Thứ trưởng có nên lên thay bộ trưởng?

Ông Phùng Quốc Hiển lên tiếng tại phiên họp UBTVQH sáng 30.9 về dự án luật Tổ chức Chính phủ sửa đổi. Dẫn kinh nghiệm các nước, ông nhắc đến tổ chức mối quan hệ giữa bộ trưởng (chính khách) và thứ trưởng (công chức, làm việc chuyên môn mẫn cán, tinh thông nghề nghiệp).

"Chúng ta có đi theo hướng đó không, hay vẫn thứ trưởng là cấp phó của ông bộ trưởng, có thể lên thay bộ trưởng?"- ông Hiển muốn Bộ Nội vụ - cơ quan soạn thảo lưu ý việc làm rõ đột phá trong tổ chức bộ máy ở cấp bộ.

Theo Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách, thực tiễn có tình trạng khi điều hành lúng túng vì tính chuyên nghiệp của bộ máy, nhất là công chức, viên chức và kỳ vọng luật sửa đổi phải tạo sự đột phá trong việc tổ chức bộ máy nhà nước chuyên nghiệp.

Ông Hiển cũng kiến nghị phải quy định thẳng vào luật số lượng thứ trưởng của một bộ mà không đưa vào nghị định quy định nữa. Ông đề xuất chỉ nên quy định mỗi bộ có 2-3 thứ trưởng.

Chủ nhiệm UB Tư pháp Nguyễn Văn Hiện cũng cho rằng nếu quy định thẩm quyền của thứ trưởng là cấp phó giúp việc cho bộ trưởng thì không đúng và thông thường không phải như vậy. Cấp thứ trưởng phải phân định thẩm quyền theo chuyên môn và chịu trách nhiệm về chuyên môn.

"Lĩnh vực nhà nước phải có người chịu trách nhiệm, chứ không phải là dồn lên hết ông bộ trưởng. Bộ trưởng là chính khách, điều khiển tầm vĩ mô thôi. Nếu cứ Nhà nước thì dồn lên ông Thủ tướng, cấp bộ dồn lên ông bộ trưởng thì không được. Xây dựng pháp luật phải đi theo hướng phân định rạch ròi trách nhiệm" - ông Hiện nói.

Ông cũng lưu ý không phải cái gì cũng học nước ngoài, nhưng cái hay, đúng, tốt thì nên tham khảo. Như ở các nước, dù Chính phủ thay đổi, có vấn đề này khác nhưng bộ ngành vẫn hoạt động bình thường vì đã xác định vai trò bộ trưởng, thứ trưởng rành mạch.