Lần đầu tiên tái tạo cả gương mặt bị tạt axit

Gần một năm trôi qua nhưng chị Lê Thị Thúy (35 tuổi, ở Hậu Lộc, Thanh Hóa) vẫn không thể quên cái ngày định mệnh ấy.

“Hơn 8h tối, tôi đang dọn hàng thì thấy người chú thứ 3 (em ruột bố) cầm một ca nước tiến lại gần. Như mọi lần, tôi cứ đinh ninh ông ấy đến nhà chú thứ hai rồi sang nhà tôi chơi vì hai nhà sát nhau. Tôi đứng dậy chào hỏi, nào ngờ bị ông tạt cả ca axit vào mặt. Tôi vật vã vì đau đớn. Toàn bộ khuôn mặt bị san phẳng, cơ thể bị bỏng nặng, hai mắt không còn nhìn thấy. Tôi không thiết sống nữa”, chị Thúy nói.

Chị Thúy trước khi phẫu thuật với khuôn mặt bị phá hủy toàn bộ.

Sau khi ám hại hại chính cháu ruột mình, người chú kia bỏ trốn. Mặc dù công an đã ra lệnh truy nã nhưng vẫn chưa bắt được. Còn chị Thúy được gia đình đưa ngay ra Viện Bỏng quốc gia cấp cứu.

Vì tai nạn khủng khiếp này mà chị Thúy - một người phụ nữ có nhan sắc ưa nhìn, công việc ổn định - biến thành một người với gương mặt không hình hài, cơ thể đầy sẹo. Không ít lần chị tìm đến cái chết. Cũng may gia đình luôn ở bên động viên, chăm sóc, giúp chị tìm lại cuộc sống.

Suốt mấy tháng liền chị cứ từ Viện Bỏng sang Viện mắt rồi ngược lại. Lúc đôi mắt chị sáng lại, cơ thể cũng bắt đầu di chuyển được thì gia đình tìm hiểu định đưa chị sang nước ngoài phẫu thuật, nhưng do kinh phí quá lớn nên lại thôi. Giữa tháng 4.2012, các bác sĩ khoa Phẫu thuật tạo hình của Viện Bỏng Quốc gia quyết định phẫu thuật khuôn mặt cho chị.

“Bác sĩ nói rằng sẽ giúp tôi lấy lại khoảng 80% khuôn mặt trước đây bằng cách lấy da sau lưng tôi vì nghe đâu nó gần giống với da mặt. Sau ca mổ 9 tiếng, tôi đã được tạo hình lại mắt, mũi, môi, tai. Một lớp da mới thay thế lớp da đã chết kia”, chị Thúy kể.

Sau 9 tiếng, chị Thúy đã được tái tạo một khuôn mặt mới từ da lưng. Bác sĩ cho biết sẽ giúp chị lấy lại 80% khuôn mặt cũ.

Vào ngày 18.8 vừa qua, chị Thúy đã xuất viện. Hiện tại, sức khỏe của chị rất tốt. “Tôi đã có thể bán hàng, giao tiếp với khách, đi chợ búa dù vẫn còn bịt mặt. Phải cần cả một quá trình dài phẫu thuật nữa để khuôn mặt thon gọn, có đường nét và ít mỡ hơn”, người phụ nữ 35 tuổi cho biết.

Trong hành trình lấy lại khuôn mặt, anh Tú - chồng chị Thúy luôn ở bên động viên, giúp đỡ chị. Thâm tình của anh khiến các bác sĩ điều trị cũng phải khâm phục nhưng khi được hỏi, anh chỉ khiêm tốn nói: "Tội vạ từ đâu đổ xuống, mà vợ tôi có lỗi gì đâu. Là một người chồng, tôi ở bên chăm sóc mới phải đạo".

Gần một năm qua, anh Tú vừa đảm nhận việc kiếm tiền, chăm sóc hai con, vừa ở bên săn sóc, tìm các phương pháp tốt nhất để chữa cho vợ. "Tôi bị axit hủy toàn bộ cơ thể, lớp da mới rất ngứa ngáy khó chịu. Ngày nào anh cũng phải nấu nước tắm rửa, đêm đêm matxa thì tôi mới ngủ được", chị Thúy cho biết thêm.

Còn với bố chị Thúy, lúc nhìn thấy khuôn mặt mới của con, ông đã không kìm được xúc động. Ông nói: "Tôi là người sinh ra con nhưng bác sĩ lại sinh ra con tôi lần nữa".

