Kỳ 1: Nỗi “truân chuyên” của phận người chuyển giới
Kỳ 2: Nỗi “truân chuyên” của phận người chuyển giới: Hành trình đau đớn
Trên mạng Internet có hẳn một trang web (Bangkoksurgery...) đăng ký tên hàng trăm trung tâm phẫu thuật thẩm mỹ, chuyển đổi giới tính với những lời giới thiệu cực kỳ hoa mỹ. Tập trung nhất là ở khu vực Sukumvit – một khu vực khá rộng lớn với hàng trăm ngõ ngách cùng mang tên này, phục vụ nhu cầu chuyển giới của các Kathoey (tiếng Thái, chỉ người chuyển giới). Tại đây có một bác sĩ đăng ký tên Chett… quảng cáo có thể phẫu thuật dương vật có độ dài… như ý; tạo hình âm đạo có độ sâu tới 6 inch. Những quảng cáo này bị chính các bác sĩ của Thái “bóc mẽ”.
Các kiểu… nổ
Khi tôi hỏi về tạo hình âm đạo, bác sĩ Pichet Rotchareon cho biết, cấu tạo âm đạo bình thường của một phụ nữ trung bình sâu khoảng 4 inch. “Đó là mức bình thường, phù hợp, tôi không hiểu họ cần phải phẫu thuật sâu tới 6 inch để làm gì?” - ông nói.
Một ca phẫu thuật tạo hình âm đạo cho người chuyển giới từ nam sang nữ ở Bangkok. (Ảnh: Huyền Thanh)
Tại một trung tâm khác, trợ lý bác sĩ quảng cáo với tôi các loại tạo hình phẫu thuật ngực và cho xem loại túi silicon “chất lượng tốt nhất trên thị trường”. Cô cho biết bệnh nhân có thể lựa chọn được size ngực và tạo hình to hết mức có thể. Tuy nhiên, cầm túi silicon mà một góc đã bị vỡ, tôi không thể không lo ngại cho bệnh nhân nào vô phúc sống với những quả ngực vỡ này.
Với những quảng cáo như vậy, không phải bệnh nhân nào cũng có kiến thức để khỏi rơi vào “ma trận”. Nhất là bệnh nhân nước ngoài. Bởi vậy, những quảng cáo kiểu này cộng với giá rẻ đang là sức hấp dẫn mãnh liệt đưa họ tới Bangkok.
Với nhiều bệnh nhân ở Việt Nam, việc chuyển đổi giới tính, tạo hình các bộ phận cơ thể ngoài chuyện chất lượng còn là chuyện tiền bạc. Đa phần người đồng tính ở Việt Nam công việc bấp bênh nên việc có tiền để sử dụng dịch vụ cao cấp ở Thái Lan là niềm mơ ước. Vì vậy họ phải tìm tới những trung tâm có dịch vụ giá rẻ.
Phạm T.H, một gay (đồng tính nam) quê ở Châu Thành (Tiền Giang) bước chân từ căn phòng trọ “cô” thuê trên một con phố nhỏ gần ga tàu điện Saphan Khwai (N7), khu vực gần ngoại vi thành phố Bangkok, Thái Lan. Đó là căn nhà trọ rẻ tiền mà “cô” thuê với giá 500 baht/ngày (khoảng 340.000 đồng) để ở trong thời gian đi “thăm dò” dịch vụ phẫu thuật chuyển đổi giới tính ở đây.
Khi biết tôi là nhà báo từ Việt Nam sang, T.H cho biết “cô” sẵn sàng chia sẻ nhưng không muốn đưa tên tuổi, hình ảnh lên báo. Nhìn bề ngoài, T.H rất cao, chừng 1,75m tóc dài nhưng các nét vẫn lộc ngộc và thô, yết hầu nhô cao và giọng nói vẫn là giọng một gã đàn ông. T.H cho biết, “cô” từng là sinh viên ngoại ngữ, chuyên ngành Tiếng Anh tại TP.HCM nhưng với thân hình “trai không ra trai, gái không ra gái”, T.H không tìm được công việc biên/phiên dịch nên chuyển hướng kiếm sống bằng nghề trang điểm. Dành dụm cực nhọc từng đồng từ nghề trang điểm, tích cóp gần 6 năm trời, T.H mới đủ tiền để thực hiện “chuyến đi định mệnh này”.
Trong căn phòng tối om, rộng chưa tới 12m2, T.H kể, từ bé “cô” đã luôn nghĩ mình là con gái. “Cuộc sống giới tính này trong thân xác kia khổ vô cùng, chị không tưởng tượng được đâu. Có nhiều lúc em nghĩ hay là mình cứ là con trai vì em có đầy đủ những gì mà một thằng con trai có, và “nó” cũng… cương cứng. Nhưng rồi tính nữ trong em trỗi dậy ngày càng mạnh, em yêu đơn phương vài bạn trai cùng lớp, em thích mặc váy, thích trang điểm và cuối cùng là không cưỡng lại được việc ra đi tìm lại giới tính thực của mình”.
