Cùng xuất hiện nhiều virus cúm gia cầm

“Cúm A/H5N6 đang lây lan trên gia cầm theo xu hướng “chạy dọc” từ biên giới phía Bắc xuống phía Nam, do đó, nguy cơ cúm này lây lan ở đàn gia cầm trên diện rộng sau đó lây lan sang người là rất lớn. Tại Trung Quốc cúm A/H7N9 cũng có xu hướng chạy từ Bắc sang Nam và đang hướng về Việt Nam” – PGS-TS Nguyễn Thanh Long cảnh báo.

Theo ông Phu, ngoài 2 loại cúm gia cầm H5N6 và H5N1 đang lưu hành tại Việt Nam, ở Trung Quốc đã xuất hiện rất loại cúm gia cầm nguy hiểm khác như H7N9, H10N8, H5N8, H5N2… Riêng cúm A/H7N9 trong 3 tuần đầu năm 2015 ở Trung Quốc đã phát hiện 16 ca mắc trên người trong đó 3 ca tử vong. Số mắc có xu hướng lan rộng xuống các tỉnh phía Nam của Trung Quốc gần biên giới với Việt Nam. “Cúm gia cầm với có 2 gen H và N có khả năng tổ hợp tới 122 loại cúm khác nhau, nhiều loại cúm có nguy cơ lây truyền từ gia cầm sang người. Do đó, nguy cơ cúm gia cầm lan rộng và lây sang người là rất lớn, khó lường trước, khó khống chế” – ông Phu cho biết.

Khó khống chế gia cầm nhập lậu

Ông Nguyễn Văn Thu – Phó Chủ nhiệm Quân y (Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng) cho biết, tình hình buôn bán gia cầm ở các vùng biên đã giảm nhiều so với 2 năm trước. Tuy nhiên, việc buôn bán vẫn diễn ra phức tạp, thủ đoạn tinh vi, gây khó khăn cho lực lượng cán bộ làm nhiệm vụ. Hiện các đầu nậu buôn bán gia cầm thường thuê người dân với tiền công khoảng 5.000-10.000 đồng/kg. Vào thời điểm tiêu thụ nhiều gia cầm như dịp tết tiền công có thể lên đến 20.000 đồng/kg. “Có những lúc chúng tôi bắt gặp cả bãi xe máy lên đến hàng nghìn xe của người dân để chực chờ chở hàng lậu. Việc ngăn chặn số lượng xe như vậy rất khó khăn. Hơn nữa, với vi phạm chở lậu vài chục con gà cũng không thể bắt giam người dân. Nên cứ ngăn chặn, thả ra rồi họ lại đi chở lậu. Chúng tôi chỉ có thể thực hiện biện pháp “bên kia đẩy đuổi, bên này thuyết phục, tịch thu”. Cứ lơ là một chút là đội quân chở hàng lậu thuê lại nườm nượp ngay” – ông Thu chia sẻ.

GS-TS Nguyễn Trần Hiển – Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư cho biết, năm 2014 và 3 tuần đầu năm 2015, 22 điểm giám sát cúm trọng điểm trên toàn quốc đã lấy mẫu và xét nghiệm trên hơn 5.900 mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân có hội chứng cúm, viêm đường hô hấp cấp tính, viêm phổi nặng. Kết quả cho thấy chỉ có 3 loại cúm mùa lưu hành trong đó virus cúm B chiếm 58%, cúm A/H3N2 chiếm 29%, cúm A/H1N1 chiếm 13%. “Các phân tích sâu với các chủng virus cúm không phát hiện đột biến về kháng nguyên. Các loại cúm trên người hiện hành ở Việt Nam đều tương đồng với các chủng cúm lưu hành trước đó cũng như trong khu vực. Hiện Việt Nam cũng có đủ năng lực để xét nghiệm tìm ra tất cả các loại cúm mùa, cúm gia cầm như H7N9, H5N6, H10N8… Ngoài ra, chúng ta cũng có thể xét nghiệm tìm ra các bệnh mới nổi như Ebola, cúm Trung Đông MERS-CoV” – GS Hiển cho biết.

Tuy nhiên, theo TS Nguyễn Văn Kính – Giám đốc Bệnh viện Nhiệt đới T.Ư, hiện xuất hiện nhiều bệnh nhân bị cúm mùa như H1N1, H3N2 nhưng triệu chứng lâm sàng rất nặng, suy hô hấp cấp, suy đa phủ tạng. Mới đây, phải dùng đến phương pháp y học tiên tiến nhất là chạy tim phổi nhân tạo bệnh viện mới cứu được 3 bệnh nhân cúm rất nặng. “Bộ Y tế nên có các cảnh báo để các bệnh viện cảnh giác với các biểu hiện cúm nặng để có điều trị kịp thời” – TS Kính cho biết.