Ngăn chặn “chết vì công trình”

Nếu có biển cắm cảnh báo nguy hiểm có thể các em học sinh xấu số kia đã không dám xuống tắm ở đây. Chữ “nếu” đặt ra quá muộn. Từ cái chết oan uổng của 3 học sinh ở Nha Trang, có thể nhìn lại những cái chết tương tự, tạm gọi là “chết vì công trình” và phần lớn trẻ em là nạn nhân. Khắp nơi đều có công trình xây dựng, trong đó có nhiều hố, hầm chứa nước, nhưng rất ít nơi có biển báo và hàng rào. Càng hiếm có việc đơn vị thi công cử người canh gác... Trẻ em chưa đủ nhận thức để tự bảo vệ mình, nên rất dễ gặp nguy hiểm ở các hố công trình, nếu như ở đó không có che chắn.

Không chỉ các hố công trình có nước. Đã có nhiều cái chết do thùng cát rơi trúng đầu, người đi xe máy húc phải cọc bê tông, lọt hố ga không đậy nắp dẫn đến tai nạn... Những cái chết như vậy thường không ai nhận trách nhiệm, cứ loanh quanh đổ cho lỗi khách quan hay sự vô ý của người đi đường. Điểm lại các vụ “chết vì công trình” gần đây, nạn nhân chỉ được hỗ trợ ít tiền lo hậu sự, chưa có xử lý bồi thường dân sự đúng theo quy định của pháp luật. Một vấn đề cần phải đặt ra có tính trách nhiệm cũng như răn đe cao hơn, đó là truy cứu trách nhiệm hình sự. Điều 285 Bộ luật Hình sự quy định tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Nếu để xảy ra chết người ở các công trình, hoàn toàn có căn cứ để xem xét hành vi phạm tội theo điều luật này.

Tại sao các chủ đầu tư hay đơn vị thi công không thực hiện nghiêm túc các quy định về an toàn? Đơn giản là vì họ tiết kiệm, sợ bỏ tiền ra làm hàng rào che chắn kiên cố sẽ tốn kém. Mặt khác, từ trước đến nay, chẳng có mấy trường hợp bị xử lý hình sự vì để xảy ra tai nạn, kể cả tai nạn chết người. Cho nên, việc điều tra, tìm chứng cứ và khởi tố vụ án đối với vụ việc 3 học sinh chết ở Nha Trang và với những vụ tương tự là cách hữu hiệu để hạn chế loại tai nạn từ công trình.

Một đất nước có đủ pháp luật nhưng thiếu văn minh thì nhận thức về thực hiện quy định pháp luật sẽ rất hạn chế, dẫn đến cách ứng xử cẩu thả, cẩu thả ngay cả với sinh mạng của chính mình. Cho nên, để con người không còn “chết vì công trình”, hãy thiết kế những công trình về giáo dục nhận thức pháp luật và ứng xử văn minh trong cộng đồng, đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp.

Chân Tâm