Dân Việt

Thế giới

Vụ máy bay Malaysia bị bắn rơi ở Ukraine: Áp lực dồn lên Nga

Mai Tiến Dũng 21/07/2014 08:43 GMT+7
Tổng thống Nga Putin nhiều lần bác bỏ những cáo buộc về trách nhiệm của Nga trong vụ máy bay Malaysia MH 17 bị bắn rơi ở Ukraine khiến 298 người thiệt mạng và yêu cầu điều tra vụ việc, song Ukraine và các nước phương Tây vẫn không thôi đổ lỗi cho Mátxcơva.

“Có bằng chứng”

Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) tuyên bố máy bay Boeing-777 mang số hiệu MH17 của Hãng Hàng không Malaysia rơi ngày 17.7 đã bị rơi sau khi trúng tên lửa phóng đi từ thành phố Snheznoe, thuộc tỉnh miền Đông Donetsk.

Ông Vitaly Naida- một quan chức cấp cao của SBU cho biết cơ quan này hầu như chắc chắn đã xác định được địa điểm phóng các tên lửa bắn trúng MH17. Ông nêu rõ kết quả điều tra ban đầu cho thấy tên lửa được bắn đi từ khu vực thành phố Snheznoe, do những đối tượng ủng hộ liên bang hóa kiểm soát.

Hiện chính quyền Kiev đang nỗ lực tới điểm phóng tên lửa để thu thập chứng cứ, song đây là việc không dễ dàng vì tại đây có các hoạt động quân sự.

Trước đó, Bộ Nội vụ Ukraine cho rằng máy bay MH17 có thể đã bị bắn hạ bởi hệ thống tên lửa đất đối không Buk. Lực lượng dân quân chủ trương liên bang hóa tại Donetsk đã bác bỏ mọi cáo buộc dính líu tới thảm họa này.

Trong 2 ngày qua sau khi vụ việc xảy ra, Australia và Mỹ đã đổ lỗi cho Nga vũ trang cho phiến quân tại Donetsk và cung cấp hỗ trợ kỹ thuật với loại tên lửa đã được dùng để bắn rơi chiếc máy bay của Malaysia. Tổng thống Nga Putin khẳng định, Nga không tiếp tay cho phe ly khai ở Ukraine và sự việc xảy ra trên đất của Ukraine thì Ukraine phải chịu trách nhiệm. Tổng thống Nga Putin cũng cho biết cần thiết tổ chức một cuộc điều tra quốc tế về vụ rơi máy bay này.

Phía Nga cũng đã phản đối kịch liệt sau khi Tổng thống Mỹ Obama nói rằng một quả tên lửa bắn từ khu vực do lực lượng dân quân tại miền Đông Ukraine kiểm soát đã hạ máy bay MH17.Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết chính quyền Mỹ đã tìm cách đổ lỗi cho lực lượng nói trên và Nga mà không chờ kết quả điều tra. Theo ông, đây là “bằng chứng cho thấy sai lầm chính trị sâu sắc trong nhận thức của Washington với những gì đang xảy ra ở Kiev”.

Trong khi đó, trong ngày 20.7, các nước phương Tây đã yêu cầu Nga gây sức ép đối với quân ly khai ở miền Đông Ukraine cho phép tiếp cận hiện trường chiếc máy bay MH17 rơi một cách không hạn chế. Cộng đồng quốc tế cũng lên tiếng bày tỏ lo ngại an ninh tại hiện trường và những dấu vết tại đây không được bảo vệ an toàn.

Thời gian đang dần cạn

Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte ngày 20.7 cho biết, ông đã nói với Thủ tướng Nga Putin rằng, thời gian “đang dần cạn” để chứng tỏ rằng ông có thể giúp được gì đó. Trong tổng số nạn nhân trong thảm họa máy bay này có đến 192 người là công dân Hà Lan, trong đó có 3 mẹ con người Việt mang 2 quốc tịch Hà Lan và Việt Nam.

Theo bộ phận báo chí Cơ quan tình trạng khẩn cấp quốc gia Ukraine (GosChS), tính đến 11 giờ (theo giờ Việt Nam) ngày 20.7, đã tìm được 196 thi thể. Được biết, lãnh đạo hoạt động tìm kiếm đã xác định khu vực tìm kiếm rộng 34 km2. Khoảng 32 km2 đã được rà soát. Sở Tình trạng khẩn cấp Kharkov đã tạo điều kiện thích hợp cho công việc của Ủy ban Nhà nước Ukraine về điều tra vụ tai nạn.

