Về vụ tàu đánh cá của Trung Quốc làm đứt cáp địa chấn của tàu Bình Minh 02 (thuộc Tập đoàn Dầu khí quốc gia VN - PVN) ngày 30.11, trao đổi với PV NTNN, TS Trần Công Trục - nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ cho biết: Ông không bất ngờ những động thái kiểu này của Trung Quốc.
TS Trục phân tích, sau Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 18 và đặc biệt là sau diễn biến tại Hội nghị cấp cao Đông Á lần thứ 7 tại Phnom Penh (Campuchia) vừa kết thúc tháng 11.2012, tất cả đều thấy rõ phía Trung Quốc đang tăng cường thực hiện rất nhiều hoạt động sai trái trong mọi lĩnh vực: Đó là việc in hình bản đồ đường lưỡi bò lên hộ chiếu của họ, trước đó là thành lập TP. Tam Sa, rồi xuất bản tập bản đồ về thành phố này…
Cáp thu nổ địa chấn của tàu Bình Minh 02 bị tàu cá Trung Quốc cắt đứt ngày 30.11. |
Họ cũng cho phép tỉnh Hải Nam quản lý thành phố này, đưa ra các quy định có quyền kiểm tra, kiểm soát, trục xuất các tàu thuyền của nước ngoài khi hoạt động trong vùng biển này. Trung Quốc cũng đẩy mạnh các hoạt động thăm dò dầu khí, đưa tàu cá xuống vùng Biển Đông…
“Những điều này chắc chắn đã được Trung Quốc tính toán rất kỹ lưỡng cả trên phương diện pháp lý và thực tế. Hàng loạt hành động này xảy ra rõ ràng không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên, mà đều là những tính toán có bài bản, có kế hoạch tác chiến hẳn hoi” - TS Trục đánh giá.
Tàu cá Trung Quốc rời vùng biển Cồn Cỏ
Ngày 4.12, ông Lê Quang Lanh - Bí thư kiêm Chủ tịch huyện đảo Cồn Cỏ (Quảng Trị), cho biết hàng loạt tàu giã cào Trung Quốc sau khi gây ra sự cố làm đứt cáp của tàu Bình Minh 02 tại vị trí cách huyện đảo Cồn Cỏ 43 hải lý về phía đông nam, đã rời hải phận Việt Nam. “Sau khi phát hiện sự việc, tàu Bình Minh 02 thông báo và phối hợp với những tàu hộ tống và lực lượng hải quân tiến hành rượt đuổi nên tất cả các tàu cá Trung Quốc đã bỏ chạy khỏi hải phận của nước ta ngay trong ngày 30.11. Những ngày qua, không thấy tàu cá Trung Quốc lai vãng ở biển Cồn Cỏ” - ông Lanh cho biết.
Vĩnh Định
TS Trục nói, ông không ngạc nhiên bởi trước đó, Trung Quốc đã từng “che mắt” các nước trong khu vực với những ngôn từ hết sức nhã nhặn:
“Trung Quốc sẵn sàng làm mọi việc để tất cả cùng ngồi lại đàm phán hòa bình, đưa ra những bộ quy tắc ứng xử làm cơ sở giải quyết những tranh chấp, để những tranh chấp này không bùng nổ và làm rối thêm tình hình”. Thế nhưng ngay sau đó, họ lại đổ tội cho các nước thành viên ASEAN là “không tuân thủ DOC nên Trung Quốc chưa thể ngồi vào bàn đàm phán” (?!).
“Chúng ta không thể hy vọng vào thiện chí của họ mà ngay lúc này phải có những ứng xử phù hợp, đảm bảo cho sự đoàn kết, hợp tác và tinh thần của việc đàm phán hòa bình, giải quyết tranh chấp theo đúng nguyện vọng của các nước trong khu vực và thế giới” - TS Trục nhận định.
Về phía Việt Nam, nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ cho rằng, rõ ràng Việt Nam trước sau vẫn khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Việt Nam luôn có thái độ phản đối bất kỳ hành động nào, kể cả quân sự nhằm gây căng thẳng thêm tình hình trên Biển Đông.
Những hành động vừa rồi của Trung Quốc là một câu trả lời rõ ràng: “Xin thưa rằng, dự thảo về bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông mà các ngài hy vọng, chúng tôi nghĩ còn lâu lắm”. Vì mấu chốt của vấn đề, có đàm phán được với nhau không chính là “đường lưỡi bò”. Nếu không thống nhất được vấn đề này thì khó đi đến thành công” - TS Trục nói.
Hải Phong (ghi)