Không phải là cho không, biếu không

Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết chất vấn rằng: Vì sao Chính phủ lại triển khai các bước nghiên cứu để lập dự án này ngay sau khi QH không thông qua chủ trương triển khai dự án.

Chủ nhiệm Văn phòng QH Trần Đình Đàn trước đó đã cho biết, nhiều đại biểu QH đã thắc mắc việc Chính phủ vẫn tiếp tục theo đuổi dự án đường sắt cao tốc (ĐSCT) Bắc - Nam, đưa vào Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 2011-2020, trong khi “QH chưa có chủ trương về dự án này”.

Mô hình đường sắt cao tốc của Nhật Bản

Những chất vấn này không phải không có cơ sở bởi hôm 5-11, Bộ KH&ĐT đã có công hàm đến Đại sứ quán Nhật Bản đồng ý tiếp nhận hỗ trợ kỹ thuật dự án.

Sắp xếp lại trình tự thời gian, cho thấy dự án vẫn đang được triển khai, dù chỉ ở giai đoạn nghiên cứu khả thi. Sau khi QH "nói không" với Dự án ĐSCT, đáng chú ý là ngay cả phương án 3, tức phương án "QH giao Chính phủ lập quy hoạch chi tiết; tiếp tục nghiên cứu sâu hơn, đầy đủ và toàn diện hơn các điều kiện bảo đảm tính khả thi, hiệu quả của tuyến ĐSCT Hà Nội - TP. HCM, trên cơ sở đó nghiên cứu lập dự án đầu tư một trong hai đoạn tuyến Hà Nội - Vinh hoặc TP. HCM - Nha Trang, trình QH xem xét... cũng chỉ có 37,53% đại biểu đồng ý trong khi đến 42,19% phản đối.

Tuy nhiên, hồi cuối tháng 8, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam ra tuyên bố Bộ GTVT đã gửi công hàm tới Chính phủ Nhật Bản mong muốn được phía Nhật Bản hỗ trợ kinh phí, kỹ thuật để lập báo cáo khả thi.

Tại cuộc họp báo sau phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9, Bộ trưởng Bộ GTVT Hồ Nghĩa Dũng giải thích: Bộ GTVT phối hợp với Nhật Bản lập báo cáo nghiên cứu khả thi 2 tuyến ĐSCT, chứ chưa xây dựng ngay. Về đối tác Nhật Bản, ông Dũng giải thích: Đây là nước có tài trợ vốn ODA song phương lớn nhất, tập trung hạ tầng kinh tế, đặc biệt hạ tầng giao thông. Và quan trọng hơn cả là trong các dạng ODA có ODA hỗ trợ kỹ thuật không hoàn lại…”.

Cuối tháng 10, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải thêm một lần nữa yêu cầu Bộ GTVT thành lập Ban Chỉ đạo để tiếp nhận nguồn vốn của JICA đối với 2 Dự án ĐSCT Hà Nội – Vinh và TP. HCM – Phan Thiết.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Minh Thuyết, nghị quyết của QH trong kỳ họp thứ 7 (tháng 5, 6 – 2010) không thông qua chủ trương triển khai dự án và cũng không giao cho Chính phủ nhiệm vụ tiếp tục nghiên cứu dự án. "Việc Chính phủ có những động thái để triển khai dự án này là chưa phù hợp với nghị quyết của QH”. Ông Thuyết cũng cho rằng, việc Nhật Bản cung cấp kinh phí để nghiên cứu dự án này không phải hoàn toàn là một việc “cho không, biếu không”.

Anh Đào - Sỹ Lực