Lâm tặc được bảo kê?

Những chuyện “vớ vẩn” ở Yok Đôn

Ngày 30.6.2009, tại buôn Ea Ma, xã Krông Na (Buôn Đôn), kiểm lâm VQG phát hiện 5 xe cày chở 17,451 m3 gỗ lậu (gồm cà chít, dầu, chiêu liêu, gáo) trốn chạy. Khi bị phát hiện, hàng chục lâm tặc đã xô gỗ xuống xe để tẩu thoát, đồng thời dùng bàn chông làm hư hỏng 5 lốp xe, ném đá móp cửa xe, hành hung 2 kiểm lâm viên. “Chủ trì” vụ này sau đó được Công an huyện xác định là Nguyễn Đức Chương (một đối tượng cộm cán, có nhiều tiền sử về phá rừng, trú tại Ea Ma).

Lâm tặc chê cây hương có chút dị tật nên để lại.

Vụ việc được PC15, Công an tỉnh “báo cáo”: “Vụ việc này do Hạt Kiểm lâm phát hiện nhưng không bắt được đối tượng, chỉ thu được 17,451m3 gỗ, do đó công tác điều tra của Công an huyện gặp khó khăn truy tìm thủ phạm”. Tuy nhiên trong kết luận này PC15 cũng cho biết Công an huyện đã xác định được đối tượng nhưng còn phải xác minh điều tra. Có điều việc điều tra này đến nay vẫn chưa có kết quả (?).

Ngày 20.3.2010, các ông Đoàn Xuân Thiện - Giám đốc Trung tâm Dịch vụ Du lịch sinh thái và Giáo dục môi trường VQG Yok Đôn, Nguyễn Còn - Hạt phó Hạt Kiểm lâm VQG Yok Đôn, Trần Đức Phương - Phó Giám đốc dưới quyền ông Thiện và 5 cán bộ khác của VQG Yok Đôn cùng ký vào một báo cáo về việc bắt giữ gỗ lậu. Báo cáo thể hiện, vào thời điểm này, những người trên đã bắt giữ 2 người dùng thuyền chở 1 khúc gỗ hương (nu).

Ông Nguyễn Còn cho biết, khúc gỗ trên có thể của ông Huỳnh Quang - Phó Chủ tịch huyện Buôn Đôn, Trưởng đoàn 12 của huyện, chiều cùng ngày ông Còn đã được ông Hoàng Văn Xuân - Phó Giám đốc VQG Yok Đôn, thông báo về việc ông Quang xin vận chuyển gỗ.

Báo cáo này cũng thể hiện, lúc 21 giờ cùng ngày, ông Xuân xác nhận việc ông Quang có xin vận chuyển khúc gỗ trên. Sau báo cáo này, cùng với việc tổ chức thu gom gỗ bị lâm tặc khai thác (cách đó 2 năm), ông Thiện bị cách chức Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy VQG.

Ngày 25.4.2011, tại tiểu khu 507, một cây hương bị đốn hạ, lá còn xanh. Đội kiểm tra rừng ghi trên vết cắt ở gốc, nội dung: Phát hiện tháng 2.2011. Xung quanh đó hàng chục cây khác đều được phát hiện bị hạ vào tháng 2 thì có gốc đã bị mục.

Tất cả những câu chuyện “vớ vẩn” trên cho thấy “nhân vật” lâm tặc luôn được châm chước.

Bị kỷ luật vì chống lâm tặc

Ngày 29.6.2010, Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy Buôn Đôn công bố quyết định kỷ luật Đảng đối với ông Đoàn Xuân Thiện - Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy VQG Yok Đôn, vì đã “tự ý” ngăn chặn hành vi khai thác gỗ lậu.

Lý do đưa ra là, ông Thiện đã tổ chức thu gom gỗ do lâm tặc khai thác (cuối tháng 2, đầu tháng 3.2008) khi tổ chức chưa đồng ý. Việc ông Thiện dùng gỗ tang vật để chi trả công cho người thu gom và chiếm đoạt 0,736m3 gỗ hương thu gom là trái quy định của pháp luật. Mặt khác, việc thu gom gỗ cũng đã làm ảnh hưởng đến hiện trường vụ việc.

Và lý do nữa là ông Thiện đã cùng 7 người khác đồng ký tên vào báo cáo vụ bắt giữ đối tượng vận chuyển gỗ quý hiếm trái phép (báo cáo vụ việc có liên quan đến ông phó chủ tịch huyện Buôn Đôn như đã nói trên). Theo đó, ông Thiện bị cách chức tất cả các chức vụ trong Đảng (bao gồm đảng ủy viên, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy VQG Yok Đôn).

Thế nhưng trên thực tế, ngoài việc ông Thiện dùng gỗ để trả công cho người chở thuê (do cơ quan không có tiền, và đây cũng là việc thường tình) tất cả các lý do khác để kỷ luật ông Thiện đều được “hư cấu”. Tất cả nhân chứng, vật chứng đều khẳng định ông Thiện không “tự ý” và cũng không hề chiếm đoạt gỗ. Và cái báo cáo kia rõ ràng không thể là một đơn thư tố cáo như cách suy diễn của Ủy ban Kiểm tra Huyện uỷ. Thế nhưng quyết định ấy vẫn được thi hành.

Câu trả lời để ngỏ…

Yok Đôn - một trong những VQG lớn nhất Việt Nam với hệ sinh thái vô cùng phong phú ngày càng không bình yên. Thế nhưng chính quyền sở tại và nhất là lãnh đạo VQG lại tỏ ra rất “bình thường” trước những gì đang diễn ra. Không phải đến tận bây giờ mà từ nhiều năm trước, nơi đây đã bị tàn phá. Nhưng điều lạ là đến nay dù đã có hàng trăm vụ vi phạm lâm luật với mức thiệt hại lớn lại không hề được kiểm lâm VQG lập hồ sơ khởi tố để điều tra, xử lý.

Tháng 10.2010, kiểm lâm VQG phát hiện lâm tặc đốn hạ 30 cây cẩm lai cuối cùng ở Yok Đôn, tại các tiểu khu 419, 420 với số lượng gỗ khoảng 25m3. Thế nhưng thay vì mời công an đến điều tra, lãnh đạo VQG lại cho thu gom bán thanh lý.

Đây chỉ là một vụ việc đơn cử trong hàng trăm vụ đủ điều kiện để khởi tố. Bởi thực tế chỉ cần một cây gỗ có đường kính gốc 1m thì đã cho khoảng 6-7m3 gỗ - đủ để khởi tố theo luật định. Thế nhưng người giữ rừng lại không làm thế. Đây rõ ràng là cách “tạo điều kiện” cho lâm tặc phá rừng.

Lâm tặc là ai? Ai đã che chắn mà chúng lộng hành đến vậy? Đó là những câu hỏi lớn vẫn chưa được trả lời. Người ta vẫn chưa bắt được lâm tặc để trừng trị thích đáng như họ hô hào. “Cuộc chiến với quân xâm lược cam go gấp vạn lần, tại sao cuộc chiến với lâm tặc ta lại bó tay?”- ông Thiện thở dài.

Duy Hậu - Quang Tạo