Vì nói được tiếng Anh nên T.H không mấy khó khăn khi tìm các dịch vụ phẫu thuật chuyển đổi giới tính. “Search trên mạng Internet thì ra cả trăm trung tâm transgender ở cái thành phố Bangkok này, nhưng bác sĩ giỏi, có uy tín thì giá trên trời. Em lọ mọ tìm các trung tâm nhỏ, giá cả hợp lý hơn” - T.H nói.
Trước khi sang Bangkok, thông qua bạn bè, “cô” cũng tự tiêm hoóc môn để cơ thể mềm mại, nữ tính hơn. “Em cũng biết khi làm phẫu thuật phải có xác nhận của bác sĩ tâm lý về tình trạng giới tính, sức khỏe tâm thần nhưng cái đó cũng tốn nhiều tiền nên em kệ”. Trung tâm nơi T.H dự định thực hiện phẫu thuật ở gần đó cũng không đòi hỏi “cô” các loại giấy tờ này. T.H cho biết, dự kiến khoảng 1 tuần nữa “cô” mới lên bàn mổ để tạo hình ngực, tạo hình âm đạo với giá tổng cộng khoảng 4.000 USD, rẻ bằng 1/5 so với giá thông thường. “Khu vực này gần bệnh viện Paolo Memorial Hospital nên có biến chứng gì thì chạy sang bệnh viện vẫn… kịp”- T.H chia sẻ. Khi được hỏi về những rủi ro, T.H cho biết “cô” đã đọc nhiều thông tin và “tránh được chừng nào thì tránh chứ còn tiền ít, khó có thể đòi hỏi cao”.
Theo thống kê của Bộ Y tế, ở Việt Nam, tỷ lệ người mắc bệnh giới tính là 1/10.000-12.000 người, tức là nước ta có khoảng trên 7.000 người có cấu tạo bất thường hoặc mắc bệnh giới tính không rõ ràng. Nếu pháp luật không công nhận quyền xác định lại giới tính sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống của những người không may bị khuyết tật này.
Vàng thau lẫn lộn
Xét về mặt cơ hội thì T.H vẫn tự thấy mình còn may mắn vì biết tiếng Anh, hiểu mình phải làm gì. “Em thấy nhiều đứa liều lắm, không biết tiếng nước ngoài nên không nghe được các tư vấn về tâm lý và phẫu thuật. Trước khi sang thì thường tự tiêm hoóc môn chứ không theo bất cứ chỉ định nào”.
Những “quả” silicon được quảng cáo là “chất lượng cao” nhưng đã bị vỡ khi trưng bày. (Ảnh: Huyền Thanh)
Những kẻ liều lĩnh ấy chủ yếu là nam chuyển giới sang nữ. Nhận xét ấy của T.H phù hợp với nhận định của các trung tâm phẫu thuật thẩm mỹ. Theo Pakprapai Pirom - trợ lý của bác sĩ Preecha thì số lượng nam giới chuyển giới sang nữ chiếm số lượng áp đảo. Cụ thể ở các ca phẫu thuật của bác sĩ Preecha, trong số hơn 3.000 ca ông đã phẫu thuật thì chỉ có 287 ca phẫu thuật chuyển giới từ nữ sang nam, còn lại là từ nam sang nữ.
Tương tự, bác sĩ Pichet cũng thống kê, trung bình ông phẫu thuật 20 ca chuyển giới nam sang nữ mới có 1 ca chuyển giới nữ sang nam. “Một phần vì cái nhìn với nữ giới còn khắt khe hơn. Phần khác là do phẫu thuật từ nữ sang nam phức tạp và đắt đỏ hơn rất nhiều. Bệnh nhân phải thực hiện ít nhất 30 ca phẫu thuật các loại”.
Để tạo hình âm đạo, các bác sĩ sẽ tạo một khoang ống rỗng ở tầng sinh môn giữa bàng quang và trực tràng, sau đó cắt phần da từ dương vật hoặc từ colon (ruột kết) phẫu thuật tạo hình môi lớn và môi bé... Còn để tạo hình ngực, bệnh nhân cần phải đảm bảo biểu mô ngực đã mềm mại để có thể lồng túi silicon vào. Các phẫu thuật khác cũng đều sử dụng các chất liệu như silicon, botox…
Nếu như ở các trung tâm phẫu thuật chuyển đổi giới tính cao cấp, bệnh nhân được tư vấn tới nơi tới chốn thì tại các trung tâm khuất nẻo nơi T.H làm phẫu thuật thì hầu như không có tư vấn gì, cũng không ai biết chất lượng các loại chất “bơm vá” vào người ấy ra sao.
Giới chức Thái Lan vừa qua cũng đã bắt giữ hơn 40 người hành nghề phẫu thuật thẩm mỹ, chuyển đổi giới tính vì sử dụng thuốc giả (trong đó có chất độn mặt giá rẻ, hóa chất tắm trắng tĩnh mạch giả...). Trong số này có một phụ nữ 37 tuổi còn tự tin cầm dao phẫu thuật trong khi không có bất cứ bằng cấp nào liên quan.
