Liên quan tới sách giáo khoa, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận thừa nhận SGK hiện đang được thiết kế làm cho kiến thức dạy và học trong trường phổ thông mang tính hàn lâm và không gần cuộc sống. Do vậy, hạn chế tính sáng tạo, tự học của học sinh.
Trong quá trình chuẩn bị Đề án để Trung ương ban hành Nghị quyết 29, Bộ GDĐT cũng đã phân tích rất kỹ hạn chế trên và đi đến quyết định chiến lược là chuyển đến nền giáo dục chú trọng năng lực và phẩm chất, kiến thức, tri thức được coi là nhiệm vụ số 1. Đi kèm với đó là đổi mới thi cử và SGK.
Trước lo ngại “học sinh đã được định hướng học và ôn thi đại học theo các khối A, B, C, học lệch hết cả, giờ đổi mới toàn diện, mọi mặt ngay lập tức thì liệu học sinh có bị đứt gánh?”. Bộ trưởng Phạm Vũ Luận chia sẻ, quan điểm của Bộ GDĐT là phải thay đổi, nhưng có lộ trình và không đột ngột, không gây khó cho học sinh, không gây khó cho xã hội và làm từng bước, căn bản. “Việc này chúng tôi đã triển khai và trong quá trình chỉ đạo dạy và học đã yêu cầu giảm tải, thay đổi nội dung, đặc biệt là cách thức thi kiểm tra trong quá trình học của các cháu, trên cơ sở chuẩn bị chu đáo như vậy thì việc thi tốt nghiệp THPT trong năm 2014 vừa rồi đã có sự thay đổi lớn, thi tuyển sinh ĐH cũng đúng theo hướng là kiểm tra năng lực không kiểm tra kiến thức thụ động của các cháu nữa.
Kỳ thi vừa rồi, các cháu đón nhận sự thay đổi của kỳ thi một cách nhẹ nhàng, dễ dàng, các thầy cô giáo cũng đón nhận phấn khởi và ý thức được rằng sẽ tiếp tục có thay đổi trong cách dạy, cách học trong những năm tới”- Bộ trưởng nhấn mạnh.
Cũng theo Bộ trưởng Phạm Vũ Luận: Tất cả những thay đổi trong quá trình dạy và học kiểm tra đánh giá thi cử trong năm học đặc biệt sự thay đổi trong kỳ thi tốt nghiệp và kỳ thi đại học đều phải tính toán đến lợi ích của học sinh với những yêu cầu về chuyên môn, kỹ thuật để tiến tới sự đổi mới căn bản, nhằm đào tạo ra một thế hệ trẻ có năng lực phẩm chất và không tạo "sốc".
“Trước kia, thi hai kỳ nhưng bây giờ các cháu thi một kỳ, bài làm theo hướng không phải học thuộc lòng mà là đánh giá nhận thức, tình cảm, ý thức đối với những vấn đề của đất nước, xã hội. Qua kỳ thi này, nhà trường sẽ có những đánh giá chính xác về năng lực của học sinh”- Bộ trưởng nói.
Tuy nhiên, 2 vấn đề nổi cộm là chọn phương án thi quốc gia và làm thế nào để tổ chức kỳ thi ấy ngay trong năm 2015 thì chưa thấy Bộ trưởng Phạm Vũ Luận đề cập.