Thú chơi chào mào - “bậc quân vương” chim cảnh ở Việt Nam

“Bậc quân vương” chim cảnh

Vô tình được thưởng thức tiếng hót của những chú chim chào mào giữa mảnh đất vùng cao Hương Khê, may mắn đưa chúng tôi đến với câu lạc bộ (CLB) chim chào mào mới được thành lập. Anh Lê Hồng Bảo Long là người “khai sinh” CLB đồng thời là chủ quán cà phê Việt ở khối 18, thị trấn Hương Khê, Hà Tĩnh.

“Phong thái uy hùng cùng giọng hót thánh thót chính là tiêu chí số 1 để chào mào được lựa chọn thi chọi và hót. Việc “kết đôi” quán cà phê cùng CLB chim không phải là hình thức mới nhưng lại khá thú vị. Dù chỉ mới ra đời đầu tháng 7 nhưng CLB may mắn nhận được sự ủng hộ của anh em cùng sở thích”, anh Long hồ hởi khoe.

Giọng hót nhiều âm tiết và giọng điệu cao vút, chào mào đã khiến không ít dân chơi mê mẩn

 
Để minh chứng cho lời nói, người thanh niên dẫn chúng tôi đến quan sát một chiếc lồng chim chào mào. Lông nâu xám lẫn màu trắng, đầu và mào đen, chùm lông dưới đuôi đỏ nhạt là đặc điểm nhận dạng của loài chim này. Sự uy nghi của “bậc quân vương” còn được thể hiện qua hai chấm đỏ son nơi khóe mắt cùng dải cườm đen xõa trước ngực.

Ngoài dáng vẻ độc đáo, chào mào rất siêng hót, tiếng hót thánh thót với nhiều âm tiết và giọng điệu biến chuyển liên tục. Chào mào rất dễ thuần dưỡng, không cần công phu và tỉ mẩn như chăm sóc các loài chim “quý tộc” sơn ca, chích chòe, họa mi và giá cả cũng phải chăng. Có lẽ đây chính là lý do mà những năm gần đây, chào mào càng được giới chơi chim cảnh ưa chuộng.

Thú vui tao nhã

Những ngày cuối tuần hay dịp rảnh rỗi là thời gian người chơi chim tụ tập xem chim chào mào “thi đấu”. Chim “lên sàn” thường là chim đực. 5 chú chim được đặt cạnh nhau giữa khoảng cách 20 cm với thời gian thi hót trong 10 phút, 30 phút, thậm chí 1 tiếng. Riêng “tiết mục” lên “võ đài”, hai chú chim thi đấu trong khoảng 3 phút và nếu “lỡ” chọi thua, chào mào sẽ tự động bỏ chạy để “cứu mạng”.

Một con chim đẹp phải có điệu bộ lanh lợi, thân hình dài, lông mượt, hai viền lông đen bên ngực phải to và dài gần đụng nhau, miệng mỏng, ngắn, mũ (mào) phải cao và có gốc mũ dày (có 3 loại là mũ rơm, mũ đinh, mũ lân). “Chào mào mũ lân thường được ưa chuộng hơn cả bởi gốc mũ dày nhưng phần đỉnh lại vót nhọn và cong như sừng đầu lân. Một chú chim đẹp thì khi hót có dáng đứng chữ C, tức là thân thẳng nhưng đuôi quắp vào”, anh Long cho biết thêm.

Việc chăm sóc một chú chim chào mào không cầu kỳ như nhiều loài khác nhưng rất cần niềm đam mê và độ khéo léo, kiên trì. Để sở hữu một chú chào mào không quá khó khi người chơi chỉ cần bỏ ra 50, 70 hay cao nhất 100 nghìn đồng là đã có một chú chim ưng ý. Nhưng cũng có nhiều “bậc quân vương” cao giá khi lên đến vài triệu hay hàng chục triệu đồng.

Người chơi phải đặc biệt chú ý đến cách thức chăm sóc, từ việc chuẩn bị thức ăn đến tắm cho chim. Ngoài bột, chào mào còn được cho ăn thêm cào cào hay hoa quả chín. Theo quan niệm, để giữ màu đỏ nơi khóe mắt và đít của chào mào, phải cho ăn những quả màu đỏ vàng như cà chua, ớt tây, cam, chuối, cà rốt hấp mềm. 10-12h trưa được coi là thời gian lý tưởng để chào mào chải chuốt. Chim được vẩy nước nhẹ lên mình rồi đưa ra chỗ nắng để tiếp tục rũ và sưởi lông.

Chơi chim là hình thức giải trí lành mạnh, không quá khó nhưng người chơi phải thực sự đam mê. Để thuần được một chú chim đem thi đấu, thường phải mất 5-6 tháng, có khi 1 năm. Trong đó, chim bổi (chim trưởng thành ngoài thiên nhiên được bắt về) có tiếng hót hay nhưng lâu dạn người và khó thuần hơn chim chuyền (chim tơ). Song, chim bổi lại được ưa chuộng hơn cả. Với loài chim này, cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, chỉ treo lồng chim ngang ngực người lớn và phủ áo lồng xung quanh, trừ mặt lồng tiếp xúc với người để chim mau dạn.

Hiện nay, trào lưu chơi chim nở rộ và trở thành thú vui tao nhã, việc hình thành các CLB không còn quá xa lạ, các cuộc “dượt” chim cũng tổ chức thường xuyên hơn. Ngoài chơi chim thì những phụ kiện đi kèm như lồng, cống đựng thức ăn… ngày càng phong phú và đa dạng hơn về kiểu dáng, chất liệu và giá thành cũng khác nhau. Bên cạnh việc có một chú chim đẹp, nhiều dân chơi còn chọn nhiều phụ kiện “độc” để làm tôn lên dáng vẻ của chú chim.