Song song với việc phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm, Cục Y tế dự phòng Bộ Y tế muốn đẩy mạnh tuyên truyền phòng chống bệnh không lây nhiễm.
Để thực hiện tốt điều này cần tuyên truyền đầy đủ các yếu tố nguy cơ gây bệnh, đặc biệt là tác hại của thuốc lá.
Hút thuốc lá ước tính là nguyên nhân của 71% số ca bị ung thư phổi, 40% số trường hợp mắc bệnh phổi nghẽn mạn tính liên quan đến thuốc lá và bệnh tim mạch cũng có 10% nguyên nhân được góp từ khói thuốc lá.
Hút thuốc lá còn gây ra các bệnh nhiễm trùng như lao phổi, viêm đường hô hấp. Ngoài ra, nhai sợi thuốc có thể dẫn đến ung thư khoang miệng.
Trên thế giới mỗi năm có khoảng 6 triệu người tử vong do khói thuốc lá và con số này có thể lên đến 7,5 triệu người trong 5 năm tới, chiếm 10% số ca tử vong trên toàn cầu.
Tại Việt Nam, có khoảng 16 triệu người hút thuốc lá trong đó chủ yếu là nam giới, nằm trong 15 quốc gia có tỷ lệ người hút thuốc lá cao nhất. Theo thống kê, cho đến thời điểm này những người không hút thuốc cũng bị ảnh hưởng nặng nề của khói thuốc. Có 49% số người lao động tiếp xúc với khói thuốc tại nơi làm việc, 67,6% số người dân tiếp xúc với khói thuốc tại gia đình.
Trong khi đó, số ca tử vong do các bệnh ung thư ngày càng tăng. 18% số ca tử vong là do bị ung thư. Quỹ ung thư quốc tế cho biết tại Việt Nam tỷ lệ ung thư đứng đầu bảng là ung thư phổi. Phụ nữ cũng bị mắc ung thư phổi cao trong khi họ không hút thuốc. Nguyên nhân này là do bị hút khói thuốc thụ động.
Không chỉ khói thuốc lá, lạm dụng bia rượu cũng được coi là một trong những nguyên nhân gây tử vong cho 3 triệu dân mỗi năm trên toàn cầu. Còn tại Việt Nam, con số người uống rượu bia ngày càng tăng theo chỉ số tiêu thụ bia rượu mỗi năm.
Theo báo cáo của Cục Y tế dự phòng, năm 2013, Việt Nam tiêu thụ 3 tỷ lít bia, 68 triệu lít rượu tăng 11,8% về lượng tiêu thụ bia so với năm trước. Trong khi thế giới có xu hướng chững lại tỷ lệ tiêu thụ đồ uống có cồn thì nước ta lại tăng trưởng nhanh theo bình quân đầu người.
Ngoài ra, ăn ít rau xanh và hoa quả là nguyên nhân gây ra các bệnh ung thư đường ruột. Trong khi đó nhiều người lại không có thói quen ăn rau xanh và hoa quả. Theo kết quả điều tra của Cục Quản lý và Khám chữa bệnh Bộ Y tế thì có tới 80% số người trưởng thành, tương đương với 40 triệu người Việt ăn ít rau xanh.
Trong khi đó, các khuyến nghị của quốc tế cho rằng ăn rau xanh, trái cây có thể phòng chống nguy cơ mắc các bệnh đái tháo đường, tim mạch, ung thư. Ăn ít rau xanh, trái cây chiếm 19% nguyên nhân gây ra các bệnh ung thư đường ruột, dạ dày.
Đối với hoạt động thể lực, do quá trình công nghiệp hóa nên số người lao động chân tay ngày một giảm mà chủ yếu là lao động bàn giấy, ít vận động thể lực. Lối sống này có thể gây ra các bệnh béo phì, đái tháo đường, và nhiều bệnh mãn tính khác. Vì thế, nếu tập thể lực 150 phút một tuần sẽ giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, béo phì, ung thư trực tràng và ung thư vú.