CNN đưa tin, có 380 người tham gia hoạt động tìm kiếm cứu hộ, trong đó có 100 người của GosChS gồm cả thợ lặn cùng 20 phương tiện kỹ thuật. Lực lượng cứu hộ cùng với sự trợ giúp của các tình nguyện viên địa phương đã xới tung những cánh đồng lúa mì để tìm kiếm thi thể và nhặt từng mảnh vỡ, đồ vật được cho là của chuyến bay MH17.

Một phái đoàn gồm 130 người của Malaysia cũng đã được phái tới để điều tra vụ thảm họa. Những người này đã có mặt ở sân bay Borispol ở thủ đô Kiev ngày 20.7, mang theo hành lý và phương tiện cần thiết cho các hoạt động điều tra thảm họa máy bay rơi.

Trong khi đó, cơ quan báo chí Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng cho biết, Thủ tướng tự xưng Alexander Borodai đã đề nghị Thủ tướng Liên bang Nga Dmitry Medvedev phái chuyên gia Nga tới điều tra vụ tai nạn này.

Hà Lan, Mỹ và Australia đã cử các đoàn điều tra đến Ukraine để phối hợp với các cơ quan điều tra của Chính phủ Ukraine.

 Hộp đen đang ở đâu?

Một vấn đề quan trọng cho các nhà điều tra là vị trí của hộp đen chuyến bay MH17, có thể chứa dữ liệu quan trọng, hiện đang ở đâu?. Chính phủ Ukraine trước đó cho biết, hộp đen đã được tìm thấy và vẫn còn trong lãnh thổ Ukraine, nhưng đã không làm rõ xem Chính phủ có được nắm giữ hộp đen này hay không.

Bộ trưởng Giao thông Malaysia Liow Tiong Lai cho biết, Malaysia "quan ngại sâu sắc rằng hiện trường vụ rơi máy bay vẫn chưa được bảo vệ đúng cách". “Có những dấu hiệu cho thấy bằng chứng quan trọng đã không được bảo tồn tại chỗ”.

Trong khi đó, Phó Thủ tướng Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng Andrei Purgin ngày 20.7 cho biết, phe ly khai sẽ đảm bảo an toàn cho nhân viên quốc tế giám sát hiện trường vụ tai nạn máy bay của Malaysia nếu Kiev đồng ý một lệnh ngừng bắn.

Bí ẩn nơi cất thi thể

Trong khi hàng trăm gia đình nạn nhân trong vụ máy bay MH17 đang đau đớn trước thảm họa này và nóng lòng chờ tin về thi thể của người thân thì những thông tin về việc quân ly khai đã tìm thấy 196 thi thể nạn nhân và đưa đi đâu không rõ, khiến các gia đình như ngồi trên đống lửa. 

Hãng tin AP đưa tin, một nữ phát ngôn viên của Cơ quan khẩn cấp Ukraine Nataliya Bystro cho biết quân ly khai đã đưa toàn bộ 196 thi thể mà các nhân viên tìm được ra khỏi hiện trường vụ tai nạn máy bay của Hãng Hàng không Malaysia ở miền Đông Ukraine. Phóng viên AP đã chứng kiến quân ly khai bỏ thi thể nạn nhân vào túi trên các xe tải và đưa đi ngày 19.7. Một ngày sau đó, các phóng viên AP không còn thấy thi thể nào tại hiện trường vụ tai nạn.

Bà Bystro cho biết ngày 20.7, các nhân viên cứu hộ đã bị cưỡng ép và bị buộc phải trao số thi thể này cho phiến quân có vũ trang. Cô cho biết Chính phủ Ukraine không biết địa điểm số thi thể này được đưa tới. Trước đó, những thông tin  nói rằng, các thi thể đang phân hủy dưới ánh nắng đã thu hút sự phản đối mạnh mẽ của cả thế giới, đặc biệt là từ Hà Lan - nước có số công dân chiếm hơn một nửa tổng số nạn nhân trong vụ tai nạn.

CNN ngày 20.7 trong một bản tin cũng cho biết, Chính phủ Ukraine đã cáo buộc quân ly khai loại bỏ các mảnh vụn và đưa 38 thi thể ra khỏi hiện trường như một phần trong nỗ lực để che đậy những gì đã xảy ra.
Thủ tướng tự xưng của Donetsk Alexander Borodai đã bác bỏ cáo buộc cho rằng lực lượng của ông bắn hạ máy bay MH17, đồng thời nhấn mạnh rằng, quân ly khai không có đủ hỏa lực để bắn một chiếc máy bay ở độ cao như vậy. Ông Borodai cũng phủ nhận rằng lực lượng của ông cất giấu những thi thể nạn nhân.
Dũng Tiến