Những cuốn sách khiến dư luận “dậy sóng” của NXB bị đề nghị dừng hoạt động
Đây chỉ là vài trường hợp thuộc danh mục thống kê của Cục Xuất bản - In và phát hành trong số 60 đầu sách sai phạm trong năm 2014 của NXB Văn hóa - Thông tin. NXB này vừa bị Bộ Thông tin - Truyền thông đề nghị tạm dừng hoạt động.
Từ điển tiếng Việt nhan nhản lỗi gây sốc
Hồi đầu tháng 10 năm nay, hình ảnh được cho là chụp cuốn Từ điển tiếng Việt dành cho học sinh của tác giả Vũ Chất do NXB Hồng Đức phát hành bị phát tán trên mạng. Theo đó, cuốn từ điển có nhiều chỗ giải nghĩa sai lệch bản chất từ ngữ. Ví dụ: từ Quản giáo được giải thích là: "Người coi một giáo đường hay tu viện"; Tao đàn là "Chỗ nằm của tao nhân thi sĩ"; Tù trưởng là "người đứng đầu trông coi tội nhân", Bồ bịch là "bạn bè thân thích...
Những khái niệm gây sốc trong cuốn "từ điển Vũ Chất"
Điều đáng nói, vào thời điểm được phát hiện, dù cuốn từ điển này rất nhiều lỗi nhưng vẫn nằm trong trong danh mục tra cứu của Thư viện Quốc gia Việt Nam.
Ngoài bản in của NXB Trẻ năm 2001 thì Từ điển tiếng Việt dành cho học sinh của Vũ Chất còn tồn tại ba bản in khác: bản in của nhà sách Thành Nghĩa liên kết với NXB Thanh Niên (2006), bản do NXB Văn hóa Thông tin in (mang tên Từ điển Tiếng Việt) và mới nhất là bản của NXB Hồng Đức do công ty Minh Lâm, Hà Nội phát hành (2013).
Trong khi các doanh nghiệp tư nhân và ba NXB khác liên đới trách nhiệm ấn hành cuốn sách trên (Hồng Đức, Văn hóa Thông Tin, Thanh Niên) cố “lờ” đi thì NXB Trẻ sau đó đã đứng ra nhận lỗi và xin hoàn tiền lại cho bất cứ độc giả nào đã mua cuốn từ điển này.
Trước sự lên án của độc giả trên mạng xã hội và sự vào cuộc của giới truyền thông, giữa tháng 10.2014, Cục Xuất bản, In và Phát hành thuộc Bộ Thông tin – Truyền thông đã ra công văn gửi bốn đơn vị xuất bản từng đứng tên, cấp phép ấn hành cuốn Từ điển tiếng Việt dành cho học sinh của Vũ Chất đề nghị thu hồi và tiêu hủy cuốn từ điển được gọi là “kinh hoàng” và “thảm họa” này.
Cục Xuất bản đề nghị Vụ Thư viện “chỉ đạo hệ thống thư viện trên toàn quốc kiểm tra, rà soát, không lưu trữ, không luân chuyển, không phục vụ bạn đọc các cuốn từ điển của tác giả Vũ Chất”; đề nghị “Sở Thông tin và Truyền thông các tỉnh, thành phố kiểm tra, rà soát, thu hồi và tiêu hủy các cuốn từ điển của tác giả Vũ Chất”.
Theo văn bản của Cục Xuất bản, cả hai cuốn Từ điển tiếng Việt dành cho học sinh và Từ điển tiếng Việt của tác giả Vũ Chất đều phải thu hồi và tiêu hủy. Ấn bản có tựa đề Từ điển tiếng Việt sẽ do NXB Văn hóa - Thông tin thu hồi và tiêu hủy; gồm cả bản thảo, bản nhũ phục vụ cho việc in. Còn NXB Hồng Đức chịu trách nhiệm xử lý tương tự với ấn bản mang tên Từ điển tiếng Việt dành cho học sinh.
