Các đại biểu Quốc hội tỉnh Đăk Lăk thảo luận tại tổ về công trình Nhà máy Lọc dầu Dung Quất. |
Sáng 11-11, thảo luận về việc thực hiện công trình quốc gia - Dự án Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, nhiều đại biểu Quốc hội đánh giá, việc hoàn thành và đưa nhà máy vào vận hành an toàn, ổn định, đáp ứng khoảng 30% nhu cầu thị trường trong nước là một nỗ lực rất lớn của Chính phủ và các bộ, ngành liên quan.
Bao giờ thu hồi 3 tỷ USD?
Tuy nhiên, đại biểu Lê Thanh Bình (TP.HCM) băn khoăn về một số điểm cốt lõi trong quá trình vận hành và đưa vào khai thác Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, như tính hiệu quả của nhà máy, độ an toàn khi vận hành hay quá trình đảm bảo đời sống dân sinh thuộc diện di dời...
Theo ông Bình, tính hiệu quả của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất đã khiến không ít nhà khoa học lo âu, như về vị trí đặt nhà máy không thuận lợi, trong quá trình thi công phải làm thêm đê chắn biển, tiến độ thi công và triển khai chậm làm gia tăng lãi suất vay ngân hàng…
Đại biểu Nguyễn Ngọc Hòa (TP.HCM) cũng đặt câu hỏi về tính hiệu quả của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất: "Chúng ta đầu tư 3 tỷ USD xây dựng nhà máy thì bao lâu mới thu hồi được vốn? Hiệu suất sinh lợi của đồng vốn đầu tư ra sao?".
Cũng theo ông Hòa, có thời điểm lượng xăng, dầu thành phẩm tồn đọng trong kho của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất rất lớn, trong khi Việt Nam vẫn phải nhập khẩu nhiều. "Cơ chế phân phối, tiêu thụ sản phẩm cần được xem xét lại khi lượng cầu vượt cung trong thị trường nội địa" - ông Hòa nhấn mạnh.
Để thúc đẩy Nhà máy Lọc dầu Dung Quất phát triển, đại biểu Trần Du Lịch khẳng định “phải có lực đẩy từ hậu cần”. Theo ông thì nơi phát triển cao hơn phải là hậu cần về nguồn nhân lực, dịch vụ... cho nơi tăng trưởng thấp hơn: “Muốn thúc đẩy Dung Quất và Chu Lai thì Đà Nẵng phải là hậu cần vững chắc”.
Lỗ chứ chưa lãi
Đại biểu Nguyễn Thị Hoa và Nguyễn Hồng Sơn (Hà Nội) đề nghị: “Hiệu quả đầu tư cần được làm rõ. Quốc hội cần yêu cầu kiểm toán ngay công trình để xem hiệu quả kinh tế như thế nào, rút ra bài học cho các công trình khác”.
Bà Hoa cho biết: “Qua khảo sát, tôi khẳng định nhà máy đang lỗ chứ chưa lãi. Nhân lực cũng chưa đạt yêu cầu dù chúng ta nói đã đào tạo bài bản, trung tâm vận hành có lao động nước ngoài vẫn chiếm tỷ lệ cao vì ta chưa hoàn toàn làm chủ được”.
Về hiệu quả hoạt động của nhà máy, đại biểu Chu Sơn (Hà Nội) băn khoăn: “Đến bây giờ cũng vẫn chưa tính được lỗ hay lãi. Về hiệu quả kinh tế lỗ nhiều, hay lỗ ít, có lãi không thì phải cụ thể ra. Quốc hội nên giao cho kiểm toán độc lập kiểm toán Nhà máy Lọc dầu Dung Quất và báo cáo Quốc hội để làm rõ hiệu quả đến đâu, như thế nào”.
Linh An - Sỹ Lực