Điều chỉnh tiêu chí cho phù hợp

15/05/2011 04:14 GMT+7

(Dân Việt) - Khi mới ban hành, bộ 19 tiêu chí về nông thôn mới (NTM) có vẻ như khá "êm" khi gặp rất ít phản hồi từ cơ sở. Song chỉ đến khi các địa phương đồng loạt bắt tay vào xây dựng NTM, hàng loạt tiêu chí cả "tĩnh" cả "động" mới được hồi âm bằng tiếng nói từ cơ sở.

Trong số 19 tiêu chí, một số tiêu chí được cán bộ cơ sở "phàn nàn" rất nhiều, đó là: Chuyển dịch cơ cấu lao động, nâng cao thu nhập, giảm tỷ lệ hộ nghèo. Về nâng cao thu nhập, theo tiêu chí đề ra là thu nhập của người dân ở các xã NTM phải đạt mức cao hơn 1,5 lần thu nhập bình quân của cả tỉnh/thành.

Dù đang trên đường trở thành xã NTM, nhưng thu nhập của người dân xã Hải Đường (huyện Hải Hậu, Nam Định) vẫn rất thấp.

Một câu hỏi được đặt ra là, khi tất cả các xã đều trở thành NTM, thì lấy cơ sở nào để so sánh mức thu nhập trên? Mặt khác, lấy thu nhập trung bình của tỉnh, thành ra để so sánh, nhiều ý kiến phản ánh là hơi... lố, như trường hợp xã Tân Thông Hội (huyện Củ Chi, TP.HCM) là một ví dụ.

Bà Phan Thị Cẩm Nhung- Phó Chủ tịch UBND xã Tân Thông Hội nói thẳng: "Người dân một xã nông thôn mà thu nhập gấp 1,5 lần trung bình của người dân TP. HCM thì biết đến bao giờ chúng tôi mới thực hiện được". Thực tế, xã này đã chủ động xin chuyển sang so sánh thu nhập ở cấp... huyện.

Về tiêu chí giảm tỷ lệ hộ nghèo, nói như ông Nguyễn Hạnh Phúc - Bí thư Tỉnh uỷ Thái Bình: "Đây là tiêu chí rất động, chỉ cần có một chủ trương điều chỉnh tiêu chuẩn đánh giá hộ nghèo, là có xã vừa mới giảm được tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 3%, có khi lại... tăng lên 10% và thế là không đạt NTM".

Đối với việc chuyển dịch cơ cấu lao động, tăng tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề cũng vậy. Phần lớn các xã ở nông thôn vẫn còn một bộ phận rất lớn dân cư chỉ quen "ngày đi cày, tối lên giường ngủ", thì chuyển đổi thế nào, chuyển đổi vào đâu, đào tạo nghề gì là cả một vấn đề phức tạp, khi từ trình độ tư duy, nhận thức đến cơ sở thực tế đều rất khó thực hiện.

TS Đặng Kim Sơn - Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn cho rằng: "Việc thực hiện các tiêu chí NTM không chỉ liên quan đến nỗ lực của chính quyền, nhân dân địa phương, mà còn phụ thuộc vào cơ cấu kinh tế và chiến lược CNH chung của đất nước. Chính vì thế, không nên chỉ đơn giản cho rằng, quá trình phát triển NTM là phát triển một cách cơ học theo 19 tiêu chí".

Vẫn biết, làm gì cũng phải có tiêu chí cả về định tính và định lượng, nhưng trong quá trình thực hiện đã bộc lộ nhiều điểm hạn chế, chưa phù hợp cần được điều chỉnh lại. Sự điều chỉnh đó có thể về con số hoặc cũng có thể là sự bổ sung hoặc rút bớt một số tiêu chí đi cho phù hợp hơn với tình hình thực tế về xây dựng NTM ở nước ta.

Lê Hân