Diễn đàn ảo, giá trị thật cho các cây viết

Cách đây chưa đến chục năm, để có được một nguồn tin nhanh và chính xác, các phóng viên thường phải dựa vào các mối quan hệ rộng lớn của mình, dựa vào nguồn thông tin từ độc giả và có khi dựa vào sự may mắn để tiếp cận sự kiện, nguồn tin với thời gian ngắn nhất.

Giờ đây, với sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin và sự xuất hiện ngày càng nhiều các diễn đàn xã hội trên mạng Internet, những người viết đã có thêm nhiều điều kiện để làm tốt công việc của mình. Chỉ cần vài thao tác đơn giản để thành lập một account (tài khoản) là bất kỳ ai cũng có thể tham gia vào một trong những mạng xã hội lớn nhất hiện nay - facebook.

Hiện tại trên mạng lưới facebook đang có rất nhiều các group (nhóm) dành cho những người làm báo tham gia để cùng chia sẻ thông tin, thảo luận đề tài, trao đổi kỹ năng và bàn luận về các vấn đề xã hội. Các group có uy tín, đông thành viên, chất lượng cao có thể kể đến như Diễn đàn Nhà báo trẻ, Hội Những người làm báo, Phóng viên Pháp luật, Hội Báo chí Việt Nam và những người yêu thích nghề báo… Trên các diễn đàn ảo này, các thành viên - phần lớn là các phóng viên, cộng tác viên của các báo, đài, tạp chí - đều tham gia rất tích cực và thu được nhiều đề tài, nguồn tin cũng như kỹ năng phát triển nghề nghiệp của mình.

Gần đây nhất là vụ cháy lớn ở cây xăng quân đội số 2B Trần Hưng Đạo (Hà Nội). Vụ cháy xảy ra lúc 13 giờ 20 thì chỉ chưa đầy nửa tiếng sau, một tấm ảnh chụp cảnh cây xăng cháy ngùn ngụt đã được một phóng viên vô tình đi ngang qua đó chụp và đưa lên Diễn đàn Phóng viên Pháp luật. Nhờ nguồn thông tin kịp thời này mà phóng viên của nhiều tờ báo đã nhanh chóng có mặt ở hiện trường để truyền tải tới độc giả những hình ảnh sống động nhất về sự dũng cảm, mưu trí của các chiến sĩ cảnh sát phòng cháy chữa cháy trong cuộc chiến với "bà hỏa". Rất nhiều nguồn thông tin đa chiều và hình ảnh của vụ cháy đã được các phóng viên chia sẻ trên diễn đàn giúp độc giả có được những bài báo nóng hổi và chất lượng.

Sau vụ cháy ở cây xăng quân đội, có thêm nhiều thông tin báo cháy thất thiệt hoặc chưa được kiểm chứng được đưa lên diễn đàn. Nhưng nhờ có số lượng thành viên đông, phủ kín các địa bàn, các tỉnh thành nên những thông tin không chính xác đã nhanh chóng được kiểm tra và phủ nhận, tiết kiệm rất nhiều thời gian, công sức cho những người làm báo.

Không đơn thuần là một group chia sẻ thông tin như Phóng viên Pháp luật, group Diễn đàn Nhà báo trẻ còn là nơi để các nhà báo, các cộng tác viên bình luận, trao đổi, mổ xẻ các đề tài, thông tin và những bài báo gây nhiều tranh cãi. Từ diễn đàn này, nhiều nhà báo trẻ mới vào nghề hoặc các cộng tác viên đang là sinh viên báo chí đã học hỏi được nhiều kinh nghiệm, kỹ năng quý báu về nghề báo từ những người đi trước.

Mới đây, việc tác phẩm báo viết "Nhật ký từ nhà giàn giữa Biển Đông" của tác giả Hoàng Thị Thùy được trao giải Nhì Cuộc thi tác phẩm báo chí và sáng tác ca khúc về chủ đề "Trường Sa và biển đảo quê hương Khánh Hòa" cũng được các thành viên của diễn đàn đưa ra tranh luận sôi nổi. Nhiều thành viên cho rằng, giải này được trao chưa chính xác vì nhà giàn DK1 không thuộc Trường Sa và biển đảo Khánh Hòa. Theo thành viên Xương Rồng Nguyễn, nhà giàn thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, khu vực miền Đông Nam Bộ, có một cụm ở bãi cạn Cà Mau thuộc miền Tây Nam Bộ.

Trong khi thành viên Phan Quang Minh thì cho rằng trao giải cho bài viết trên không có vấn đề gì. Bởi lẽ, theo thành viên này, thể lệ của cuộc thi nêu rõ: "Thông qua các tác phẩm báo chí và ca khúc, giúp cho nhân dân trong và ngoài nước hiểu biết hơn về chủ quyền biển đảo của ta, về Trường Sa, Hoàng Sa của Việt Nam" (phần mục đích, yêu cầu). Như vậy đề tài khá mở, tác phẩm báo chí về nhà giàn DK1 hoàn toàn đáp ứng tiêu chí này và xứng đáng đoạt giải Nhì. Hơn nữa, tuy nhà giàn DK1 không phải hoàn toàn thuộc Trường Sa, nhưng DK1 là cả một cụm dịch vụ kinh tế - KHKT được xây dựng dưới dạng các nhà giàn, trong đó có khá nhiều cụm nhà giàn trên vùng biển Trường Sa. Hiện tại, vấn đề này vẫn đang thu hút được sự tham gia của nhiều nhà báo.

Bên cạnh những group đã nhắc đến ở trên, đáng chú ý còn có nhóm facebook “T.Ư Hội Lều báo Việt Nam”. Trong group này, các thành viên tập trung "nhặt sạn", "dọn vườn", lựa chọn những bài báo đưa thông tin sai, thông tin bịa đặt, cẩu thả, phản cảm đưa lên diễn đàn để mọi người cùng bình luận, phân tích và rút ra kinh nghiệm. Nhờ những diễn đàn này mà trách nhiệm và sự tôn trọng độc giả của những người viết cũng được nâng cao.

Nguyễn Thắng