Bùng phát trở lại
Sáng 24.6, Huyện ủy, UBND huyện Phúc Thọ đã tổ chức hội nghị chuyên đề bàn về các biện pháp chống “cát tặc”. Do giáp ranh giữa Vĩnh Phúc và Hà Nội, trước 2015 tình hình khai thác cát lậu trên địa bàn Phúc Thọ diễn biến rất phức tạp.
Theo báo cáo của UBND huyện, trên địa bàn có 3 doanh nghiệp được cấp phép khai thác cát (lộ thiên) là Công ty Kim Thanh, Công ty CP Tập đoàn Nam Cường và Công ty CP Hương Phong. Do chất lượng cát ở đây tốt nên tàu cuốc từ các địa phương khác tập trung về khúc sông Hồng chảy qua địa bàn huyện… đông như “trảy hội”, ngày đêm đua nhau sục vòi khai thác cát.
Bên đóng bên mở
“Khó khăn nhất là tuy UBND TP.Hà Nội không cấp phép khai thác cát dưới lòng sông Hồng cho bất kỳ DN nào, nhưng UBND tỉnh Vĩnh Phúc lại cho phép cho một số DN khai thác bằng nhiều hình thức. Điều này đã tạo điều kiện cho các DN lấn sang phần sông thuộc địa bàn Hà Nội do Phúc Thọ quản lý”, ông Ngọ Duy Hiểu - Bí thư Huyện ủy Phúc Thọ (Hà Nội) cho biết.
Đánh giá về việc “cát tặc” lộng hành thời gian qua, ông Ngọ Duy Hiểu cho rằng đây là hành vi rất trắng trợn và nguy hiểm. Vì ngoài việc làm thay đổi dòng chảy, nó còn ảnh hưởng đến an ninh trật tự, môi trường, đời sống nhân dân 5 xã trong huyện. “Nếu Vĩnh Phúc cứ cho DN khai thác cát như hiện nay thì 10 năm nữa, đất của Phúc Thọ sẽ bị lở hết. Trong khi hàng năm Hà Nội phải bỏ ra hàng chục tỷ đồng để xây dựng kè chắn, bảo đảm an toàn cho thủ đô mỗi mùa mưa lũ”.
Theo báo cáo của UBND huyện Phúc Thọ, trên tuyến sông Hồng chảy qua địa bàn huyện có chiều dài 9,7km có 3 công ty (đã nêu trên) được UBND tỉnh Hà Tây (cũ) cấp phép khai thác cát. Nhưng phía bờ bắc thuộc địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, tỉnh này lại cấp phép khai thác cho Công ty CP Hữu Bích, Công ty CP Kevin, Công ty TNHH An Viên. Các công ty này khai thác cát bằng máy xúc, vận chuyển bằng đường bộ và đường sông.
Mặt khác do biến động về dòng chảy nên vị trí UBND tỉnh Vĩnh Phúc cấp phép cho các DN này đa phần nằm trên địa phận của Phúc Thọ. Do đó, các DN trên cứ mặc nhiên khai thác cát, làm cho công tác đấu tranh với “cát tặc” càng thêm khó khăn.
Ông Khuất Duy Kiều - Trưởng phòng CSGT đường thủy TP.Hà Nội cho biết: “Việc khai thác cát không phép và sai vị trí chúng tôi kêu mãi rồi nhưng chưa giải quyết được. Chúng tôi đã yêu cầu các công ty khai thác cát rải phao để xác định địa giới khai thác. Cũng đề nghị Cục Cảnh sát môi trường, Công an tỉnh Vĩnh Phúc kiểm tra sát sao hơn nữa hoạt động khai thác cát trên địa bàn của mình”.
Còn ông Lại Hồng Thanh – Cục trưởng Cục Quản lý hoạt động khai thác khoáng sản (Bộ TNMT) cho rằng: Việc xác định mốc giới bằng GPS như Phúc Thọ đã làm trong thời gian qua vẫn chưa phải là giải pháp căn cơ. Việc này mới chỉ phát hiện vấn đề chứ chưa xử lý được vấn đề. Phải xác định mốc giới theo các tài liệu pháp lý. Về lâu dài, Hà Nội phải có quy chế phối hợp với Vĩnh Phúc để xác định lại địa giới hành chính. Sắp tới Bộ TNMT cũng phải rà soát lại việc cấp phép khai thác cát.
Một số giải pháp khác được đưa ra như cấm tàu hút cát hoạt động ban đêm, rút giấy phép các doanh nghiệp khai thác sai phép… Tuy nhiên kết thúc hội nghị, giải pháp căn cơ nhất cho vấn nạn “cát tặc” ở Phúc Thọ vẫn chưa sáng tỏ.