Dân Việt

Công ty thiết bị y tế Mỹ bị cáo buộc “bôi trơn” 2,2 triệu USD ra sao ở Việt Nam?

Hạ Anh (tổng hợp) 06/11/2014 08:23 GMT+7
Theo kết quả điều tra của Bộ Tư pháp và Ủy ban Chứng khoán và sàn giao dịch (SEC) Mỹ, Bio-Rad Technology - hãng sản xuất các thiết bị chẩn đoán trong bệnh viện, đã chi 7,5 triệu USD để hối lộ các quan chức ở Việt Nam, Thái Lan và Nga nhằm bôi trơn công việc kinh doanh, trong đó phần chi ở Việt Nam là 2,2 triệu USD.

Thông qua các khoản hối lộ, Bio-Rad đã giành được những hợp đồng bán hàng và thu về khoảng 35,1 triệu USD. Hồ sơ điều tra của SEC cho biết từ năm 2005 đến cuối 2009, Bio-Rad mở một văn phòng đại diện tại Việt Nam. Giám đốc chi nhánh Việt Nam quản lý mọi hoạt động của văn phòng và thông qua hàng loạt hợp đồng, mỗi hợp đồng trị giá 100.000 USD và tiền hoa hồng để hối lộ là 20.000 USD/hợp đồng. Giám đốc chi nhánh Việt Nam báo cáo lên giám đốc bán hàng khu vực Đông Nam Á (RSM) của Bio-Rad Singapore.

imgTrụ sở chính của Bio-Rad Laboratories ở Hercules, California, Mỹ.

Từ năm 2005 đến 2009, giám đốc chi nhánh Việt Nam của Bio-Rad đã thông qua việc hối lộ cho các quan chức địa phương để bôi trơn hoạt động kinh doanh. Theo lệnh của giám đốc, các nhân viên bán hàng của Bio-Rad chi tiền mặt cho lãnh đạo các bệnh viện và phòng thí nghiệm nhà nước để họ ký hợp đồng mua các sản phẩm của Bio-Rad.

Năm 2006, giám đốc bán hàng khu vực Đông Nam Á lần đầu tiên biết về việc đưa hối lộ từ một nhân viên tài chính. Vị giám đốc này đã bày tỏ sự lo ngại với giám đốc chi nhánh Việt Nam.

Ngày 18.5.2006, giám đốc chi nhánh Việt Nam gửi một bức thư điện tử tới RSM thừa nhận việc đưa hối lộ đã vi phạm quy định của Bio-Rad. Giám đốc này cảnh báo Bio-Rad sẽ mất 80% doanh số ở Việt Nam nếu không đưa hối lộ và đề xuất giải pháp đưa hối lộ qua một nhân vật trung gian để tránh nguy cơ pháp lý. RSM và giám đốc bán hàng khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Bio-Rad cho phép Văn phòng Việt Nam tiếp tục hối lộ các quan chức bệnh viện để đảm bảo doanh số.

Theo đó, Bio-Rad Singapore sẽ bán sản phẩm cho một nhà phân phối Việt Nam với mức giá ưu đãi. Nhà phân phối này sẽ bán sản phẩm lại cho các bệnh viện Việt Nam với giá gốc. Một phần tiền ưu đãi trong các hợp đồng của Bio-Rad là dành cho hối lộ.

Hồ sơ điều tra của SEC cho biết: “Giám đốc Văn phòng Việt Nam đã duyệt các khoản hối lộ cho quan chức để duy trì hoạt động kinh doanh. Theo đó các đại diện bán hàng, theo chỉ đạo của giám đốc Văn phòng Việt Nam trả tiền mặt cho quan chức tại các bệnh viện của Nhà nước và các phòng thí nghiệm để đổi lại việc họ mua sản phẩm của Bio-Rad”.

Ước tính từ năm 2005 đến 2009, Văn phòng Bio-Rad Việt Nam đã chi 2,2 triệu USD cho bên trung gian và bên trung gian này đưa lại cho các quan chức bệnh viện.

Văn phòng Bio-Rad Việt Nam che đậy hành vi hối lộ bằng cách khai các khoản tiền đút lót này là “tiền hoa hồng”, “phí quảng cáo“ và “phí đào tạo”. Ước tính thông qua các vụ hối lộ, văn phòng Việt Nam đã đạt doanh thu trước thuế là 23 triệu USD cho Bio-Rad Singapore.

Tài liệu điều tra không nói rõ giám đốc Văn phòng Bio Rad Việt Nam là người Việt hay người nước ngoài. Danh bạ công ty tại Việt Nam niêm yết tên là Bio-Rad Laboratories.

Chiều 5.11, phóng viên NTNN đã  liên lạc với Văn phòng đại diện - Công ty Bio-Rad Laboratories (Singapore), tuy nhiên, cả hai số điện thoại mà công ty này đăng ký đều đã ngừng hoạt động.

Bộ Y tế đề nghị công an xác minh nghi án hối lộ 

Trong công văn hỏa tốc gửi đến Bộ trưởng Công an chiều 5.11, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến đề nghị xác minh thông tin Công ty Bio-Rad của Mỹ hối lộ 2,2 triệu USD cho các quan chức Việt Nam. Văn bản gửi Bộ trưởng Trần Đại Quang nêu rõ, Bộ Y tế đề nghị Bộ Công an chỉ đạo các cơ quan chức năng xác minh, điều tra thông tin nghi án hối lộ này để xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi sai phạm. Trường hợp thông tin trên không đúng, đề nghị Bộ Công an công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng để tránh gây hoang mang, đảm bảo niềm tin của nhân dân với Bộ Y tế.

Ông Nguyễn Minh Tuấn- Vụ trưởng Trang thiết bị và công trình y tế (Bộ Y tế) cho biết, Công ty Bio-Rad (có trụ sở tại bang California của Mỹ) hoạt động trong nhiều lĩnh vực như dược, hóa chất, trang thiết bị phân tích xét nghiệm, phân tích khoa học. Tuy nhiên, hơn một năm trước công ty này có văn bản xin rút khỏi thị trường Việt Nam, không chịu trách nhiệm về pháp lý nữa cho đến khi sắp xếp lại hệ thống. 

Chia sẻ bên hành lang Quốc hội ngày 5.11, đại biểu Lê Như Tiến- Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội cho biết: "Nếu quả thực có thông tin như thế thì phải làm thật nghiêm. Tôi đề nghị trước hết phải xác minh xem có thực sự chuẩn xác không, từ đâu ra. Các cơ quan bảo vệ pháp luật, thanh tra, cơ quan điều tra phải vào cuộc. Khẳng định rồi thì phải xử lý thật nghiêm không thể để tình trạng này diễn ra khi đã có cảnh báo từ nhiều dự án nước ngoài trước đó rồi".

Ông đánh giá sự việc là nghiêm trọng vì liên quan trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của con người. Trước kia cũng có thông tin về thiết bị y tế cũ, khi xét nghiệm toàn sai lệch, chẩn đoán sai thì phương thức điều trị sai, lúc đó tính mạng của người dân bị đe dọa. 
Anh Thư