Cá hường bạc (còn gọi là hồng bạc) là loại cá sinh trưởng trong khắp vùng biển nước ta, nhưng nhiều nhất là ở vùng biển Nam Du, Phú Quốc (Rạch Giá - Kiên Giang). Loài cá này sinh sống chủ yếu nơi nước lợ cửa sông và vùng ngập mặn. Cá có thân hình bầu dục dài, dẹp, đầu lớn vừa, mặt lưng hơi lõm. Thân phủ vảy lược lớn, màu hồng tía, bụng có màu xám bạc. Mõm dài nhọn, miệng rộng, hàm dưới dài hơn hàm trên. Cá hường bạc là loài cá hung dữ, thích bắt mồi sống, thức ăn chính là các loại cá nhỏ, cũng như các loại động vật giáp xác khác.
Thời gian sinh sản cá hường bạc từ tháng Tư đến tháng Sáu hàng năm. Khi cá sắp trưởng thành, chúng thường di cư ra xa bờ nơi vùng nước sâu có rạn san hô và nhiều rong biển để tìm thức ăn và cư trú. Nắm bắt được những tập tính nêu trên, khi vào mùa, ngư dân thường bơi thuyền ra khơi và dùng các phương tiện (giăng lưới, câu...) để đánh bắt.
Chế biến món này khá đơn giản nhưng cũng cần nắm vững những kỹ thuật cơ bản để có món ăn ngon vừa miệng. Trước hết, cá hường bạc mua ở chợ phải lưa cá thật tươi, mang còn đỏ, thịt mềm khi ấn tay vào còn độ đàn hồi, trọng lượng khoảng 1 – 1,5 kg/con (nhỏ quá thịt không ngon) rồi đem về dùng dao bén đánh vảy, mổ ruột, cắt bỏ vây kỳ, rửa sạch, cắt đôi, để ra rổ cho ráo. Bắc chảo lên bếp phi tỏi thơm mới cho cá vào chiên sơ để sẵn ra dĩa.
Kế đến, chuẩn bị sơ chế các nguyên liệu: tương hột (lựa tương hột ngon, không quá mặn) giã nhuyễn; nấm mèo ngâm nước trước cho nở, rửa sạch xắt sợi; gừng non cạo vỏ rửa sạch, xắt sợi; bún tàu ngâm nước trước cho mềm, lấy ra để ráo; củ hành tây xắt múi cao để sẵn ra dĩa; đậu phộng rang giã giập, rau cần xắt khúc, cùng một ít hành lá và ngò rí.
Sau khi hoàn tất các công đoạn chuẩn bị, ta cho cá hường (đã sơ chế) vào tô cùng với tương hột, nấm mèo, gừng xắt sợi và trộn đều, nêm nếm gia vị cho vừa ăn, để ngấm khoảng 15 phút rồi đặt tô vào nồi chưng cách thủy cho đến khi thấy cá nứt da, giở nắp nồi ra cho thêm bún tàu, hành tây, rau cần vào đậy lại hấp chín (khoảng 5 phút). Cuối cùng, nhắc nồi xuống, lấy tô ra, cho vào đó một ít ngò rí, hành lá xắt nhuyễn cùng đậu phộng rang giã giập vào tô. Nhớ làm thêm chén nước tương, trong đó có vài trái ớt hiểm chín nữa là xong!...
Nếu có dịp về vùng biển Rạch Giá (Kiên Giang), mời bạn hãy khám phá cho được món cá hường bạc chưng tương hột này. Gắp miếng thịt cá hường bạc vào chén cùng một ít nấm mèo gừng xắt sợi, miếng hành tây đưa lên miệng nhai chầm chậm để tận hưởng hết vị béo ngọt của cá, thơm của gừng, dai dai của nấm mèo như lan tỏa khắp khẩu cái. Thêm một cốc “nước mắt quê hương” vào nữa, thật tuyệt vời và luyến nhớ mãi một món ăn dân dã nơi vùng biển phía Tây Nam của Tổ quốc.
XEM THÊM >> "Quên no" với cá bống tượng hấp me non