Khai thác kiểu tận diệt
Dưới cái nắng như đổ lửa của những ngày giữa tháng 6, chúng tôi có mặt tại các huyện miền núi cao của tỉnh Quảng Nam chứng kiến hàng trăm xe máy của dân khai thác ươi nối đuôi nhau chạy vào rừng.
Anh S (xã Phước Đức, huyện Phước Sơn) cho biết: “Mùa ươi thường bắt đầu từ giữa tháng 6 kéo sang đầu tháng 8. Ba năm, ươi mới ra quả một lần. Trước kia người dân chỉ đi nhặt trái ươi đã chín rụng xuống (ươi bay-PV) về bán. Còn bây giờ do ươi được giá nên dân các nơi ào ạt về đây dùng cưa máy đốn hạ cây để thu gom hạt ươi, bất kể hạt non.
Mỗi cây ươi như vậy họ thu lượm khoảng vài chục kg hạt, bán được từ 15 - 20 triệu đồng. Mỗi ký hạt ươi bay khô giá 250.000 - 300.000 đồng, tăng 50.000 đồng so với mấy năm trước; còn ươi xanh từ 40.000-50.000 đồng/kg. Đa số ươi được các thương lái mua để xuất bán sang Trung Quốc”.
Anh T - chủ đại lý nông sản ở thị trấn Trà My, huyện Bắc Trà My cho biết: “Thương lái dưới Tam Kỳ lên mua ươi nhiều lắm. Có điều lạ là ươi non họ cũng mua. Họ nói non phơi khô sẽ trở nên già. Người dân mình cứ thấy có tiền là bất chấp tất cả. Vì sợ đến ươi chín người khác lấy mất nên khi còn xanh trên cây, họ đã chặt đón để đem về bán dù giá không cao”.
Vì ươi máu đổ
Vì khai thác ươi khiến cho nhiều người “đổ máu” vì tranh giành lãnh địa, hoặc bị cây ngã đè dẫn đến tử vong. Vào 7 giờ ngày 16.6, trong lúc khai thác ươi tại khe Là Mây, xã Phước Hiệp, huyện Phước Sơn, ông Nguyễn Tấn Lực (SN 1963, trú huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên) bị cây ngã đè tử vong.
Trước đó, vào trưa 11.6, tại cánh rừng ở xã Cà Dy, huyện Nam Giang, ông Kring Bên (SN 1982, ngụ xã Cà Dy) đã tử vong do bị cây ngã đè khi đốn hạ ươi lấy hạt.
Tiếp đến, vào tối 12.6, tại cánh rừng ươi xã Trà Giác, huyện Bắc Trà My, do tranh giành lãnh địa khai thác ươi, ông Trần Xuân Hiệp (30 tuổi, trú thị trấn Trà My) bị ông Trần Văn Hướng (ngụ xã Trà Giác, huyện Bắc Trà My) đâm thủng bụng phải nhập viện...
Trao đổi với phóng viên NTNN, ông Huỳnh Tấn Đức - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Quảng Nam cho biết: Nhằm bảo vệ có hiệu quả, khai thác và sử dụng một cách bền vững, hợp lý nguồn lợi do cây ươi mang lại, tránh việc khai thác theo kiểu tận diệt, ngày 29.5 UBND tỉnh đã ban hành chỉ thị nghiêm cấm việc chặt hạ cây ươi hoặc tác động bất lợi để cây ươi chết nhằm thu hái quả.
Cương quyết xử lý nghiêm minh đối với các trường hợp vi phạm các quy định về quản lý bảo vệ rừng, quản lý lâm sản nói chung và chặt hạ cây ươi trái phép nói riêng để thu hái quả, cũng như việc khai thác quả ươi không theo đúng quy định.
Sở NNPTNT đã giao Chi cục Kiểm lâm phối hợp với chính quyền địa phương, các cơ quan, đơn vị chức năng và các chủ rừng tăng cường công tác tuần tra, chốt chặn kiểm tra để ngăn chặn, xử lý các trường hợp thu hái, mua, bán, cất giữ, vận chuyển trái phép quả ươi và chặt hạ cây ươi trái phép để thu hái quả.
Việc mua bán hạt ươi phải được ngành chức năng cấp phép, nếu phát hiện đơn vị nào không có chứng tờ hợp lệ sẽ xử lý nghiêm theo quy định...