Nhiều chính sách cần Hội ND tham gia hoạch định

NTNN phỏng vấn TS, luật sư Hoàng Ngọc Giao - Viện trưởng Viện Chính sách, Pháp luật và Phát triển, giảng viên lớp tập huấn về vai trò của Hội ND trong vận động chính sách.

TS Hoàng Ngọc Giao cho biết, chính sách là công cụ quản lý nhà nước, định hướng phát triển của các ngành, địa phương. Vì vậy, đối tượng vận động chính sách là Nhà nước. Doanh nghiệp có hiệp hội ngành hàng; người dân có tổ chức xã hội của mình; ND có tổ chức Hội NDVN... Những tổ chức này tham gia vào quá trình hoạch định chính sách, ban hành chính sách, thực thi chính sách và giám sát, đánh giá chính sách...

Thưa ông, khi xây dựng chính sách nói chung và chính sách cho ND nói riêng cần chú ý tới điều gì?

- Chính sách phải phục vụ yêu cầu thực tế. Chính sách cho ND cần phản ánh được nguyện vọng của ND trong phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn. Nguyên tắc khách quan, chính sách phải được xây dựng từ dưới lên (người dân), chứ không phải “ấn” từ trên (Nhà nước) xuống. Hội NDVN là một trong những “kênh” quan trọng phản ánh thực tế nông nghiệp, nông dân và nông thôn.

Dựa vào hệ thống của mình và năng lực phân tích, đánh giá, tổng hợp, Hội NDVN nắm bắt và đưa nguyện vọng chính đáng của hội viên vào quá trình tham gia vận động hoạch định chính sách. Vận động chính sách không chỉ ở cấp T.Ư, mà còn ở cấp tỉnh, huyện, xã...

Ông có thể nói rõ hơn về vai trò của Hội NDVN trong vận động chính sách?

- Hội NDVN là tổ chức chính trị của Đảng, đại diện cho quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của ND. Các hoạt động như điều tra, khảo sát, thăm dò ý kiến hội viên, ND, Hội ND cơ sở, giúp Hội NDVN nắm bắt được nhiều thông tin.

Qua phân tích, đánh giá thông tin, Hội ND có thể tham gia tác động góp phần ban hành một chính sách mới; phát huy mặt mạnh, phát hiện những mặt hạn chế của chính sách hiện hành, từ đó kiến nghị, đề xuất bổ sung, sửa đổi để hoàn thiện chính sách. Thời gian qua, nhiều chính sách của Nhà nước ban hành đã có sự tham gia từ đầu của Hội NDVN.

Theo ông, lĩnh vực nào nên là ưu tiên của Hội NDVN trong quá trình vận động chính sách?

- Theo tôi, nông nghiệp, nông dân, nông thôn là lĩnh vực ưu tiên của các cấp hội trong vận động chính sách. Nông dân là chủ thể ở nông thôn và trong sản xuất nông nghiệp. Hội ND cần xem xét những chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn tác động như thế nào đối với nông dân. Nói thì dễ, nhưng thực tế làm rất khó, bởi phụ thuộc vào năng lực, trình độ, sự nhạy bén, năng động của cán bộ hội.

Có rất nhiều chính sách cần sự tham gia của Hội ngay từ khâu hoạch định, chẳng hạn chính sách đất đai, vốn, lao động, thị trường, an sinh xã hội... Trong công nghiệp hoá, đô thị hoá, người nông dân bị mất đất, mất tư liệu sản xuất. Luật Đất đai 2003 sắp tới cần sửa đổi, bổ sung nội dung gì để phù hợp với thực tế, đảm bảo đời sống nông dân... rất cần sự tham gia của Hội ND.

Ông đánh giá thế nào vai trò của truyền thông, báo chí trong vận động chính sách?

- Vận động chính sách phải được thực hiện rộng rãi trong công chúng chứ không phải trong một nhóm đối tượng nào. Báo chí truyền thông là công cụ truyền tải dư luận xã hội của công chúng về một vấn đề nào đó, chẳng hạn một chính sách.

Thiếu truyền thông, báo chí, hiệu quả vận động chính sách rất thấp, giảm tính minh bạch. Chính sách ảnh hưởng tới các nhóm lợi ích khác nhau nên rất cần sự minh bạch. Các cấp Hội ND nên tận dụng ưu thế của báo chí, truyền thông trong vận động chính sách, trước hết là Báo Nông Thôn Ngày Nay và các công cụ thông tin khác của Hội.

Xin cảm ơn ông!

Nguyễn Công (thực hiện)