhận được sự trân trọng cao nhất.

Đã gần 100 tuổi, nhưng Quan kịch sĩ hoàn toàn có thể yên lòng đi gặp Hoàng sư phụ để báo cáo “đã có người sắm vai ngài còn oách hơn tôi”. Cái này, cả 1,5 tỷ người Trung Hoa liên quan mật thiết và hàng tỷ người quan tâm trên thế giới đều đã biết: Lý Liên Kiệt.

Nhiều năm vô địch Wushu toàn quốc (lần đầu 11 tuổi), một cuộc sống mực thước, quy chuẩn trong đời sống phóng đãng của điện ảnh Hongkong với bao Trần Quán Hy, Trương Bá Chi... đã khiến Lý Liên Kiệt không có đối thủ trong cuộc lựa chọn người đóng Hoàng Phi Hồng.

Seri phim Hoàng Phi Hồng do Lý Liên Kiệt sắm vai cứ “đến hẹn lại lên” tới mức, ở những phần gần đây, điện ảnh Hongkong đã cho Hoàng sư phụ cùng dì Mười Ba sang tận Mỹ để đánh nhau với cao bồi miền Tây (bí quá nên các bác Hongkong bịa bừa ra thế).

Người dân Phật Sơn gọi Lý là Hoàng Phi Hồng tái thế! Cuộc sống đức hạnh của Lý Liên Kiệt được người ta liên tưởng đến cuộc đời tận tụy của Hoàng sư phụ. Nhưng đến Bảo Chi Lâm thì mới thấy, đạo diễn không chọn Lý Liên Kiệt thì đúng là kẻ “có mắt mà không có tròng”.

Di ảnh của Hoàng tài chủ có thể nói đúng là giống Lý ngôi sao điện ảnh đến từng milimét. Có thể gọi đây là bức chân dung của Lý Liên Kiệt khi có tuổi. Nếu lười chụp ảnh thì Lý Liên Kiệt có thể lấy di ảnh này sửa qua loa rồi bảo của mình thì trời cũng chả phát hiện ra được.

Khi so sánh về mọi thứ thì có lẽ Lý Liên Kiệt chỉ khác (hoặc kém) Hoàng sư phụ mỗi điều: Hoàng sư phụ có tới 4 vợ một lúc. Thế nhưng cũng tại Phật Sơn, giới võ thuật thì lại không thích Lý Liên Kiệt sắm vai người thầy của họ lắm.

Đấm đá “văn nghệ” thế thì toi

Dù vô địch võ thuật nhiều năm nhưng Lý Liên Kiệt lại chỉ vô địch ở nội dung biểu diễn. Lối đánh hoa bổng, nhìn đẹp mắt nhưng không đắc dụng khi lâm trận. Xung trận mà đấm đá văn nghệ thế thì toi. Lối đánh hoa bổng này được dân võ thuật Trung Hoa xưa nay gọi là “múa gậy bán thuốc cao” dùng cho bọn mãi võ. Chính Hoàng sư phụ khi cơ hàn đã từng phải múa gậy bán thuốc cao (Sơn Đông mãi võ). Và đây là quãng đời mà nhiều đối thủ đã từng nhạo báng Hoàng Phi Hồng khi muốn gây chiến.

Lâm Hiển Long là một cao đồ của Hồng Gia quyền, anh cũng có một trung tâm dạy võ thuật trong số gần 200 cơ sở dạy võ của Phật Sơn. Anh ngồi gần tôi trong một trận quyền Anh của ASIAD16 ở nhà thi đấu Lĩnh Nam Minh Châu, trong khi chờ một trận đấu, bàn về chuyện Hoàng Phi Hồng và Lý Liên Kiệt, anh chỉ lên tường nhà thi đấu bảo: “Hoàng sư phụ của chúng tôi thế này cơ”.

Trên tường là bức ảnh to tổ bố ghi lại khoảnh khắc một võ sĩ Muay Thái dính đòn của một võ sĩ Trung Quốc. Cú đá khiến võ sĩ Muay Thái kia tưởng như bị xoay ngược đầu về phía sau. Lâm Hiển Long giải thích, phải mất cả đời người vất vả tìm tòi, học hỏi thậm chí giao du cả với kẻ thù, Hoàng sư phụ mới biến được lối đánh hoa bổng của Thiếu Lâm trở nên hiệu quả, uy lực như thế.

Và hiện nay, tại các võ đường Phật Sơn, cuốn phim dùng làm vật trợ giáo trong giảng dạy là những phim do Triệu Văn Trác thủ vai và tất nhiên đó là những phim nhà Vô địch võ thuật Trung Hoa này sắm vai Hoàng Phi Hồng.

Triệu Văn Trác

Cũng vô địch võ thuật toàn Trung Hoa như Lý Liên Kiệt nhưng Triệu Văn Trác lại hơn đứt (về chuyên môn) vì anh vô địch đối kháng (có đánh nhau hộc máu mồm, dồn máu mũi, sủi máu cam hẳn hoi). Và Triệu Văn Trác chính là một tiêu biểu của những cải cách võ thuật mang tính cách mạng của Hoàng Phi Hồng: Lấy võ học Thiếu lâm làm căn bản để điều khiển, sử dụng các môn võ hiệu quả, thực dụng khác.

Khốn một điều khi sang với lĩnh vực điện ảnh thì những ưu thế kia lại thành bất lợi: Triệu Văn Trác đấm đá nhanh gọn quá, trong khi khán giả lại muốn nhấm nháp, từ từ thưởng thức. Đừng tưởng giỏi mà đã là hay!

Thêm một vấn đề đau khổ nữa là vẻ mặt đẹp một cách nam tính của Triệu Văn Trác trông lại quá giống mặt người... Nhật (cái này thì giời cứu).

Nam Hải