Chặn nguồn cấp rau, thịt bẩn

Đột phá từ khâu giám sát

Theo Bộ trưởng Cao Đức Phát, thực tế gần đây cho thấy, ở nhiều nơi, nông dân trồng rau thường trồng một luống cho gia đình, người thân mình ăn, còn bán thì lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV). Trong chăn nuôi cũng vậy, các hộ dân đang lạm dụng các thứ chất cấm, kháng sinh nhằm tăng trọng, tạo nạc, tích nước… cho vật nuôi. Những phân tích gần đây cho thấy điều đó. Số liệu mới nhất của Cục Quản lý chất lượng nông, lâm và thủy sản, tỷ lệ mẫu giám sát phát hiện không đạt ATVSTP còn cao. Cụ thể, 6,8% mẫu thịt phát hiện nhiễm tồn dư hóa chất cấm, hóa chất kháng sinh vượt ngưỡng; 5,43% mẫu rau phát hiện thuốc BVTV vượt ngưỡng; 1,21% mẫu thủy sản tồn dư hóa chất cấm, hóa chất kháng sinh vượt ngưỡng...

Ông Nguyễn Văn Việt-Chánh Thanh tra Bộ NNPTNT cho biết: “Qua kết quả thanh tra trên diện rộng (63/63 tỉnh thành) cho thấy, số các cơ sở vi phạm chiếm khoảng 6%. Đáng lưu ý, kiểm định 910 mẫu về thức ăn bổ sung, chế phẩm sinh học, xử lý, cải tạo môi trường trong nuôi trồng thủy sản và thuốc thú y thì có 207 mẫu không đạt chất lượng, chiếm tới 23%”. Ông Ngô Tiến Dũng-Cục phó Cục BVTV nêu quan ngại: “Theo điều tra, có tới 30-40% cửa hàng kinh doanh BVTV bán lẻ ở xã không đảm bảo theo yêu cầu. Cửa hàng bán thuốc ấy không chỉ không đảm bảo yêu cầu mà còn xui dân phun nhiều, tức là có rất nhiều vấn đề phức tạp ở đó”.

 

Trước thực tế trên, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho rằng, các lực lượng chức năng cần chuyển trọng tâm từ kiểm soát chất lượng vật tư nông nghiệp sang kiểm soát chất lượng ATVSTP trong năm 2015, trong đó xác định phải tạo đột phá từ khâu giám sát. Theo Bộ trưởng, công tác kiểm soát phải gắn với phát hiện vi phạm, truy xuất được những hộ, những cá nhân vi phạm để xử lý thích đáng, chứ không thể duy trì tình trạng phát hiện ra vi phạm, nhưng lại chưa xử lý đến nơi đến chốn như hiện nay.

Gia tăng xử phạt vi phạm

Theo ông Ngô Tiến Dũng- Phó Cục trưởng Cục BVTV, ở Hà Nội, có tới 80% người dân mua rau từ các chợ dân sinh. Việc kiểm soát rau đảm bảo ATTP chưa tốt, nên lượng rau sạch, rau bẩn đang hòa trộn vào nhau, gây khó khăn cho sự lựa chọn của người dân. Ông Nguyễn Như Tiệp - Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông, lâm sản và thủy sản cho hay: “Việc lạm dụng kháng sinh, chất cấm… đang có xu hướng gia tăng. Đáng lưu ý, việc mua bán kháng sinh, chất cấm vẫn lưu thông, mua bán bình thường ở các địa phương, thậm chí có nơi còn khuyến mại khi mua”.

Để đáp ứng việc đảm bảo ATVSTP, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho rằng, chúng ta không thể đuổi theo sự việc, tình huống mà phải làm có căn cứ, làm từng bước để tạo hiệu quả trên diện rộng, chặt đứt những đường dây, chứ không phải chỉ ngăn chặn ở từng hộ dân, doanh nghiệp nhỏ lẻ. Việc đảm bảo ATVSTP theo chuỗi cần phải được triển khai mạnh mẽ, trước mắt là với rau, thịt cho các thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM. “Ở Hà Nội, trước đây lực lượng chức năng có đến các quầy bán rau ở chợ - nơi có đăng ký bán rau, lấy mẫu kiểm tra. Khi có kết quả thì rau đã bán hết và người bán rau nói rằng, họ lấy rau từ nhiều nguồn nên không xử lý được. Thế nên, lực lượng chức năng thấy bế tắc. Vì thế, các cục chức năng cần rà soát lại văn bản để bổ sung quy định nhằm làm sao khi phát hiện ra rau bán tại quầy vượt dư lượng thì phạt mấy triệu luôn. Lần thứ hai tái diễn vi phạm thì gia tăng mức phạt tiền và áp dụng các biện pháp phạt bổ sung. Lần thứ ba tái diễn sẽ đóng cửa luôn. Với cách làm, cách tiếp cận như vậy, chúng ta mới thiết lập được một chuỗi cung ứng rau ATTP” - Bộ trưởng Cao Đức Phát nhấn mạnh.