Mấy ngày qua, đã xuất hiện tình trạng người nuôi bò sữa ở Lâm Đồng phải đổ sữa nguyên liệu, vì không được đơn vị thu mua tiếp nhận. Phía Cục Chăn nuôi đã nhận được thông tin này chưa và đã có giải pháp gì để chỉ đạo?
Nhiều ý kiến cho rằng, trong lúc người Việt Nam còn đang thiếu sữa uống hoặc phải mua với giá cao, thì sữa nguyên liệu phải đổ bỏ. Phải chăng ở đây có nguyên nhân về mặt quản lý đối với ngành sữa?
- Việc một số đơn vị thu mua phải quy định định mức thu mua sữa như vừa qua có một số nguyên nhân chính. Hiện miền Bắc nước ta đang ở trong mùa đông, nhu cầu uống sữa nước, sữa tươi ít đi, trong khi đó các sản phẩm chế biến từ sữa tươi của mình hiện nay hầu hết chỉ là sữa chua và sữa tươi, chưa có nhiều doanh nghiệp chế biến được từ sữa tươi thành sữa bột, bởi để làm được việc này cần đầu tư dây chuyền lên tới hàng tỷ USD.
Một nguyên nhân khác là do, giá dầu của thế giới giảm dẫn đến giá sữa trên thế giới tụt 60-70%, nên một số doanh nghiệp trong nước đã nhập sữa bột về để chế biến thành sữa nước hoàn nguyên, cũng gây lên tình trạng dư cung một phần.
Trong trường hợp, thời gian tới đây việc đổ sữa còn tiếp diễn, về phía cơ quan quản lý nhà nước, cụ thể là Bộ NNPTNT sẽ xử lý vấn đề này như thế nào, thưa ông?
- Khi đó, chắc chắn chúng tôi sẽ phải vào cuộc, bởi thực tế việc đổ sữa vừa qua dù với lượng ít, nhưng đúng là rất phản cảm. Cụ thể, chúng tôi sẽ yêu cầu các đơn vị thu mua phải có cam kết rõ ràng để chính quyền đứng ra liên kết chặt chẽ hơn với người chăn nuôi. Còn về phía bà con nông dân, cần tuân thủ đúng các điều khoản về hợp đồng, không nên lúc thị trường tốt thì bán sữa cho ông này, ông kia, còn lúc không bán được sữa lại đòi hỏi với đơn vị đã ký hợp đồng từ trước.
Tôi cũng cho rằng, vẫn phải làm sao có tiếng nói của quản lý nhà nước để đảm bảo thu mua sữa cho bà con, còn các tổ hợp tác trong chăn nuôi bò sữa phải có hình thức chế biến, có thể tự đầu tư các dây chuyền chế biến nhỏ làm pho mát hoặc có dây chuyền đun sôi sữa (ở 80 độ C) để bán ngay tại chỗ. Còn về lâu dài, phải có dây chuyền chuyển sữa tươi thành sữa bột.
Với những khó khăn về chế biến sữa như ông nói, nếu phát triển đàn bò sữa lên nữa, thì việc tiêu thụ sữa sẽ được giải quyết ra sao?
- Chăn nuôi bò sữa không phải là nghề truyền thống của nước ta và là nghề chăn nuôi của người giàu, vì người chăn nuôi phải đầu tư rất lớn vào công nghệ cao, biết liên kết sản xuất. Như nước ta, hiện sản lượng sữa tự sản xuất trong nước mới đáp ứng được 28% nên còn rất nhiều dư địa để phát triển. Tuy nhiên, để ngành sữa phát triển được, chúng ta cần phải quy hoạch vùng chăn nuôi bò sữa theo hướng dành một diện tích để chăn nuôi bò và vùng nguyên liệu. Đặc biệt, trong khâu quản lý thị trường, phải làm rõ và minh bạch giữa sữa tươi và sữa nước hoàn nguyên, để người tiêu dùng khi bỏ tiền ra phải được uống sữa tươi thực sự, chứ không phải trong sữa tươi lại bị pha chế 40-50% sữa hoàn nguyên.
Xin cảm ơn ông!