Trung Quốc nói thì tốt, làm thì xấu
Trao đổi với báo giới bên hành lang Quốc hội trong sáng nay (19.6), ĐB Nghĩa đã cho biết thêm về bài phát biểu “lạc đề” nhưng lại thu hút rất nhiều sự quan tâm này:
- Thứ nhất, chương trình nghị sự của Quốc hội không có mục gì về Biển Đông. Từ đầu kỳ họp đến nay chỉ có một phiên thảo luận về tổ và thảo luận tại hội trường nhưng chưa có dự định về một nghị quyết hay một tuyên bố gì chính thức về vấn đề này. Do đó, không phải tôi mà rất nhiều cử tri, các tầng lớp đồng bào từ những người dân bình thường đến cán bộ lão thành đều có ý kiến rằng Quốc hội nên có động thái gì chính thức về vấn đề này.
Nếu Quốc hội ra Nghị quyết thì theo ông, nội dung văn bản này nên thế nào?
- Trong ý kiến phát biểu của tôi, văn bản cần có mấy điểm: Thứ nhất, Quốc hội phải nói rõ chúng ta có lập trường chính nghĩa ở Trường Sa và Hoàng Sa vì vừa rồi Trung Quốc tung ra thế giới, kể cả ở Liên hợp quốc những nội dung sai trái mà đưa ra một cách chính thức về cái gọi là chủ quyền của họ ở Trường Sa, Hoàng Sa. Vì vậy chúng ta phải có lời đáp lại một cách chính thức, từ cơ quan quyền lực cao nhất của nhà nước.
Thứ 2, Nghị quyết phải lên án hành vi sai trái của Trung Quốc, hành vi chiếm Hoàng Sa, Trường Sa bằng vũ lực và hành vi kéo giàn khoan vào vùng biển của Việt Nam, nghĩa là anh đi ngược lại tất cả những điều đã cam kết, tuyên bố với Việt Nam và các nước ASEAN. Vấn đề không chỉ là dầu khí, không chỉ là tài nguyên mà họ định độc chiếm Biển Đông, cả về tài nguyên, tự do hàng hải trên biển. An ninh trên khu vực Châu Á – Thái Bình Dương vì vậy bị ảnh hưởng. Việc kéo giàn khoan vào Biển Đông là một bước đi trong tiến trình thực hiện âm mưu lâu dài hơn như thế.
Thứ 3, trong tuyên bố của Quốc hội cần khẳng định tình hữu nghị của Việt Nam với nhân dân Trung Quốc, chỉ thị cho các cơ quan chức năng của Việt Nam làm mọi điều để bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ và khẳng định việc chỉ đạo các cơ quan nhà nước chuẩn bị, tiến hành việc khởi kiện Trung Quốc về việc chiếm Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam bằng vũ lực, trái với luật pháp quốc tế. Ta làm thế để nhân dân ta, nhân dân toàn thế giới không bị đánh lừa bởi Trung Quốc, chỉ rõ họ nói một đằng làm một nẻo, vừa đấm vừa xoa. Họ nằm ở Biển Đông 2 tháng nay mà một mặt họ lại nói Đảng, Nhà nước Trung Quốc vẫn tôn trọng tình hữu nghị, đại cục… Họ nói những điều mà trước khi có giàn khoan đã nói rồi, đến giờ vẫn nói như chưa có cái giàn khoan nằm đó. Ta không chấp nhận lối lập luận và thái độ kiểu đó. Việc Trung Quốc tiếp tục kéo một giàn khoan thứ 2 vào Biển Đông càng chứng minh họ nói một đằng làm một nẻo, nói thì tốt, làm thì xấu.
Và điều này cho thấy sự cấp thiết của việc Quốc hội lên tiếng bằng một Nghị quyết riêng?
- Đúng thế, thực ra thông tin họ kéo giàn khoan thứ 2, 3 nữa đến thì chúng ta cũng đã phán đoán từ lâu. Nhưng nói chung, không chỉ là vấn đề cái giàn khoan mà các hành vi của Trung Quốc nằm trong hệ thống, chắc chắn sẽ tiếp tục và liên tục. An ninh của khu vực bị đe doạ.
Các nghị viện trong khu vực như Nhật Bản, Hàn Quốc đều đã có Nghị quyết về vấn đề giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc vi phạm chủ quyền của Việt Nam, không có lý do gì người bị xâm phạm trực tiếp là chúng ta thì lại im lặng. Nếu Quốc hội không làm gì thì người dân chắc chắn sẽ thất vọng. Còn hiện tại, mọi người vẫn đang chờ đợi những động thái của Quốc hội.
Từ trước đến nay phương án khởi kiện Trung Quốc đã được cân đong đo đếm nhiều và nhiều ý kiến cho rằng việc này sẽ khó khăn. Với tư cách là một luật sư, ông nhận định thế nào về việc này?
- Khởi kiện là bắt đầu một quá trình đấu tranh pháp lý về một đề tài phức tạp như thế, trong bối cảnh phức tạp như thế tại một cơ quan tài phán quốc tế thì rõ ràng là không bao giờ dễ dàng, thậm chí là không thuận lợi. Có những thuận lợi nhưng cũng sẽ có nhiều khó khăn, nhất là vấn đề liên quan đến chủ quyền, khi nào cũng có những điểm yếu và những điểm mạnh. Nhưng các chuyên gia pháp luật của VN và quốc tế từng nghiên cứu đã nói ta có những điểm mạnh và có thể đạt được nhiều mục tiêu. Tóm lại khởi kiện sẽ có lợi hơn là không làm gì. Tất nhiên, chúng ta phải rất khôn ngoan, chặt chẽ, chuẩn bị chu đáo.
