Đây là kết quả khảo sát sát xã hội học “Tham nhũng nhìn từ góc nhìn của công chức, người dân và doanh nghiệp” do Thanh tra Chính phủ và Ngân hàng thế giới phối hợp điều tra và công bố ngày 20.11 tại Hà Nội.
Một CSGT đang làm luật tại Kỳ Phương, Kỳ Anh, Hà Tĩnh. Ảnh Tuổi trẻ |
Khảo sát này được tiến hành tại 10 tỉnh, thành phố lớn và cán bộ cấp Bộ với tổng số 5.460 người (trong đó có 1.801 cán bộ công chức, 1.058 người ở doanh nghiệp và 2.601 người dân).
Với CSGT, hành vi được coi là tham nhũng là nhận tiền và không xử phạt lỗi vi phạm của người tham gia giao thông. Các hành vi, tình huống được coi là tham nhũng khác với tỷ lệ cao còn có: Trước khi xét xử, thẩm phán nhận tiền, quà của đương sự; công chức giúp người khác một việc liên quan đến công vụ của mình sau đó nhận quà cảm ơn có giá trị 10 triệu đồng; công chức nhận quà của cấp dưới có gái trị 10 triệu đồng nhân dịp sinh nhật; Cơ quan quản lý định kỳ nhận tiền, quà tặng của các doanh nghiệp; công chức nhận quà của doanh nghiệp có giá trị 10 triệu đồng; giáo viên nhận quà của và nâng điểm thi cho sinh viên; bác sĩ, y tá nhận tiền từ bệnh nhân…
Các khoản hối lộ lớn được nêu gồm: xin việc, giáo dục và trường học, cảnh sát giao thông, xin cấp sổ đỏ, dịch vụ y tế, vay vốn…
Bốn ngành, lĩnh vực ít tham nhũng nhất là bưu điện, báo chí, kho bạc và cảnh sát khu vực.
Phó tổng Thanh tra Chính phủ Trần Đức Lượng lưu ý, kết quả khảo sát lần này không đại diện cho ý kiến tổng thể của nhân dân, DN (doanh nghiệp) và CBCC (cán bộ công chức) mà chỉ mang tính tham khảo, phục vụ cho công tác nghiên cứu nhằm hướng tới mục tiêu ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tình trạng tham nhũng ở Việt Nam.
Một trong những thách thức trong việc phòng chống tham nhũng lại xuất phát từ chính CBCC. Điển hình, có tới 64% CBCC cho rằng CBCC sẵn sàng tiếp tay cho đối tượng tham nhũng và 86% cho rằng tâm lý e ngại khi đấu tranh chống tham nhũng vẫn còn phổ biến trong CBCC.
Lý do được đưa ra là: Không tin tưởng vào người có thẩm quyền; ngại đụng chạm đến những người thân quen; sợ bị trù dập, trả thù; không ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của mình; người có thẩm quyền có thể liên quan đến đối tượng tham nhũng…
Bà Victoria Kwaka, Giám đốc quốc gia, Ngân hàng thế giới nhận định: "Thông điệp chính của báo cáo là tham nhũng tuy là vấn đề nghiêm trọng, nhưng không phải không giải quyết được. Minh bạch và trách nhiệm giải trình thực sự là những thể chế hiện đại cần thiết cho Việt Nam trong giai đoạn tiếp theo”.
Hải Phong