Liệu có phải chào thua?

Dân số Hà Nội đông lên vì: Nông dân vùng phụ cận sống khó khăn hoặc quá nghèo, bị mất đất mà không có nghề trong tay. Trong khi đó thủ đô luôn thiếu người, lại lương cao, nước tất chảy về chỗ trũng. Vì thủ đô được ưu tiên đầu tư nên có nhiều việc làm, nhiều bổng lộc dễ kiếm. Vì Bộ Xây dựng và thành phố thường xuyên một cách không mệt mỏi khuyến khích, cổ vũ, xây dựng nhà cao tầng ở trung tâm thành phố, hút mạnh thợ và lao động phổ thông cũng như người đến cư trú (vì có tổ là chim đẻ trứng). Vì trường đại học chỉ tập trung ở thủ đô trong khi có thể phân tán ra nhiều nơi trong nước...

Ông Bí thư Thành ủy Phạm Quang Nghị cho rằng, chỉ sau 4 hay 5 năm “siết” hộ khẩu, thủ đô sẽ giảm được 1 triệu người. Xem ra đó là một giấc mơ! Vì muốn giảm dân số thì phải chặn lý do làm tăng dân số chứ không phải chỉ “siết” giấy tờ. Chừng nào Hà Nội dời được một số trường đại học, một số bộ, một số nhà máy như Cao-Xà-Lá? Chừng nào Ga Hàng Cỏ, Cảng Phà Đen, Bệnh viện Xanh Pôn, Bạch Mai không còn ở nội thành? Chừng nào chuyển được chợ đầu mối Bắc Qua và chợ bán buôn Đồng Xuân nay chỉ cách trụ sở Chính phủ 2 cây số và ở ngay khu phố cổ người đông như nêm cối? Chừng nào Hà Nội bỏ được cái tật cứ hở ra một miếng đất bằng cái chiếu là xây ngay một cái nhà? Và vân vân những việc khác...

Nghịch lý là, muốn làm được những việc cấp bách ấy để cứu “nạn dân số” ở thủ đô thì phải cần tiền, rất nhiều tiền. Cần người, rất nhiều người. Người đây không chỉ dân Tràng An thanh lịch, mà là nông dân nhập cư. Nông dân vào Hà Nội làm những việc người Hà Nội không muốn làm trong thời gian dài, đương nhiên phải có nhà cho họ ở, trường cho con cái, chợ cho họ mua bán. Từ chối họ thì ai gánh vác việc cứu thủ đô khỏi nạn dân số đây?

Con người muốn sống nơi họ có thể sống tốt. Công dân có quyền cư trú nơi họ muốn theo Hiến pháp quy định. Trong quá khứ với chế độ hộ khẩu cho Hà Nội tưởng ruồi không chui lọt, nhưng rồi phải sửa vì áp lực cuộc sống và trước khi sửa thì dân nhập cư đã tràn ngập thủ đô. E rằng, Luật Thủ đô vừa được thông qua một cách chật vật ở lần này liệu có làm nổi một việc mà suốt mấy thập kỷ trước đã chào thua?

Nguyễn Quang Thân