18 tổ chức kiến nghị chưa thông qua dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)

Bản kiến nghị cho rằng, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được Chính phủ tổ chức lấy ý kiến rộng rãi trong nhân dân và Dự thảo này cũng được nhiều tổ chức xã hội - nghề nghiệp đưa ra các khuyến nghị sửa đổi sau khi lắng nghe trực tiếp ý kiến của người dân và chính quyền nhiều địa phương. Tuy nhiên, những điều chỉnh trong Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) mới nhất được trình để Quốc hội xem xét vẫn chưa phản ánh đầy đủ những nguyện vọng xác đáng của người dân.

Tham vấn ý kiến người dân về Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi tại xã Xuân Trạch (Bố Trạch, Quảng Bình). Ảnh: Mậu Tài.

Có ba lý do chính được Bản kiến nghị đưa ra:

Thứ nhất, cơ chế Nhà nước thu hồi đất cần được vận hành thống nhất với quy định của Hiến pháp về quyền của Nhà nước đối với việc trưng thu, trưng dụng, trưng mua tài sản của người dân khi pháp luật đã thừa nhận quyền sử dụng đất là tài sản của hộ gia đình, cá nhân.

Vấn đề này còn đang được thảo luận trong Dự thảo Hiến pháp sửa đổi. Do, đó việc thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) cần được lùi lại chờ Quốc hội thông qua Hiến pháp sửa đổi để đảm bảo tính hợp hiến.

Thứ hai, sự tham gia của người dân (nơi có đất) là một yếu tố quyết định tính đồng thuận của xã hội, giúp giảm khiếu kiện. Tuy nhiên, Dự thảo chưa có những đổi mới tương xứng để khẳng định quyền tham gia của người dân vào các quyết định của Nhà nước về đất đai, vào quá trình quản lý đất đai, giám sát việc thực thi pháp luật đất đai và nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

Thứ ba, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) còn rất nhiều quy định về các cơ chế quan trọng chưa nhận được ý kiến tán thành của người dân, chưa tiếp thu được các kinh nghiệm hữu ích từ các nước có hoàn cảnh tương tự, chưa tiếp nhận được các kết quả nghiên cứu của các tổ chức quốc tế về Việt Nam. Các cơ chế đặc biệt cần tiếp tục phải nghiên cứu thấu đáo và tiếp tục điều chỉnh (…).

Trước lo lắng của một số Đại biểu Quốc hội về một khoảng trống pháp lý nếu không thông qua dự luật Đất đai trong kỳ họp này, Bản kiến nghị khẳng định:

Việc chưa biểu quyết Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi tại Kỳ họp Quốc hội lần này tuyệt đối không có khoảng trống pháp luật nào tồn tại sau ngày 15.10.2013, vì pháp luật đất đai hiện hành có quy định là khi hết thời hạn sử dụng thì người nông dân được gia hạn tự động mà không cần bất cứ một thủ tục hành chính nào (Khoản 1 Điều 34 của Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 về thị hành Luật Đất đai)" và Quốc hội cũng không cần ban hành bất kỳ văn bản hỗ trợ nào.

Kết luận của Kiến nghị ghi rõ: “Chúng tôi trân trọng kính đề nghị Quốc hội sẽ lắng nghe và chấp nhận đề nghị chưa thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) trong kỳ họp lần này để có đủ điều kiện phù hợp Hiến pháp và có thêm thời gian nghiên cứu, xem xét kỹ lưỡng những quy định sẽ tác động đến đời sống của đa số người dân".

Hoàng Sơn