Là người trực tiếp ký công văn trên, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Vinh Hiển sau đó tiếp tục nói rõ, chủ trương của Bộ GD&ĐT là cấm tuyệt đối các trường tổ chức thi tuyển vào lớp 6 THCS. Tuy nhiên lựa chọn hình thức khác tuyển sinh như thế nào là nhà trường xây dựng phương án, trình cơ quan quản lý có thẩm quyền của địa phương quyết định, nhất thiết không phải là kiểm tra kiến thức ở tiểu học.
Ảnh minh họa
Thực ra chủ trương cấm khảo sát học sinh đầu năm học và tổ chức thi tuyển học sinh vào lớp 6 được Bộ đưa ra từ đầu năm học này (11/2014). Đó là chỉ thị số 5105 Bộ trưởng Phạm Vũ Luận ban hành chấn chỉnh tình trạng dạy thêm, học thêm ở tiểu học, đã yêu cầu "không tổ chức khảo sát học sinh đầu năm học, không tổ chức thi tuyển học sinh vào lớp 6”.
Tính mục đích của chủ trương này rất rõ, chấm dứt nạn học thêm, học lệch, học tủ. Nhưng có Sở GD&ĐT vẫn bán tín bán nghi. Họ cho rằng khi thực tế một số trường chuyên số lượng học sinh đăng ký luôn lớn gấp 9-10 lần so với chỉ tiêu tuyển, và không tuyển học sinh theo tuyến, nên Sở sẽ xin ý kiến chính quyền địa phương. Nghe vậy nên nhiều cha mẹ vẫn hồn nhiên cho con học thêm 2 môn chính Văn, Toán, vẫn mong có cơ hội thi THCS trường chuyên… Và lãnh đạo Bộ lại nhấn mạnh "nhất thiết không phải là kiểm tra kiến thức ở tiểu học”, nghĩa là học thêm văn, toán cũng… vô ích. Có kiểm tra kiến thức tiểu học đâu mà được thi mấy môn này. Có "cấm tiệt” kiểm tra kiến thức như thế, mới diệt được tận gốc nạn học thêm, dạy thêm ở lớp 4, lớp 5 phục vụ thi vượt cấp, thi trường chuyên THCS.
Vậy câu hỏi đặt ra, không kiểm tra kiến thức tiểu học, sẽ kiểm tra "cái gì” để lấy làm căn cứ đong đo xét tuyển trường chuyên, "ước mơ cháy bỏng” của bao bậc cha mẹ? Bộ chỉ đạo các Sở GD&ĐT chỉ đạo các cơ sở giáo dục này căn cứ các quy định hiện hành để xây dựng phương án tuyển sinh phù hợp, trình cấp có thẩm quyền ở địa phương quyết định. Và vẫn với tinh thần tuyệt đối không tổ chức thi tuyển học sinh vào lớp 6.
Xây dựng phương án tuyển sinh phù hợp quả là bài toán không hề đơn giản với nhiều trường, khi lâu nay "thâm căn cố đế” trường chất lượng cao kiểu gì cũng căn cứ 2 môn chính là văn và toán.
Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển khẳng định không có cái gọi là trường THCS chuyên nữa, "đã xóa ngay từ sau Nghị quyết Trung ương 2 khóa VIII”, trừ các trường năng khiếu về nghệ thuật và thể thao. Và nếu có, chỉ là có trường chất lượng cao chứ không phải chuyên. Mà chất lượng cao ở đây phải hiểu là thực hiện theo nghị quyết của Quốc hội, "là giáo dục chất lượng cao được thu học phí cao để bù đắp chất lượng cao, không phải là nơi tuyển học sinh giỏi vào để có chất lượng cao”.
Những khẳng định chắc nịch này một lần nữa "thức tỉnh” nhiều trường gọi là trường chuyên, lớp chọn ở THCS, cả nhiều bậc cha mẹ đam mê loại hình trường này, rằng đó chỉ là sự biến tướng hoạt động giáo dục, sớm muộn cũng phải xóa sổ.
Còn trường chất lượng cao thu học phí cao, là cơ sở giáo dục chú trọng phát triển toàn diện và khai thác tiềm năng ở mỗi học sinh, thay vì học tủ, học lệch. Mô hình trường chất lượng cao đã và đang dần đáp ứng được nhu cầu học tập đa dạng và các tiêu chuẩn giáo dục của thời kỳ hội nhập quốc tế. Nhưng đó tuyệt nhiên không thể nhân danh chất lượng cao để thi tuyển kiến thức tiểu học và thu về học sinh giỏi.
Vậy là một số "mác” của các trường quen gọi là chuyên, chọn, thực chất của trường chất lượng cao, đã được Bộ GD&ĐT làm sáng tỏ. Văn bản nhấn mạnh các cơ sở giáo dục tuyệt đối không tổ chức thi tuyển học sinh vào lớp 6 không mới về nội dung, nhưng tính khẳng định cao, bộc lộ quyết tâm lớn. Đó là ngành giáo dục cả nước bảo đảm giáo dục toàn diện, khắc phục tiêu cực trong việc dạy học quá tải bậc tiểu học. Mọi năng lực ở học sinh đều cần được phát huy, không nhất thiết bắt con em chăm chăm vào đầu tư cho hai môn văn, toán.
Kỳ tuyển sinh vào lớp 6 năm nay bắt đầu từ 1/7 đến 15/7. Sẽ có người buồn vỡ mộng, sẽ có người hân hoan… Nhưng hơn cả sẽ là sự an tâm, khi tính mục tiêu giáo dục, nguyên tắc công bằng trong giáo dục được tôn trọng. Một khi THCS là cấp học phổ cập đối với thanh, thiếu niên từ 11 đến 18 tuổi chưa tốt nghiệp THCS, tuyển sinh vào THCS phải bằng xét tuyển. Đó cũng là bước chuyển cấp hợp lý, từ bậc tiểu học không chấm điểm đi lên.
Các trường tư, chất lượng cao đến đâu cũng phải đảm bảo quy định của giáo dục THCS, thu học phí đến đâu do thống nhất, thoả thuận phụ huynh và nhà trường, được quản lý bởi các cơ quan quản lý giáo dục. Thật mừng khi sẽ bớt dần những chiêu tuyển sinh THCS phổ cập mà ầm ĩ phức tạp, rối ren căng thẳng, khéo nạn ôn luyện còn đủ trò tốn kém hơn cả thi ĐH!
Xem thêm: Mặc áo tù diễn poping giành giải nhất Vũ điệu trẻ