Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945
“Lập ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa là lãnh tụ Hồ Chí Minh, người được dân Việt Nam tôn kính, mà rất nhiều người Mỹ và phương Tây “ngù ngờ” không biết. Điều đó lý giải vì sao công nghệ, vũ khí hiện đại, con người được trang bị đến tận răng lại không khuất phục được một dân tộc “thuần nông” nhỏ bé như Việt Nam”.
Đây là một trong những nội dung được nhắc đến trong tác phẩm History Is A Weapon (Lịch sử là vũ khí) của nhà nghiên cứu lịch sử người Mỹ, Howard Zinn vừa được Chính phủ Hoa Kỳ công bố theo Đạo luật tiết lộ thông tin.
“Chúng tôi phải giành độc lập và bảo vệ độc lập cho bản thân mình”
Một tài liệu liên quan đến Cách mạng tháng Tám và Chiến tranh Đông Dương nằm trong bộ hồ sơ Nghiên cứu về chiến tranh Việt Nam của Bộ Quốc phòng Mỹ (UDSV), xếp trong danh mục “tối mật” và đã được công khai qua báo cáo nổi tiếng mang tên Pentagon Papers (Báo cáo của Lầu Năm Góc) do hai nhà sử học là Daniel Ellsberg, Anthony Russo biên soạn. Trong báo cáo mô tả vai trò của Chủ tịch Hồ Chí Minh như sau:... “Ông Hồ là người có công lớn xây dựng lực lượng Việt Minh, tổ chức chính trị duy nhất phát triển trên toàn cõi Việt Nam, có khả năng chống lại hiệu quả đế quốc Nhật hay người Pháp. Ông còn là nhà lãnh đạo tài ba, duy nhất trong thời gian diễn ra chiến tranh, đã mang lại thắng lợi, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa và thoát khỏi hoàn toàn chế độ thực dân, mở đầu kỷ nguyên mới, tiến tới thống nhất đất nước bằng chiến thắng lịch sử Mùa Xuân 1975”.
Báo cáo viết tiếp: “Sau Cách mạng tháng Tám, các cường quốc phương Tây đã cấu kết nhằm thay đổi chính trị của Việt Nam. Anh chiếm miền Nam Đông Dương và sau đó quay lại với người Pháp. Tổ chức Nationalist China (của Tưởng Giới Thạch) chiếm phần phía Bắc Đông Dương, nhưng Mỹ đã thuyết phục trả lại cho Pháp. Đứng trước tình thế này, trả lời báo giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Chúng tôi dường như đơn độc... Bởi vậy chúng tôi phải giành độc lập và bảo vệ độc lập cho bản thân mình”.
Tháng 10/1946, quân Pháp tấn công cảng Hải Phòng khởi nguồn một cuộc chiến kéo dài 9 năm giữa Việt Minh và Pháp để quyết định ai sẽ là người cai trị Việt Nam. Sau chiến thắng của quân đội cách mạng Trung Quốc, ra đời nước CHND Trung Hoa (10/1949) và chiến tranh Triều Tiên diễn ra 5 năm sau đó, Mỹ bắt đầu tăng viện trợ cho Pháp. Đến năm 1954, Mỹ đã cung cấp trên 300 nghìn vũ khí nhỏ và súng máy, đủ để trang bị cho toàn bộ quân đội Pháp ở Đông Dương và chi thêm 1 tỷ USD viện trợ. Tổng thể, Mỹ đã cung cấp tới 80% tài trợ cho Pháp tham chiến trong cuộc chiến tranh Đông Dương nhưng cuối cùng vẫn không tránh khỏi thất bại mà điểm cuối là trận Điện Biên Phủ và 11 năm sau bằng Chiến dịch Mùa xuân lịch sử. Đội quân Việt Minh năm xưa do ông Hồ Chí Minh thành lập đã hoàn thành sứ mệnh thống nhất toàn vẹn lãnh thổ sau 3 thập kỷ đấu tranh trường kỳ và anh dũng”.
Binh lính Nhật Bản trên đường phố Sài Gòn
Vì sao vũ khí hiện đại lại không thắng được quốc gia “thuần nông và chính nghĩa“?
History Is A Weapon gồm nhiều chương, trong đó có chương 18 nói về vai trò của Mỹ đối với cuộc chiến tranh Việt Nam, đặc biệt là giai đoạn từ sau Cách mạng tháng Tám đến khi chiến tranh Việt Nam kết thúc tháng 4/1975. Đây là tài liệu được xếp vào diện tuyệt mật (to secret) cho biết, từ năm 1964 - 1972, các cường quốc đã sử dụng một nỗ lực quân sự tối đa, kể cả công nghệ, vũ khí hiện đại lẫn sức người, tiền bạc nhằm đánh bại một phong trào cách mạng dân tộc diễn ra trên một quốc gia nghèo, thuần nông nhưng cuối cùng vẫn thất bại. Những con người “thuần nông- chính nghĩa“ đã chiến thắng bạo tàn. Đây cũng là giai đoạn phong trào phản chiến dấy lên mạnh hơn bao giờ hết tại Mỹ và phương Tây, buộc Mỹ và đồng minh phải rút khỏi bãi lầy chiến tranh Việt Nam.
Howard Zinn cho rằng, đây chỉ là một trong những điều “ngạc nhiên” những năm 60, 70 của thế kỷ trước, bởi trước đó dân tộc Việt Nam đã làm nên một kỳ tích “long trời lở đất” khác, lập ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa do vị lãnh tụ được người dân Việt Nam tôn kính, Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu. Theo History Is A Weapon, đây là một trong số các chuỗi sự kiện quan trọng liên quan đến cuộc chiến tranh Đông Dương hay Chiến tranh Việt Nam mà rất nhiều người Mỹ và phương Tây “ngù ngờ” không biết và cũng là điều để lý giải vì sao công nghệ, vũ khí hiện đại, con người được trang bị đến tận răng lại không khuất phục được một dân tộc “thuần nông” nhỏ bé như Việt Nam.
Theo History Is A Weapon, mùa thu năm 1945, khi Nhật Bản bị bại trận, buộc phải rời khỏi Đông Dương, thuộc địa cũ của Pháp mà Nhật đã thôn tính từ năm 1940, phong trào cách mạng đang sục sôi phát triển tại Việt Nam nhằm đoạn tuyệt chủ nghĩa thực dân, mang lại cuộc sống mới cho người lao động trên toàn cõi Đông Dương. Phong trào được dẫn dắt bởi một người cộng sản chân chính Hồ Chí Minh, thông qua cuộc cách mạng tháng Tám lẫy lừng, kết thúc bằng bản Tuyên ngôn độc lập hùng tráng do Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tại Quảng trường Ba Đình ngày 2/9/1945 khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa nay là nước CHXHCN Việt Nam.