Truyện cổ tích về các loài chim và muông thú như sách... 18+
"Cái cổ của con chim cọ mãi vào ngực nàng, cả cơ thể nó cứ chà sát mãi vào thắt lưng nàng, cặp mỏ hơi bẹt của nó cứ dúi mãi vào hai bầu vú cương cứng của nàng khiến nàng không sao nhúc nhích được, cứ phải nằm bất động như hóa đá. Má nàng đỏ rực như người uống rượu... Đến lúc dần tỉnh lại thì nàng không thấy con chim trắng đáng yêu đâu nữa. Trên cơ thể nàng hình như vẫn còn lại những rung cảm êm dịu, vẫn còn lại cái cảm giác râm ran không sao cảm nhận được rõ ràng..." - đó là đoạn văn chứa những thông tin không phù hợp được trích từ Truyện cổ tích về các loài chim và muông thú của NXB Văn hóa - Thông tin gây xôn xao dư luận hồi đầu tháng 8 năm nay.
Trang sách (phải) có nội dung không phù hợp được lan truyền trên mạng
Nhiều bậc phụ huynh đã lên án NXB tại sao lại để lọt những đoạn văn có nội dung “nhạy cảm” như vậy vào một cuốn sách cho thiếu nhi và dư luận liên tiếp đặt câu hỏi liệu đây có phải là thông tin từ một cuốn sách giả mạo?
Qua tìm hiểu, thực chất đoạn văn trên nằm trong một tích truyện thuộc Thần thoại Hy Lạp – một tác phẩm kinh điển của nhân loại thể hiện thế giới quan của người Hy Lạp cổ đại và những vị thần linh mà họ tôn thờ.
Trao đổi với PV báo Infonet, đại diện Nhà xuất bản Văn hóa- Thông tin, Phó giám đốc Vũ Thanh Việt cho rằng người đọc nên đặt đoạn trích đó vào cả tổng thể và không nên suy diễn, còn Giám đốc NXB Văn hóa - Thông tin sau đó khẳng định, đoạn văn trên bản in lậu.
Tuy nhiên, ngày 11.8.2014, Cục Xuất bản đã ra công văn cho thấy sai sót là ở khâu... biên tập. Cục Xuất bản, In và Phát hành yêu cầu nhà xuất bản: Khi tái bản cuốn sách trên phải ghi rõ đối tượng phục vụ. Nếu là sách phục vụ đối tượng thiếu niên, nhi đồng thì không đưa vào truyện “Lêđa và con thiên nga” do có nội dung không phù hợp với lứa tuổi thiếu niên, nhi đồng. Bên cạnh đó phải “nghiêm túc rút kinh nghiệm trong khâu biên tập và xuất bản sách, tránh xảy ra sai sót tương tự”.
Cuốn hỏi đáp nhanh trí kiểu... rùng rợn
Cuốn Hỏi đáp nhanh trí của NXB Văn hóa – Thông tin xuất bản gây choáng váng cho bất cứ ai lỡ đọc phải bởi những câu hỏi rùng mình, kiểu như “Anh A bị chặt đầu lúc 40 tuổi, vậy con cái anh A bị làm sao?”. Đáp án là “Bị mồ côi”, kèm theo đó là hình ảnh người đàn ông nằm trên máy chém với khuôn mặt hoảng hốt.
Cảnh chặt đầu cùng câu hỏi rùng rợn được đưa vào sách hỏi đáp cho trẻ
Hay những màn đối - đáp khác như: “Một người không may bị bệnh chó dại, nhưng anh ta không đến bệnh viện điều trị mà chỉ đi khắp nơi tìm giấy và bút. Vì sao?- Đáp án: Để liệt kê danh sách những người muốn cắn; Hoa gì không có cây, không có lá? - Đáp án: Hoa mắt chóng mặt; Nước gì mà lấy không hết, dùng không cạn - Đáp án: Nước miếng (nước bọt)"
Theo thông tin ghi trên bìa thì cuốn Hỏi đáp nhanh trí do Đức Trí sưu tầm biên soạn, Nhà xuất bản Văn hóa - Thông tin ấn hành. Cuốn sách có 172 trang, giá bán 14.000 đồng, in 2.000 cuốn theo Giấy phép xuất bản số 236-2011/CXB/49-21/VHTT và nộp lưu chiểu năm 2011.
