Khói thuốc lá là nguyên nhân của 90% các ca ung thư phổi |
Nhân Ngày Thế giới phòng, chống ung thư (4.2) vừa qua, Tổ chức Y tế Thế giới đã khẳng định là không quá khó để phòng ngừa bệnh ung thư, và đây là việc nên làm bởi hiện vẫn chưa có thuốc chủng ngừa hiệu quả cho tất cả các loại ung thư.
Giải pháp ngoài tầm tay thầy thuốc
Trong khi ngành y tiếp tục hãnh diện với những tiến bộ nhảy vọt về kỹ thuật chẩn đoán cũng như phương tiện điều trị trong vài thập niên gần đây thì hai tiếng “ung thư” với người bệnh trước sau vẫn chẳng khác bản án tử hình không rõ ngày thi hành!
Cho dù thầy thuốc có khéo tay cắt xén cách mấy, máy xạ trị có tinh vi thế nào, thuốc hóa trị có hiệu quả bao nhiêu thì tất cả xét cho cùng vẫn là giải pháp thụ động vì chỉ chạy theo căn bệnh. Rượt đuổi cho dù có kịp cũng chậm mấy bước, cũng mệt cầm canh!
Hơn thế nữa, tình trạng quá tải trong các bệnh viện ung bướu chắc chắn sẽ không thể giải quyết vì số thầy thuốc chuyên khoa chỉ có thể tăng theo cấp số cộng, trong khi lượng bệnh nhân vọt theo cấp số nhân, nếu như không có cách khác để phòng, chống ung thư.
Bệnh nào cũng có thể phòng ngừa
Điều trị khó khăn như vậy nên cách tốt nhất là phòng ngừa. Biện pháp phòng, chống tương đối đơn giản. Việc đầu tiên và trước hết là bỏ thuốc lá cho bằng được vì khói thuốc lá là nguyên nhân của 90% các ca ung thư phổi, kể cả ở người không hút nhưng phải hít khói thuốc của người vô ý thức bên cạnh! Đừng quên tỉ lệ sống sau 5 năm mắc bệnh thấp nhất là ở người ung thư phổi.
Tiếp đó là giảm tối đa rượu bia, vì rượu không chỉ hại gan mà độ cồn trong rượu bia tăng xác suất mắc bệnh ung thư thực quản, vòm hầu và thanh quản! Nếu phải uống thì đừng quên sau đó giải độc cho cơ thể, chẳng hạn với atisô, linh chi, bồ công anh..., nhưng cách tốt nhất vẫn là cương quyết nói “không!”.
Các biện pháp phòng ngừa ung thư khác cũng hiệu quả không kém là:
- Ăn rau quả tươi nhiều lần trong ngày. Giảm thực phẩm công nghệ. Cứ dùng thịt nhưng với tỷ lệ 1 thịt, 4 rau quả (cần tránh loại rau cải chứa nhiều nitrat do lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học). Giảm các món nướng, món xông khói, món chiên trong dầu quá nóng.
- Giữ thể trọng trong định mức bình thường nhưng không áp dụng chế độ kiêng cữ, cường điệu để giảm cân cho bằng được. Béo phì hay thiếu cân đều là tiền đề cho ung thư.
- Sử dụng quần áo bảo hộ lao động nếu phải làm việc dưới trời nắng gắt hay trong môi trường ô nhiễm. Tương tự như thế, cần giới hạn việc chụp hình bằng tia X.
- Bổ sung chất kháng oxy-hóa (sinh tố A,D,E,C, khoáng tố vi lượng kẽm, crôm, mangan) nếu phải tiếp xúc với chất sinh ung thư (khói nhà máy, xăng dầu, hóa chất gia dụng...).
- Thể dục thể thao tối thiểu 3 lần trong tuần, mỗi lần không dưới nửa giờ.
- Đến ngay thầy thuốc nếu phát hiện khối u dưới da, vết thương khó lành, xuất huyết vô cớ, sụt cân quá nhanh, ho hen kéo dài.
Bác sĩ Lương Lễ Hoàng