Vụ FB Boiz bị rút giải thưởng Bài hát Việt: Xin lỗi là đủ?
BTC chương trình Bài hát Việt (BHV) cho biết đã phát hiện ra Tương tư được sáng tác dựa trên phần nhạc đệm có sẵn từ một bài hát của Hàn Quốc. Với tiêu chí của chương trình Bài hát Việt thì bài hát Tương tư đã vi phạm, tức là đã viết giai điệu và lời ca dựa trên phần nhạc đệm đã có ý tưởng âm nhạc và cấu trúc của 1 bài hát khác. Sau khi đã thống nhất ý kiến của Hội đồng thẩm định, BTC chương trình quyết định: thu hồi lại giải thưởng Bài hát của tháng với bài Tương tư của nhóm FB Boiz.
“Đây là việc hết sức cần thiết, là tiếng nói chuyên môn của BTC chương trình Bài hát Việt đối với trào lưu sáng tác lệch lạc này của một số bạn trẻ hiện nay, chương trình Bài hát Việt kêu gọi các bạn trẻ hãy tận dụng tài năng để tạo ra những sản phẩm thực sự sáng tạo và thực sự tự hào là Bài hát Việt" – thông tin chính thức từ BTC nêu rõ
Xin lỗi, thế là đủ?
FB Boiz không phải nhóm nhạc đầu tiên bị thu hồi giải thưởng trong năm nay. Trước đó vào tháng 6, báo chí đã đưa tin đậm về trường hợp của Sơn Tùng M-TP bị giải Bài hát yêu thích loại khỏi bảng xếp hạng khi chương trình phát hiện các ca khúc Cơn mưa ngang qua, Đừng về trễ, Em của ngày hôm qua sử dụng beat nhạc của một số ca khúc Hàn Quốc. Vậy mà chỉ chưa đầy 5 tháng sau, FB Boiz lặp lại đúng sai lầm của Sơn Tùng.
FB Boiz sau khi tham gia chương trình truyền hình thực tế Nhân tố bí ẩn (X-Factor) ngày càng được nhiều khán giả trẻ biết đến, và sự ủng hộ dành cho nhóm này cũng không hề nhỏ. Việc nhóm tham gia vào sân chơi Bài hát Việt – nơi dành cho những người sáng tác âm nhạc – cho thấy mục tiêu tiến tới chuyên nghiệp của nhóm quá rõ ràng.
Do đó, việc đem một ca khúc sử dụng beat của ca khúc nước ngoài đi dự thi là một hành động rất thiếu chuyên nghiệp, vi phạm đạo đức căn bản của những người làm nghề sáng tác. Dù nhóm này đã thành khẩn xin lỗi khán giả và nhận sai sót nhưng thật khó để bào chữa cho hành động này.
Sự lệch lạc của lớp trẻ về sáng tác
Trao đổi về trường hợp của FB Boiz với TT&VH, nhạc sĩ Lương Minh, đại diện BTC chương trình BHV, đã chia sẻ rất thẳng thắn: "Quy định của Bài hát Việt có từ 10 năm nay rồi, nếu người tham gia dự thi nói là không biết, thì quả thực đó là một cách lý giải quá thô sơ. Tôi thấy nhiều bạn trẻ đang tập tành sáng tác bây giờ đang cố chạy theo thị hiếu của khán giả, rất nhiều nhóm sử dụng beat nhạc nước ngoài để làm ca khúc cho riêng mình. Có vẻ như họ hơi bị nôn nóng muốn được nổi tiếng ngay. Tất cả những ai làm nghề sáng tác, có lòng tự trọng nghề nghiệp đều hiểu sử dụng beat của một ca khúc khác và coi như của mình là điều không chấp nhận được.
Đúng là trên mạng có loại beat nguyên liệu rời. Những người sáng tác có thể sử dụng beat đó, sắp đặt trong tác phẩm của mình. Cách làm đó được chấp nhận. Nhưng sử dụng beat của một ca khúc đã có hình tượng, ý đồ âm nhạc, để cho vào ca khúc của mình thì không được. Làm như thế chẳng khác nào đi lấy một căn nhà thô, sau đó làm mái, làm ban công, quét vôi ve rồi bảo đó là mình xây. Rất tiếc bây giờ rất nhiều người sáng tác cứ cố tình hiểu lẫn lộn”.
Nhạc sĩ Quốc Trung khi được hỏi về vấn đề này đã chia sẻ: "Một tuần sau khi ca khúc Tương tư của nhóm FB Boiz đoạt giải thì BTC có thông báo tới các thành viên Hội đồng thẩm định Bài hát Việt là ca khúc này được sáng tác dựa trên beat của một ca khúc Hàn Quốc.
Tôi cũng không hiểu trào lưu sử dụng beat nhạc nước ngoài xuất phát từ đâu ra. Bài hát Việt cũng như bất kì cuộc thi về sáng tác nào khác đều có quy chế rất rõ ràng, ngoài đời sống cũng vậy thôi, khi bạn sử dụng, vay mượn của người khác cái gì thì phải xin phép. Việc các bạn trẻ sáng tác sử dụng beat nhạc của nước ngoài, rồi gửi ca khúc đi dự thi mà không hề nghĩ đến luật pháp, đến đạo đức nghề nghiệp, và coi đó là chuyện bình thường thì quả thật không bình thường chút nào”.
Cũng theo nhạc sĩ Quốc Trung, hiện nay có rất nhiều vụ vi phạm bản quyền lớn nhưng chưa xử lý được rốt ráo nên những vi phạm nhỏ thường bị bỏ qua. “Trong chuyện này, không chỉ đơn giản là xâm phạm bản quyền đâu, điều đáng lo ngại nhất là tạo ra một lớp trẻ lệch lạc về quan điểm sáng tác" – Quốc Trung lo lắng.