Ca cao xen điều lãi gấp đôi

Ca cao có thể “cứu” cây điều khỏi nạn bị chặt bỏ.

Với diện tích hơn 150.000ha (chiếm 45% diện tích điều cả nước), năng suất đạt 1,1 - 1,5 tấn/ha và có trên 200 cơ sở chế biến hạt điều, Bình Phước từ lâu được gọi là “thủ phủ điều” cả nước. Hơn 13 năm gắn bó với cây điều, không ít hộ nông dân xóa được đói, giảm được nghèo và làm giàu.

Điều ngày càng giảm

Những năm gần đây, tuy giá điều có tăng đáng kể nhưng lợi nhuận so với cao su vẫn kém từ 1,5 - 2 lần (1ha điều cho khoảng 20 - 30 triệu đồng). Anh Đỗ Văn Trường, một người dân trồng điều ở xã Long Hưng (huyện Bù Gia Mập) cho biết:

“Giá điều năm nay ổn định 14 - 18.000 đồng/kg (cao hơn những năm trước 5 - 6.000 đồng) nhưng năng suất lại giảm mạnh, không còn giữ ở mức 11 tạ/ha như mọi năm. Nguyên nhân do nắng nóng kéo dài, thời tiết biến đổi bất thường, nhiều sương muối, sâu bọ phát triển... ảnh hưởng đến sinh trưởng, ra hoa, tạo quả của cây”.

Theo Sở Công Thương Bình Phước, vụ điều 2009 - 2010, ở nhiều địa phương trong tỉnh, năng suất bị giảm hơn một nửa. Sản lượng điều cả nước cũng chỉ đạt khoảng 300.000 tấn (giảm 50.000 tấn so với năm 2009).

Để đủ hàng xuất khẩu, các doanh nghiệp chế biến hạt điều trong nước sẽ phải nhập thô khoảng 300.000 tấn, tăng 50.000 tấn so với năm 2009. Các cơ sở chế biến điều Bình Phước cũng chịu chung bối cảnh nhập khẩu hạt điều thô 40-50% so với sản lượng trong nước.

Thực tế sản lượng điều bị giảm còn do diện tích điều trên cả nước bị thu hẹp (không riêng gì Bình Phước). Theo tính toán của Hội Điều Bình Phước, diện tích ước giảm trong năm 2010 của tỉnh khoảng 20.000ha. Vậy nên thu nhập từ điều không thể bảo đảm cuộc sống cho nông dân trồng điều. Nhiều người đã chuyển sang trồng cây cho giá trị kinh tế cao hơn như cao su, ca cao, jatropha (cây ngô đồng, cây dầu lai, dầu mè hoặc đậu cọc rào…).

Đến Bình Phước thời điểm này, dễ dàng chứng kiến cảnh điều bị cưa chất thành đống trên các tuyến đường nội tỉnh, đặc biệt trên tỉnh lộ 741. Diện tích hơn 150 nghìn ha điều của Bình Phước năm 2009 đang giảm từng ngày.

Nên giữ điều, xen ca cao

Theo Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Bình Phước, việc trồng xen cây ca cao dưới tán điều thời gian qua đã đem lại hiệu quả cao hơn trồng thuần và tiết kiệm được diện tích đất canh tác.

Ca cao trồng xen được hưởng bóng mát của cây điều, ngược lại, điều sẽ có thêm nguồn dinh dưỡng từ việc chăm sóc cho ca cao. Tổng thu nhập cả điều và ca cao tính ra khoảng 75 - 90 triệu đồng/ha, cao gấp đôi so với chỉ trồng chuyên canh cây điều.

UBND tỉnh Bình Phước vừa chấp thuận chủ trương cho Tổ chức Roots of Peace (Mỹ) – ROP triển khai dự án 7,6 tỷ đồng trồng cây ca cao trên địa bàn 3 huyện (Bù Đăng, Đồng Phú, Bù Gia Mập), trong 2 năm (2010 - 2012). Trong đó chú trọng đến diện tích ca cao trồng xen dưới tán điều, nhằm tăng tổng giá trị thu hoạch và khuyến khích bà con giữ vườn điều.

Ngọc Hùng