Tổng Bí thư hội đàm với Tổng thống Mỹ
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trả lời phỏng vấn của báo chí quốc tế trước chuyến thăm Mỹ. Ảnh: AP.
Cuộc hội đàm sẽ diễn ra tại phòng Bầu dục của Nhà Trắng với những nghi lễ cấp cao nhất. Sau hội đàm, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng dự kiến sẽ có nhiều hoạt động khác: Gặp đại diện các tầng lớp xã hội Việt Nam - Mỹ; gặp Thượng Nghị sĩ John McCain; gặp các Nghị sĩ thuộc hai đảng Dân chủ và Cộng hòa; trao đổi về “Quan hệ Việt Nam - Mỹ trong một thế giới đang thay đổi” tại Trung tâm Nghiên cứu An ninh và Quốc tế (CSIS); gặp đại diện cộng đồng người Việt tại Mỹ…
Đánh giá về chuyến thăm này, hãng tin AP viết: Các quan chức Mỹ đang rất muốn đưa mối quan hệ với Việt Nam lên một tầm cao mới. Việt Nam có thể là một điểm chính trong trục hướng đến châu Á, đóng vai trò quan trọng trong chính sách kinh tế và địa chính trị của Tổng thống Obama. Hãng tin này cũng trích dẫn nhận định của giáo sư Walter Lohman thuộc Trung tâm nghiên cứu châu Á tại Mỹ rằng, “mặc dù còn nhiều khác biệt, nhưng chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Mỹ là một minh chứng cho thấy mối quan hệ giữa hai nước đang tiến xa hơn. Mỹ muốn tăng cường hợp tác với Việt Nam vì điều này mang lại những lợi ích đặc biệt về kinh tế, nhất là khi các bên sắp hoàn thành Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP”.
Trước chuyến thăm, trả lời câu hỏi của báo chí quốc tế (AP, Bloomberg, Wall Street Journal, AFP) về “những thách thức còn tồn tại trong mối quan hệ hai nước là gì? Hoa Kỳ có thể làm gì để cải thiện quan hệ hai nước?”- Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nói: “Quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ đã phải chứng kiến một chương buồn trong lịch sử, để lại di chứng nặng nề trong lòng hai dân tộc. Nhưng thời gian đã cho thấy, vượt lên trên hết là khát vọng hòa bình và mong muốn xây đắp quan hệ hữu nghị, hợp tác của nhân dân Việt Nam và Hoa Kỳ. Hai nước đã cố gắng “gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai”. 40 năm sau chiến tranh, 20 năm bình thường hóa quan hệ, từ chỗ là “cựu thù”, Việt Nam và Hoa Kỳ đã trở thành “bạn” và từ năm 2013 đến nay là “đối tác toàn diện”. Đây thực sự là một bước tiến dài mà 20 năm trước, ít ai hình dung được.
Trả lời câu hỏi về việc Hoa Kỳ đóng vai trò quan trọng như thế nào và có thể làm gì nhằm xây dựng sự ổn định ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương nói chung, khu vực biển Đông nói riêng; Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho biết: “Việt Nam hoan nghênh Hoa Kỳ tăng cường hợp tác, coi trọng việc phát triển quan hệ nhiều mặt với khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Về vấn đề biển Đông, tôi đánh giá cao việc Chính phủ Hoa Kỳ có những phát biểu tích cực, ủng hộ việc giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982, tuân thủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và ủng hộ việc tiến tới đạt được một Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC).
Duy trì hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải, hàng không, không làm thay đổi hiện trạng, quân sự hóa hoặc áp đặt kiểm soát trên biển và trên không ở biển Đông, không phải là lợi ích của riêng ai, mà là nguyện vọng chung của các nước khu vực và cả thế giới. Tôi hy vọng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục có tiếng nói và hành động phù hợp, đóng góp vào việc giải quyết hòa bình các tranh chấp trên biển Đông dựa trên luật pháp quốc tế, góp phần bảo đảm hòa bình, ổn định ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương cũng như trên thế giới”.