Từ khắp các ngả đường, chòm bản xa xôi, có khi cách xa cả trăm km, người già, con trẻ, gái, trai… mỗi người một tâm trạng, hăm hở hướng về trung tâm huyện, để cùng nhau vui đón Tết Độc lập.
Năm nay, từ chiều 31.8, bà con đồng bào tộc Mông đã có mặt tại trung tâm huyện Mường Lát để tham gia các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể thao và mua sắm đồ dùng lưu niệm. Để được hòa mình vào không khí tưng bừng và thoải sức vui chơi trong ngày Tết Độc lập, các chàng trai, cô gái người Mông đã chuẩn bị cho mình những bộ váy, áo đủ màu sắc sặc sỡ, xúng xính hoa văn theo nét văn hóa của dân tộc mình.
Anh Sùng A Giàng ở bản Sài Khao, xã Mường Lý, cho biết: “Năm nào cũng vậy, cả nhà tôi đi từ chiều 31.8, rồi ở lại qua đêm, để ngày hôm sau đón Tết. Năm nay đông người, vui lắm, nên mình và vợ, con sẽ chơi cho thoải mái. Nếu trời tối, chưa về kịp nhà thì ta ngủ lại ở đây thôi, hết Tết ta về”.
Cùng chung tâm trạng hồ hởi, phấn khởi, chị Mùa Thị Mang ở bản Kéo Té, xã Nhi Sơn cho hay: “Cả nhà mình 5 người xuống núi từ sáng sớm mùng Một. Để chuẩn bị về vui Tết Độc lập năm nay, vợ chồng mình đã phải chuẩn bị trước cả tháng trời. Đứa con gái lớn Thao Thị Sếnh (năm nay 14 tuổi), nên cũng đã tự biết lo cách ăn mặc váy, áo. Hai đứa em còn nhỏ, nên bố cõng một đứa, còn cậu út thì được mẹ địu trên lưng”. Em Sếnh bảo: “Được theo bố, mẹ xuống núi đi chơi Tết vui lắm lắm. Sếnh thích được ăn kem ốc quế và kem nhiều màu. Được tha hồ ngắm đồ trang sức và được xem người lớn chơi đẩy gậy, bắn nỏ, đánh bóng chuyền, cầu lông… vui lắm”.
Đáng nể phục hơn, có nhiều cụ già đã sáu, bảy chục tuổi mà vẫn cùng con, cháu băng rừng, lội suối để về vui Tết Độc lập. Cụ Giàng A Hơ (67 tuổi), nhà ở tận bản Tà Kóm, xã Trung Lý (cách trung tâm huyện ngót nghét trăm cây số), vẫn quyết đi vui Tết Độc lập bằng được. Hỏi thăm cụ A Hơ xem chơi Tết Độc lập vui không, cụ cười sảng khoái, gật đầu, bảo: “Lão thấy vui quá! Năm ngoái lão cũng về trung tâm huyện chơi Tết Độc lập đấy! Năm nay, lão phải thu xếp về sớm hơn để chơi, gặp gỡ bạn bè và uống rượu ngô với món thắng cố cho thỏa thích”.
Ông Lâu Minh Pó (người Mông) - Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Mường Lát giải thích với chúng tôi: “Đồng bào dân tộc Mông rất coi trọng Tết Độc lập, bởi có nguyên nhân bắt nguồn từ lịch sử phát triển của đồng bào. Từ xa xưa, trong các cuộc chiến tranh, người Mông bị kẻ thù truy sát, nên phải chạy đi trú ẩn khắp nơi và chọn cách sinh sống trên các ngọn núi cao, vùng đất hiểm trở nhất. Khi Cách mạng Tháng Tám thành công, người Mông sung sướng vô cùng, bởi được tuyên truyền để tự giải phóng khỏi quan niệm “chỉ sống cô lập trên núi cao”. Cũng từ đấy, người Mông có dịp xuống núi, được giao lưu với các dân tộc anh em… Do đó, năm nào cũng vậy, cứ đến dịp Quốc khánh, là đồng bào dân tộc Mông lại nô nức xuống trung tâm huyện lỵ để vui Tết Độc lập".
Năm nay, để chào mừng Ngày Quốc khánh, UBND huyện Mường Lát tổ chức nhiều hoạt động vui chơi, giải trí như thi bắn nỏ, kéo co, đẩy gậy, đánh bóng chuyền, hoạt động văn nghệ... Khu vực Trung tâm Văn hóa của huyện được dành cho các cá nhân, tổ chức đăng ký kinh doanh các món ẩm thực đặc sắc, như món thắng cố (nấu bằng thịt ngựa)… phục vụ đồng bào và du khách vui Tết Độc lập.