Được biết ông mới từ Mátxcơva (Nga) trở về từ chuyến đi chuẩn bị cho trường đoạn cuối quan trọng nhất của phim. Đó là cảnh Bác Hồ sang Kremlin viếng Lenin và gặp Stalin. Xin ông có thể nói rõ hơn về nội dung này trong bộ phim?
- Năm 1950, Bác Hồ đã bí mật dẫn đầu phái đoàn của chúng ta qua Trung Quốc rồi sang Liên Xô- một chuyến đi khó khăn vì diễn ra trong thời kỳ chiến tranh ác liệt giữa ta và Pháp sau chiến thắng Biên giới. Bác phải đổi nhiều phương tiện đi lại từ đi bộ, xe ô tô rồi tàu hỏa, máy bay.
Những người tháp tùng cho Bác là đồng chí Trần Đăng Ninh và đạo diễn Phạm Văn Khoa. Tới Liên Xô Bác được đón trọng thể tại sân bay Vnucovo sau đó ra Quảng trường Đỏ viếng Lenin rồi gặp Stalin tại Điện Kremlin. Đây là cuộc gặp gỡ rất quan trọng đánh dấu mối quan hệ chính thức giữa 2 nhà nước và tạo thế “thoát vòng vây” cho Nhà nước cộng hòa non trẻ. Cuộc gặp gỡ này cũng là dấu ấn đầu tiên cho tình hữu nghị lâu dài hàng chục năm sau của 2 dân tộc.
Vậy chuyến sang Nga làm phim vừa rồi của đoàn phim có gặp khó khăn gì không?
Sau nhiều năm quay lại nước Nga ông thấy có gì mới?
- Quay lại lần này tôi thấy nước Nga có rất nhiều khó khăn. Thế giới biến động từng ngày, đồng rúp trượt giá nhưng tôi tin tưởng nước Nga sẽ đứng vững như họ đã từng trong quá khứ. Người Nga sẽ còn vất vả hơn nhưng họ sẽ vượt qua vì họ là một dân tộc dũng cảm không sợ gian khổ. Mátxcơva thay đổi nhiều, phát triển hơn xưa, không có nạn kẹt xe, không có người say rượu ngủ trên đường phố và không có đầu trọc, hooligan.
Hãng Mosfilm đối xử rất thân ái và dành cho chúng tôi tình cảm anh em trìu mến. Những năm qua Mosfilm đã thay đổi rất nhiều. Máy móc ở đây hiện đại không kém gì ở Mỹ và Tây Âu. So với thời ngày xưa chúng tôi đi học, họ đã sống trong một cơ chế khác. Đó là cổ phần hóa và không khí cạnh tranh chứ không phải bao cấp.
Trường đoạn cuối sẽ quay những cảnh gì về Hồ Chủ tịch ở Liên Xô năm 1950?
- Bác sang Liên Xô, đi viếng lăng Lenin và gặp Stalin chỉ có 6 phút, để có 6 phút đó chúng tôi đã phải tốn rất nhiều thời gian và tiền để chuẩn bị. Trước hết là việc Bác ra viếng Lăng Lenin nếu quay sẽ rất khó kiểm soát vì Lăng rất đông người. Chúng tôi xử lý bằng cách Bác cùng đoàn đứng ngoài bái vọng trước Lăng với lý do là Lăng đang trong thời kỳ bảo dưỡng…
Một khó khăn nữa là cảnh Bác gặp Stalin. Ở nước Nga hiện nay có một “công nghệ” đóng vai Stalin (như ngày xưa có công nghệ của vai diễn Lenin). Chúng tôi chọn qua ảnh và chấm vai đóng rồi cũng tìm được diễn viên vào vai Stalin- ông Valeri năm nay 58 tuổi Stalin gặp Bác Hồ cũng ở độ tuổi chừng đó. Ông Valeri đã từng thủ vai Stalin trong 10 phim.
Cái khó khăn nhất trong trường đoạn 6 phút này là gì thưa ông?
- Khó khăn nhất không phải là nội thất mà là ngoại thất. Tháng Giêng mà chúng tôi quay ở Quảng trường Đỏ là tháng nhiệt độ từ -30 đến -40 độ. Tất cả các máy quay phim đều không sử dụng được trừ máy chuyên dụng của Mostfilm. Tất nhiên là chúng tôi phải thuê máy của bạn. Ở 30 độ âm thì người Việt Nam chỉ chịu được 10 phút, phải chạy lên ô tô sưởi ấm rồi ra quay tiếp. Nhưng ở Quảng trường Đỏ thì ô tô không được vào, phải đỗ xa hàng cây số nên chúng tôi rất khó khăn với việc vận chuyển máy móc.
Xin cảm ơn ông!