Với bà Chạy, những lá thư và cuốn nhật ký của chồng không chỉ là một kỷ niệm của ông và bà, mà còn để “minh oan” cho bà khi sinh người con trai Đoàn Nam Phong, hiện nay đang là bác sĩ công tác tại Trạm Y tế xã Nam Cường.
Trong nỗi khắc khoải tìm hài cốt chồng suốt 40 năm qua, bà Chạy cho biết: “Chồng tôi hy sinh đã tròn 40 năm rồi, nhưng bây giờ tôi vẫn chưa biết được ông ấy nằm ở đâu, để mẹ con tôi được hương khói cho ông ấy”.
Bà Lê Thị Chạy cùng những kỷ vật của chồng. |
Bà Chạy nghẹn ngào kể: “Tôi và nhà tôi là người cùng xóm. Bố tôi mất sớm nên mẹ chỉ có mình tôi, chồng tôi cũng mồ côi mẹ khi mới lên 5. Vì đồng cảnh ngộ nên chúng tôi sớm thương nhau.
Nhập ngũ được 2 năm thì ông ấy về phép cưới tôi. Ăn ở với nhau được trọn 1 tuần thì chồng tôi lên đường và đóng quân bên cầu Đuống, Hà Nội. Lần cuối cùng chồng tôi về thăm gia đình là một ngày cuối tháng 5.1971. Tôi có thai cháu Phong cũng vào dịp đó.
Lúc tôi báo tin cho anh ấy là mình có thai, chồng tôi đã viết thư lại: “Mình có con vào đúng lúc cơn bão số 8 đổ vào Nam Định, hãy đặt tên con là Phong nhé”. Ngày đơn vị chồng tôi hành quân vào chiến trường, tôi không hề biết, hôm đến thăm, chỉ thoáng thấy bóng chồng trên xe mà không thể gặp mặt. Ai ngờ, ông ấy đi luôn cho đến tận bây giờ…”.
Ngày nhận tin chồng hy sinh, bà Chạy tưởng mình không thể nào gượng nổi. Một mình nuôi con thơ trong bộn bề khó khăn. Có lần bà đi làm chế độ cho con, người cán bộ chính sách huyện gặng hỏi: Tại sao chồng hy sinh năm 1971 mà năm 1972 mới sinh con? Khi ấy, những lá thư còn lại của chồng đã giúp bà chứng minh sự thật.
Bây giờ sau 40 năm, những lá thư của liệt sĩ Đoàn Anh Thông gửi về cho vợ đã ngả màu thời gian, nhưng bà Chạy vẫn luôn bảo quản cẩn thận vì “đây là những manh mối cuối cùng để tôi tìm được hài cốt của chồng”.
Chúng tôi đã có được thông tin về chồng bà là liệt sĩ Đoàn Anh Thông, sinh năm 1946, nguyên quán: Nam Cường, Nam Ninh, Hà Nam Ninh, nhập ngũ: 1965, chức vụ: Trung đội trưởng, cấp bậc: Thiếu úy, đơn vị: 0.117 – E234 – F361, hy sinh ngày 26.11.1971. Rất hy vọng khi đọc bài báo này, ai biết phần mộ của liệt sĩ Thông ở đâu, xin hãy lên tiếng để gia đình tìm đến.
Khánh Gia