Mở đầu cuộc họp báo, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình đã thông báo về những diễn biến mới nhất trong căng thẳng giữa Việt Nam và Trung Quốc trên Biển Đông. Ông Lê Hải Bình cho biết, những ngày qua ngoài việc duy trì hoạt động của giàn khoan Hải Dương 981 cùng một số lượng tàu hộ tống và máy bay Trung Quốc (TQ) trong thềm lục địa, vùng đặc quyền của Việt Nam (VN), TQ lại có thêm nhiều hoạt động khiến cho tình hình phức tạp hơn.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình
Chiều 18.6, Cục hải sự Trung Quốc thông báo giàn khoan Nam Hải 09 từ vị trí có tọa độ 17°38 vĩ độ Bắc 110°12.3 vĩ độ Đông sẽ tới vị trí có tọa độ 17°14.1 vĩ độ Bắc 109°31 vĩ độ Đông trên Biển Đông. Vào lúc 13 giờ ngày 23.6, các cơ quan chức năng của Việt Nam đã phát hiện giàn khoan Nam Hải 09 đã được di chuyển đến khu vực mà Trung Quốc đã thông báo.
Tiếp đó ngày 24.6, Cục Hải sự Trung Quốc tiếp tục có thông báo tàu khảo sát thăm dò vật lý địa cầu số 719 sẽ hoạt động ở Biển Đông từ ngày 23.6-20.8.2014. Điều đáng nói, khu vực mà giàn khoan Nam Hải 09 và tàu khảo sát thăm dò vật lý địa cầu 719 hoạt động thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ đang được phân định giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao khẳng định, theo luật pháp quốc tế không bên nào được phép đơn phương hoạt động thăm dò khai thác dầu khí ở vùng biển chồng lấn chưa được phân định. “Đáng chú ý hơn, hành động này của Trung Quốc diễn ra ngay sau khi ủy viên quốc vụ Dương Khiết Trì sang Việt Nam khiến dư luận quốc tế và VN hết sức lo ngại”, ông Lê Hải Bình nhấn mạnh và tuyên bố: Việt Nam yêu cầu Trung Quốc không được hành động làm phức tạp thêm tình hình, cần tạo không khí thuận lợi trong tiến trình đàm phán phân định vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ giữa hai nước.
Bên cạnh đó trong thời gian qua, Trung Quốc còn tiến hành một loạt các hoạt động như phát hành bản đồ địa hình Trung Quốc và bản đồ nước CHND Trung Hoa khổ dọc, trong đó thể hiện đường lưỡi bò bao trùm gần như toàn bộ Biển Đông, đưa hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam vào hệ thống đăng ký quyền sử dụng đất mới của TQ, khởi công xây dựng dự án trường học và hoàn thiện dự án nhà ở công cộng trên đảo Phú Lâm thuộc Hoàng Sa của Việt Nam, tiếp tục mở rộng và xây dựng nguyên trạng trái phép trên một số điểm tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam mà TQ đã sử dụng vũ lực để chiếm đóng trái phép vào năm 1988.
Ông Lê Hải Bình thông báo: "Chúng tôi đã nhiều lần khẳng định lập trường của VN với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, Việt Nam kiên quyết phản đối và yêu cầu phía TQ chấm dứt ngay các hoạt động sai trái nói trên, tôn trọng luật pháp quốc tế, nghiêm túc tuân thủ tuyên bố DOC và không có hành động tương tự trong thời gian tới".