Theo Tiến sĩ Vũ Quang Vinh, Phó Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật tạo hình thì nhờ kinh nghiệm từ những lần trước, đặc biệt là lần phẫu thuật khuôn mặt cho cháu Châu A Dũng (Lào Cai) thì các bác sĩ đã mạnh dạn tiến hành phẫu thuật toàn bộ khuôn mặt cho chị Thúy.

"Thế giới từng kết luận không có bộ phận nào trên cơ thể người đủ để ghép mặt nhưng qua nghiên cứu, chúng tôi thấy vạt da lưng là nơi tốt nhất để tái tạo mặt".

Hiện nay, một số nước vẫn đang sử dụng phương pháp ghép mặt đồng loại (lấy da tử thi) nhưng về cơ bản phương pháp này dễ bị biến chứng, người được ghép dễ nhiễm khuẩn và khuôn mặt không thật.

So với nó, phương pháp sử dụng chất liệu tự thân sẽ tạo nên khuôn mặt gần như thật. Bệnh nhân sống vĩnh viễn đến già không sợ mắc bệnh, yên tâm lao động và tránh những rối loạn tâm lý.

Bác sĩ Vinh cho biết: "Xuất phát từ sự chuyển giao công nghệ của Nhật Bản và thuộc đề tài cấp Nhà nước được đầu tư nên chúng tôi mạnh dạn ứng dụng kĩ thuật này.Tuy Nhật Bản chuyển giao công nghệ nhưng ở bên đó vẫn chưa thực hiện một ca tạo hình toàn bộ khuôn mặt nào bằng kỹ thuật này (có lẽ vì không có bệnh nhân)”.

Cũng theo bác sĩ Vinh, khó khăn trong thực hiện phẫu thuật này là phải tìm được từ hai đến ba nguồn cấp máu thì mới lấy được vạt da đủ rộng để tái tạo cho toàn bộ khuôn mặt và tạo hình mũi và miệng, mắt trong cùng một lúc.

Vào năm 2010, bệnh nhân Rafael (Tây Ban Nha) đã được ghép một phần khuôn mặt bằng phương pháp ghép mặt đồng loại được hiến tặng. Cuộc phẫu thuật kéo dài hơn 30 tiếng với vài chục bác sĩ tham gia. Đây được xem là thành công thời bấy giờ.

Tiến sĩ Vinh cũng kể, trong một hội nghị được tổ chức ở Nhật Bản gần đây có một bệnh nhân ở Thổ Nhĩ Kỳ đến dự hội nghị với khuôn mặt đang được tạo hình. Các bác sĩ Thổ Nhĩ Kỳ ghép toàn bộ khuôn mặt cho bệnh nhân này bằng phương pháp lấy da tự thân nhưng phải mất 10 - 15 ngày mới mở miệng, mũi và mắt. Lúc người này dự hội nghị, khuôn mặt anh ta đang được phủ một lớp da mới giống như sọ dừa úp lên mặt. Các bác sĩ chỉ đục một cái lỗ cho bệnh nhân ăn.

“Còn chúng tôi đã thực hiện cuộc phẫu thuật toàn bộ khuôn mặt cho chị Thúy trong vòng 9 tiếng. Có thể nói đây là một thành công mang tầm quốc tế”, bác sĩ Vinh nhấn mạnh.

Tính đến nay, khoa Phẫu thuật tạo hình của Viện Bỏng Quốc gia đã tạo hình khuôn mặt thành công cho hơn 30 ca từ nặng đến nhẹ.

"Tái tạo 1.3 hay nửa khuôn mặt thì hiện nay gần như là phẫu thuật thường quy tại khoa Phẫu thuật tạo hình - Thẩm mỹ ở Viện Bỏng Quốc gia, nhưng làm lại cả khuôn mặt biến dạng nặng nề như của chị Thúy là lần đầu tiên chúng tôi thực hiện được. Sau thành công này chúng tôi tự tin có thể làm những ca tương tự, thậm chí khó hơn", TS Vinh nói.

Giáo sư Lê Năm - Giám đốc Viện Bỏng Quốc gia - nói thêm hiện nay cũng có nhiều bệnh viện trong cả nước phẫu thuật một phần hay nửa khuôn mặt nhưng tạo hình cả khuôn mặt chỉ mới Viện Bỏng làm được. Đây không chỉ là bước tiến lớn trong nền y học nước nhà mà quan trọng hơn, nó giúp phá tan âm mưu của những kẻ thủ ác muốn dùng axit hủy hoại tương lai của những người lương thiện.