Không có chủ quyền, mọi thứ luật đều không có ý nghĩa
Vừa rồi ông nói từ giờ đến cuối kỳ họp không còn thời lượng nào bố trí cho vấn đề Biển Đông. Trong bối cảnh cấp thiết hiện nay, có cần Quốc hội ưu tiên dành thời gian cho việc này hoặc kéo dài thời lượng để tập trung vào vấn đề này?
- Tôi xem trong chương trình từ nay đến thứ 3 tuần sauh, khi bế mạc thì Quốc hội không còn một nội dung gì về Biển Đông nữa. Cái cần thiết bố trí chương trình bây giờ không phải để bàn, thảo luận nữa mà là để thống nhất một hành động cụ thể nào đó. Vậy nên hôm nay tôi phải nêu ý kiến xen vào giữa nội dung thảo luận về Luật Căn cước. So với vấn đề Biển Đông, vấn đề chủ quyền thì việc bàn hoặc thông qua một số luật như dự kiến không cấp thiết và không quan trọng bằng. Vì không có chủ quyền thì mọi thứ luật pháp sẽ không có ý nghĩa gì.
Ông có tin đề xuất này của ông được đáp ứng?
- Tôi mong thế và cũng tin là lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội sẽ xem xét vì tôi nghĩ ý kiến của tôi hôm nay không phải là ý kiến cá nhân hay thiểu số mà tôi tin đa số ĐBQH cũng có mong muốn này nhưng họ biết rằng chuyện này cần có sự thống nhất của lãnh đạo. Tôi tin là lâu nay họ cũng chờ đợi như tôi và nếu lấy ý kiến, tôi tin đa số đại biểu sẽ thống nhất với việc Quốc hội có Nghị quyết về việc này.
Diễn biến mới đây, Trung Quốc tiến hành xây dựng trên đảo Gạc Ma. Có ý kiến cho rằng việc này tính chất nguy hiểm còn cao hơn việc đặt giàn khoan?
- Hành động của Trung Quốc không thể chỉ xem xét ở khía cạnh xây thêm một công trình hay đặt thêm một giàn khoan trên biển mà là họ sẽ dùng sức mạnh kinh tế, quân sự để kiểm soát Biển Đông, chi phối tự do hàng hải ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, tác động vào lợi ích của các quốc gia khác để phục vụ lợi ích của họ. Vậy nên có xây thêm gì ở Gạc ma thì cũng là hành động nhằm phục vụ ý đồ đó mà thôi.
- Xin cảm ơn ông
“Đừng để ĐBQH nghẹn lời trước chất vấn của cử tri”
Toàn văn phát biểu của ĐBQH Trương Trọng Nghĩa kiến nghị QH ra nghị quyết về Biển Đông tại phiên họp Quốc hội sáng nay (19.6):
“Kể từ khi khai mạc kỳ họp này, đồng bào cả nước vô cùng mong mỏi là: Trước hành vi của Trung Quốc xâm phạm chủ quyền và quyền chủ quyền của Việt Nam, đe dọa nghiêm trọng chủ quyền và an ninh quốc gia của Việt Nam, thực hiện một bước “đường lưỡi bò” tham lam và phi lý của họ, Quốc hội phải nhân danh nhân dân Việt Nam có một nghị quyết với những nội dung như sau:
- Tuyên bố với nhân dân Trung Quốc và nhân dân thế giới lập trường chính nghĩa của mình, lên án hành vi sai trái của Trung Quốc, vạch trần âm mưu “vừa đấm, vừa xoa”, “vừa đánh, vừa đàm”, “vừa ăn cướp, vừa la làng” của Trung Quốc;
- đồng thời nghị quyết cho các cơ quan nhà nước Việt Nam, các lực lượng vũ trang Việt Nam tiến hành mọi biện pháp bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nước ta, trong đó có biện pháp khởi kiện Trung Quốc xâm chiếm Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam bằng vũ lực ra các tổ chức tài phán quốc tế.
Nếu Quốc hội lần này không có tuyên bố hay nghị quyết chính thức gì về Biển Đông, tôi tin rằng nhân dân ta sẽ rất thất vọng, thậm chí hoang mang. ĐBQH chắc chắn sẽ nghẹn lời trước những ý kiến chất vấn của cử tri. Còn phía dư luận thế giới chắc sẽ bình luận rằng: Một hành vi xâm phạm và đe dọa chủ quyền của Việt Nam trắng trợn đến thế mà Quốc hội không có phản ứng chính thức gì thì việc gì mà nghị sĩ và nhân dân các nước khác phải lên tiếng. Và đây có thể là một cái cớ để phía Trung Quốc tiến hành những việc làm hiếu chiến và nguy hiểm hơn nữa.
Tôi rất mong được lãnh đạo Đảng, Quốc hội, Nhà nước xem xét, chấp thuận kiến nghị này. Nếu cần, xin lấy ý kiến của các ĐB, nếu đa số ủng hộ thì ta làm. Tôi rất mong các ĐBQH chia sẻ sự băn khoăn và ủng hộ kiến nghị của tôi.
Tôi xin lỗi vì phải trình bày điều này trong phiên họp này vì trong chương trình còn lại không có mục nào dành cho Biển Đông”.