Paritta Wangkla, một phóng viên của tờ Bangkok Post cho biết, báo chí nước này đã viết rất nhiều về sự nguy hiểm của các dịch vụ phẫu thuật thẩm mỹ, chuyển giới “chui” với nhiều “bác sĩ túi” sẵn sàng “bơm vá” cho bệnh nhân ngay trên các xe tải. Trên khắp thành phố có khoảng 500 các bệnh viện, trung tâm liên quan tới phẫu thuật thẩm mỹ, và phần lớn trong số đó có dịch vụ phẫu thuật chuyển đổi giới tính.
Lê Ánh Phong, bệnh nhân của bác sĩ Preecha tiết lộ, khá nhiều người đồng tính sau khi phẫu thuật từ Thái Lan trở về cũng bày tỏ sự... tiếc nuối vì không thể hòa nhập được với cơ thể mới bởi “họ không được tư vấn kỹ về tâm lý, thậm chí có người ngộ nhận mình là đồng tính nên khi phẫu thuật xong, họ không nghiêng hẳn về giới tính nữ mà vẫn cứ là nam. Và lúc đó mới thật là bi kịch” - Phong nói.
Một phần trong quá trình tạo ngực từ nam giới thành nữ giới. (Ảnh: Huyền Thanh)
Cô cho biết thêm: “Em được biết khi phẫu thuật, bác sĩ giỏi thì sẽ giữ được các dây thần kinh tạo khoái cảm, còn các bác sĩ “vườn” thì có thể làm đứt hết. Với em thì hiện cảm thấy bình thường, em cũng không rõ có cực khoái không nhưng thấy có cảm xúc”.
Khi còn trong thân xác con trai, Phong cho biết chưa từng quan hệ tình dục. Chuyển sang hình hài nữ, gặp được tình yêu của mình Phong mới chính thức quan hệ, đó thực sự là cảm xúc thăng hoa và với Phong, đó chính là “phép thần”. Nói Ánh Phong may mắn có “phép thần” bởi cô được cha nuôi là người Mỹ và một nhóm làm phim của Pháp hỗ trợ toàn bộ kinh phí cho cô đi làm phẫu thuật chuyển đổi giới tính.
Khi phẫu thuật về, rất nhiều người đồng tính hỏi em và ước ao được phẫu thuật. Có chị làm cùng hỏi: “Tao dành được 20 triệu rồi, bao giờ thì đủ”. Điều đó cho thấy người đồng tính khát khao tìm được giới tính thật tới mức nào. Em cũng có may mắn nữa là cơ thể khá nữ tính, khuôn mặt gần như không phải phẫu thuật, chỉ làm mỗi “vùng kín”, còn ngực thì sau khi uống hooc môn nó tự nở ra, em để vậy cho tự nhiên. Nhiều người đồng tính có thân hình thô, khuôn mặt góc cạnh thì phải làm phẫu thuật hết, từ độn silicon ở trán, ở cằm, cắt mí mắt, bơm môi, cắt hàm, cắt yết hầu, độn ngực… tốn rất nhiều tiền, cỡ khoảng trăm ngàn đô”. Lê Ánh Phong
“Từ thực tế của mình em thấy người không biết tiếng Anh cũng có thể sang Thái Lan làm phẫu thuật chuyển giới được vì dịch vụ của họ khá đầy đủ, nếu cần thì có cả phiên dịch tiếng Việt thôi. Vấn đề là có đủ tiền hay không. Người đồng tính công việc thường bấp bênh, như em trước làm ở nhà hát N.H, khi sang Thái Lan khám, làm phẫu thuật thì phải xin nghỉ làm luôn, thu nhập không có. Nếu đợi góp được tiền để đi phẫu thuật thì có lẽ phải dành dụm thêm 20 năm nữa mới đủ. Nhưng dù có 20 năm nữa, dù 40-50 tuổi rồi, em vẫn muốn đi phẫu thuật, vẫn muốn đi tìm lại giới tính thật của mình và muốn nằm trong mộ với thân hình của một phụ nữ” - Phong bày tỏ.
Ở Việt Nam, Luật Chuyển đổi giới tính còn đang trong kỳ "thai nghén" nên dù hoàn toàn có đủ khả năng về chuyên môn và trang thiết bị y tế để chuyển đổi giới tính nhưng các bác sĩ Việt Nam vẫn chưa được phép làm phẫu thuật chuyển đổi giới tính cho người bị “bà mụ nặn nhầm". Điều đó có nghĩa những người muốn sống với giới tính thật của mình ở Việt Nam sẽ còn phải ra đi chấp nhận mọi rủi ro nơi xứ người.
(Còn nữa)
Huyền Thanh (viết từ Bangkok - Thái Lan)
Kỳ 1: Nỗi “truân chuyên” của phận người chuyển giới
Kỳ 2: Nỗi “truân chuyên” của phận người chuyển giới: Hành trình đau đớn
Mời độc giả đón đọc kỳ tiếp theo trên báo giấy Dòng Đời số ra vào sáng mai (Chủ nhật, 26.10) tại các sạp báo trên toàn quốc.