Cuốn Hỏi đáp nhanh trí đã bị thu hồi trong năm 2013 vì nội dung nhảm nhí, phản giáo dục tuy nhiên, đến nay vẫn trôi nổi ngoài thị trường dăm cuốn và thời gian qua “rộ lên” khiến nhiều người giật mình.
Sách minh họa danh tướng tùy tiện
Ngày 9.12 vừa qua, cuốn “Những vị tướng lừng danh trong lịch sử dân tộc” của NXB Văn hóa - Thông tin làm "nóng" các phương tiện truyền thông khi dùng hình ảnh minh họa các vị tướng lừng danh trong lịch sử dân tộc Việt Nam một cách tùy tiện. Cuốn sách này vừa được ra mắt vào ngày 5.12.
Hình ảnh 5 nữ tướng nhà Tây Sơn gồm Bùi Thị Xuân, Bùi Thị Nhạn, Trần Thị Lan, Huỳnh Thị Cúc, Nguyễn Thị Dung thì được vẽ với bút pháp của truyện tranh Nhật Bản trong cuốn “Những vị tướng lừng danh trong lịch sử dân tộc”
Bạn đọc đã quá bất ngờ khi thấy các vị tướng lừng danh của lịch sử dân tộc Việt Nam như: Hai Bà Trưng, Trần Hưng Đạo, Lý Thường Kiệt, Quang Trung - Nguyễn Huệ… được minh họa bằng những hình ảnh của truyện tranh giả tưởng, thậm chí mang dáng dấp nhân vật… game online.
Và gây sốc hơn cả là bức tranh minh họa cho “Tây Sơn ngũ phụng thư” vẽ 5 nữ tướng nhà Tây Sơn gồm Bùi Thị Xuân, Bùi Thị Nhạn, Trần Thị Lan, Huỳnh Thị Cúc, Nguyễn Thị Dung thì được vẽ với bút pháp của truyện tranh Nhật Bản, các nữ tướng đều mang những cặp mắt to tròn, thậm chí 1 trong 5 vị còn được nhuộm tóc màu nâu đồng rất thời trang “xì tin”...
Chia sẻ với PV Dân Việt, tiến sĩ Nguyễn Hoàng Điệp - người chịu trách nhiệm biên tập nội dung cuốn sách cho hay, toàn bộ tranh minh họa trong cuốn sách có tính ước lệ, là minh họa để làm thư giãn bạn đọc chứ không có giá trị chuyển tải lịch sử, việc chuyển tải lịch sử là những trang văn chữ. Song ông cũng cảm thấy đáng tiếc và công nhận "giá như 5 vị tướng này được vẽ minh họa theo phong cách với mũ, áo, cân đai, giáp trụ oai phong trên mình voi ra trận thì tranh vẽ minh họa sẽ có giá trị hơn".
Trong ngày 10.12, Cục Xuất bản In và Phát hành, Bộ Thông tin và Truyền thông, đơn vị này đã có văn bản gửi Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin yêu cầu đình chỉ phát hành cuốn sách Những vị tướng lừng danh trong lịch sử dân tộc do tác giả Nguyễn Hoàng Điệp và Đức Thông chủ biên đồng thời có văn bản gửi báo cáo trước ngày 18.12.2014. Từ vụ việc này, Cục Xuất bản cũng phát hiện ra rằng cuốn Những vị tướng lừng danh trong lịch sử dân tộc chưa... nộp lưu chiểu.
---
Sau những sai phạm trong hoạt động xuất bản, hôm qua, 11.12, ông Trương Minh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Thông tin -Truyền thông đã có văn bản đề nghị Bộ VHTT&DL tạm dừng hoạt động xuất bản của NXB Văn hóa - Thông tin.