Marina Abramovic và Ulay (Uwe Laysiepen)
Marina và Ulay gặp nhau lần đầu tiên vào năm 1976, tại Amsterdam. Và ngay lần gặp đầu tiên, họ đã si mê nhau ngay lập tức, như lời Ulay nói: “giống như chúng tôi đã tìm thấy một người anh, một người chị lưu lạc”. Điều thú vị là cặp đôi này có chung ngày tháng sinh nhật, chỉ trừ năm sinh.
Tác phẩm AAA AAA
Cuộc tình của họ gắn liền với những tác phẩm trình diễn trong suốt 12 năm, với khoảng 90 tác phẩm.
Trong tác phẩm "Quan hệ trong thời gian", cặp đôi trói buộc nhau lại bằng tóc của mỗi người và ngồi yên trong 17 tiếng.
Ý tưởng xuyên suốt là họ sẽ cùng khám phá cái tôi và nhân dạng nghệ sĩ. Họ cùng tạo ra một hợp thể và gọi là “Người kia”, cả hai cùng ăn mặc giống nhau, hành xử giống nhau tựa như một cặp sinh đôi và tạo nên một mối quan hệ hoàn toàn tin tưởng giữa hai người.
Mối quan hệ kéo dài 12 năm cho đến khi xuất hiện rạn nứt. Cả hai đều đổ lỗi cho người kia không còn chung thuỷ với mình. Họ quyết định chia tay, nhưng cái cách chia tay cũng thật kỳ lạ. Họ cùng nhau thực hiện dự án cuối cùng. Khoảnh khắc kết thúc dự án cũng chính là khoảnh khắc họ chia tay.
Dự án này bắt đầu vào năm 1988, có tên gọi Hai người tình. Cả hai đi từ hai đầu của Vạn Lý Trường Thành, nhưng Ulay xuất phát từ sa mạc Gobi còn Marina đi từ phía Hoàng Hải. Vượt qua 2500km trong suốt 6 tháng bằng cách đi bộ, họ gặp nhau ở điểm giữa của Vạn Lý Trường Thành. Và đây là khoảnh khắc họ ôm nhau, nói lời ly biệt.
“Chúng tôi cần một kiểu kết thúc nào đó, sau một quãng đường khổng lồ như vậy để tiến về nhau. Kết thúc đó rất con người, rất kịch tính, như cái kêt của một bộ phim. Bởi sau cùng thì, dù có làm gì đi nữa, bạn cũng sẽ có một mình”.
22 năm sau cuộc ly biệt, Marina, lúc này đã 63 tuổi - tổ chức một buổi trình diễn có tên “Nghệ sĩ hiện diện” ở Bảo tàng Nghệ thuật hiện đại (MoMA). Trong buổi trình diễn, Marina ngồi yên trong suốt 716 giờ và đã có 1545 người được mời vào, ngồi đối diện và nhìn thẳng vào mắt bà. Có người đã ngồi trước Marina suốt gần 90 phút, có người đã ôm ngực xúc động, có người oà khóc.
Nhưng xúc động nhất là khoảnh khắc Ulay từ từ xuất hiện trong căn phòng và ngồi xuống trước mặt Marina. Cả hai yên lặng, mỉm cười, nhìn nhau và rơi nước mắt. Sau đó Marina đã nắm chặt lấy tay của Ulay. Đó là một trong những khoảnh khắc đẹp và xúc động bậc nhất của nghệ thuật trình diễn.