Philippines sẽ mở căn cứ đón tàu Nhật tuần tra Biển Đông?
Ngày 5.6, Tổng thống Philippines Benigno Aquino tuyên bố Philippines sẵn sàng khởi động các cuộc đàm phán cho phép tàu chiến và máy bay quân sự Nhật Bản sử dụng các căn cứ của nước này để kéo dài thời gian và phạm vi hoạt động trên Biển Đông.
Phát biểu trong một cuộc họp báo kết thúc chuyến công du Nhật Bản kéo dài 4 ngày, ông Aquino nói rằng hai nước có thể sẽ ký kết một Hiệp định Thăm viếng Quân sự (VFA), dọn đường cho các tàu thuyền, máy bay quân sự Nhật Bản tiến vào các căn cứ của Philippines ngay sát Biển Đông.
Chuyến công du Nhật Bản của ông Aquino diễn ra trong thời điểm hai nước đang tìm cách thắt chặt mối quan hệ an ninh trước những hành động ngang ngược, phi pháp của Trung Quốc trên Biển Đông.
Manila đang tìm kiếm các đồng minh trong cuộc đấu tranh chống sự bành trướng của Bắc Kinh ở vùng biển này, trong khi Tokyo coi hoạt động xây đảo nhân tạo phi pháp của Trung Quốc là một mối đe dọa đến tự do hàng hải, hàng không trong khu vực.
Trong khuôn khổ chuyến thăm trên, lãnh đạo hai nước đã ký các thỏa thuận quan trọng, trong đó Nhật Bản nhất trí sẽ cho Philippines vay ưu đãi 150 triệu USD để mua 10 tàu tuần tra trên biển.
Với việc sắm mới một đội 10 tàu tuần tra do Nhật Bản chế tạo này, sức mạnh của lực lượng Cảnh sát biển Philippines sẽ tăng lên đang kể, trong bối cảnh họ đang phải chịu sức ép rất lớn từ các hoạt động xây đảo phi pháp của Trung Quốc trên Biển Đông.
Theo các chuyên gia phân tích, sau khi bãi cạn Scarborough bị tàu tuần tra của Trung Quốc chiếm giữ vào năm 2012, Cảnh sát biển Philippines đã bộc lộ rằng mình là một lực lượng mỏng, dàn trài và thiếu trang bị, nhân lực để có thể tuần tra, bảo vệ lãnh thổ.
Ông Aquino và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cũng đã nhất trí sẽ khởi động các cuộc đàm phán về thỏa thuận chuyển giao công nghệ và thiết bị quốc phòng, biến Philippines trở thành quốc gia Đông Nam Á thứ hai (sau Malaysia) xem xét thỏa thuận này với Nhật Bản.
Chuẩn đô đốc Alexander Lopez, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Miền Tây Philippines cho rằng nước ông đang cần các đồng minh trong khu vực cung cấp các loại phương tiện tuần tra với giá rẻ hoặc miễn phí. Ông nói: “Về trung hạn, chúng tôi không có ngân sách để mua sắm các loại vũ khí trang bị mới”.