Những người am hiểu đều biết lý do thực sự của việc hoãn này. Thế là từ một ý định tốt đẹp để hậu thế bày tỏ thành ý với tiền nhân, chuyện “sinh nhật Hai Bà Trưng” trở thành một vết gợn vì cách làm tạm gọi là “nhanh nhảu đoảng”.
Nếu không có sự lên tiếng của rất nhiều nhà khoa học uy tín như GS -TS Nguyễn Quang Ngọc- Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, GS Ngô Đức Thịnh- Ủy viên Hội đồng Di sản quốc gia… thì lễ hội dự kiến kéo dài trong 3 ngày này sẽ vẫn diễn ra, tiêu tốn không ít sức người sức của.
Điều đáng nói là một chủ trương lớn như thế mà Sở VHTTDL Hà Nội không hề tham khảo ý kiến của các nhà khoa học, mà nhanh nhẩu đệ trình một kế hoạch tổ chức kỷ niệm 2000 năm Ngày sinh Hai Bà Trưng với rất nhiều sự kiện.
Nếu được tư vấn từ trước đó, chắc chắn Sở sẽ không có kế hoạch làm “rùm beng” sự kiện này đến như vậy, bởi theo quan điểm của các nhà sử học, việc xác định niên đại năm sinh của Hai Bà Trưng từ trước đến nay chỉ dựa vào các thần tích và những giai thoại trong dân gian.
Cho dù cái ngày sinh 1.8.14 (sau Công nguyên) có được ghi vào hồ sơ xin công nhận di tích cho đền thờ Hai Bà Trưng ở Mê Linh thì hậu thế cũng không thể lấy đó làm căn cứ khoa học cho việc kỷ niệm một sự kiện trọng đại như vậy.
Sẽ có nhiều nhà khoa học trên thế giới “ngã ngửa” người khi biết ở Việt Nam, người ta dám đoán chắc ngày tháng năm sinh của một nhân vật tồn tại cách đây 2000 năm. Sự kiện Hà Nội kỷ niệm sinh nhật thứ 2000 của Bà Trưng chắc chắn sẽ là một phát kiến gây chấn động giới khoa học lịch sử.
Có nhiều cách để bày tỏ lòng biết ơn với tiền nhân, hàng năm, vào dịp 8.3, Hội Liên hiệp Phụ nữ vẫn có các cuộc mit tinh để kỷ niệm khởi nghĩa Hai Bà Trưng. Vào dịp hội Đền Hai Bà Trưng vào đầu tháng 8 âm lịch ở Mê Linh, những lễ rước và các nghi lễ trang trọng vẫn được diễn ra có sự tham dự của cộng đồng dân cư.
Đó là những nét đẹp văn hóa đã thành nếp. Cho dù năm nay là năm chẵn 2000 (theo thần tích) thì cũng hơi khó hiểu khi Sở VHTTDL lại tham mưu để tổ chức một loạt sự kiện kéo dài trong suốt 3 ngày, có Festival, hội chợ, biểu diễn một vở chèo dựng riêng… trong lúc kinh tế còn nhiều khó khăn.
Nhiều người cho biết, cho dù Hà Nội có tổ chức lễ sinh nhật 2000 năm của Hai Bà Trưng hay không, nhiều thế hệ người Việt cũng không vì thế mà quên công ơn của các bậc tiền nhân với dân tộc.
Bởi thế, chỉ cần bớt đi những hoạt động quá màu mè hình thức và tốn kém thế này, các nhà quản lý văn hóa Hà Nội đã giúp được rất nhiều cho dân cho nước.