Chưa đủ sức răn đe

Cụ thể, Bộ GDĐT yêu cầu Trường CĐ Asean chấm dứt mọi hoạt động tuyển sinh, đào tạo ngành dược tại TP.HCM, Nghệ An. Đồng thời, Bộ GDĐT cũng khẳng định “sẽ tiến hành xử phạt hành chính đối với vi phạm mới được phát hiện của Trường CĐ Asean với tình tiết tăng nặng”. Tuy nhiên, nếu xem xét một cách tổng quan thì hình thức xử lý này chưa thực sự “đủ đô” đối với đơn vị vi phạm, vì thực tế việc xử phạt hành chính “chẳng thấm vào đâu” so với lợi ích mà liên kết chui mang lại.

Một phép tính đơn giản sẽ thấy: Một đơn vị liên kết trái phép không cần đầu tư cơ sở vật chất, không tốn chi phí quảng cáo… thậm chí cũng chẳng cần tuyển giảng viên để giảng dạy mà chỉ đơn giản là cho thuê “thương hiệu” và “bán” phôi bằng, thế là ung dung ngồi… đếm tiền. Hành vi liên kết đào tạo trái phép không chỉ là cạnh tranh thiếu lành mạnh, gây ảnh hưởng đến quyền lợi các đơn vị đào tạo có thương hiệu khác mà về lâu về dài còn làm xấu đi môi trường giáo dục.

Thực tế, đã có nhiều vụ liên kết đào tạo trái phép để lại những hậu quả khá nặng nề mà đến thời điểm hiện tại, Bộ GDĐT vẫn chưa thể khắc phục ổn thỏa. Đơn cử: Vụ Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM liên kết đào tạo với ĐH Thành Đô (1.500 SV hệ ĐH và 1.500 SV hệ CĐ), Trường CĐ Công nghệ Kỹ thuật Đồng Nai (nay là Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai - 1.500 SV hệ CĐ); Trường CĐ Nguyễn Tất Thành (nay là Trường ĐH Nguyễn Tất Thành - còn 12 SV chưa được cấp bằng). Đến nay, SV theo học các chương trình này vẫn chưa có phôi bằng để cấp.

Cũng tại bản kết luận này, Bộ GDĐT cũng chỉ “đề nghị” Bộ Công Thương phối hợp với mình để quản lý hoạt động đào tạo với một “mô típ” quen thuộc như nhiều công văn chấn chỉnh liên thông trái phép trước đây: “Nghiêm túc kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và xử lý kỷ luật đối với cá nhân, tập thể sai phạm liên quan”.

Cách làm của Bộ GDĐT đều nhằm mục đích tốt là đảm bảo quyền lợi cho người học. Tuy nhiên, nếu chỉ dừng lại ở mức xử phạt vi phạm hành chính thì liệu có đủ sức răn đe đối với những hoạt động liên kết trái phép tương tự đang diễn ra ở rất nhiều trường, khi cuộc chiến tranh giành thí sinh đang ngày càng “khốc liệt”?

Quốc Hải