9 điều chưa biết về tiểu thuyết nổi tiếng "Chùm nho uất hận"

Bìa cuốn tiểu thuyết nổi tiếng

Tiểu thuyết lần đầu tiên đặt tên dân dã cho Cao Tốc 66 (Mỹ)

“Chùm nho uất hận” là một trong những tác phẩm văn học từng gây xôn xao nước Mỹ, do nhà văn John Steinbeck (1902 - 1968) viết. Tác phẩm này đã đem lại giải Nobel Văn chương cho ông vào năm 1962.

Trong “Chùm nho uất hận”, John đã lần đầu tiên viết về đường Cao Tốc 66 – con đường 2 chiều dài 2448 dặm nối từ Đông sang Tây nước Mỹ, từ Chicago sang Los Angeles – là “con đường cái”. Nhờ vậy, ông đã gắn được tinh thần con đường với hành trình hối lỗi của câu chuyện, và biến nó thành một biểu tượng văn học.

Con đường cái 66 - theo cách gọi của John Steinbeck

Gia đình Joad của tiểu thuyết là một trong số hàng vạn những gia đình di cư sang miền Tây nước Mỹ để trốn chạy quá trình cằn cỗi hóa đất trang trại. Và họ đã tới “con đường cái 66”, như John đã viết: “con đường để bay biến”.

Cuốn tiểu thuyết từng bị đốt và bị cấm

Hiệp hội Nông nghiệp California đã chối bỏ cuốn sách, cho rằng nó chỉ rặt những điều dối trá và tuyên truyền cho chủ nghĩa xã hội. Cùng lúc, cuốn sách bị cấm tại Xô Viết, khi Đảng cầm quyền lo ngại cuốn sách phổ biến chế độ tư bản vì ngay cả một người Mỹ bần cùng cũng có thể mua ô tô.

 Steinbeck bị đe dọa mạng sống đến nỗi FBI cũng phải đặt ông dưới sự giám sát. Cuốn sách bị cấm trong các thư viện và những bản được xuất bản thì bị đốt công khai để làm gương.

Vùng ảnh hưởng do Bão Cát ở miền Trung nước Mỹ, gây ra thời kì cằn cỗi hóa.

Một trong số các nhà sản xuất bông nổi tiếng nhất ở Cali, WB Camp đã đọc diễn văn trước khi đốt tượng trưng một bản sách: “Chúng ta tức giận, không phải bởi vì chúng ta đã bị tấn công mà bởi vì chúng ta bị tấn công bởi một cuốn sách bẩn thỉu, theo nghĩa thực nhất của từ này.”

Cuốn sách được xuất bản vào một ngày thứ 6

Cuốn sách được phát hành lần đầu vào ngày thứ 6 ngày 14.4.1939, cũng là ngày phát hành bộ phim kinh điển “Đồi gió hú” do diễn viên gạo cội Laurence Oliver thủ vai, cũng là ngày Tổng thống Roosevelt viết thư cho Hitler, nói rằng: “Liệu ngài có thể đảm bảo với tôi rằng lực lượng vũ trang của ngài sẽ không tấn công hoặc xâm lược lãnh thổ những nước độc lập là Phần Lan, Bỉ, Pháp, Anh Quốc và Ireland?”

Việc sáng tác “Chùm nho uất hận” đã khiến John Steinbeck dần mất tự chủ

Trong 5 tháng viết sách, nhật kí của nhà văn John Steinbeck cho thấy người đàn ông ngày càng mất đi tự chủ và tự ti. Ông viết sách sau khi vừa mất người anh vợ thân thiết, cùng lúc ông bị bao phủ bởi sự nghi ngờ những quy cơ bùng nổ chiến tranh và sự trăn trở về việc bán nhà. “Liệu đã từng có cuốn sách nào được viết ra trong hoàn cảnh rối loạn như vậy,” ông viết. “Tất cả hệ thống thần kinh của tôi đều đảo lộn.

Hi vọng rằng sắp tới tôi sẽ không sụp đổ. Thần kinh của tôi nhạy cảm dần lên… Tôi ước giá như tôi có thể biến mất một thời gian. Quá nhiều thứ khiến tôi có thể phát điên. Tôi sợ cả cuốn sách cũng sẽ tan tành. Nếu như vậy thật, tôi cũng sẽ tan tành.” Và khi viết xong, ông cho rằng “Cuốn sách thật tầm thường.” Cuốn tiểu thuyết tầm thường đó đem lại giải Pulitzer cho Steinbeck vào năm 1940.

John Steinbeck  tự hảo về những nghiên cứu của mình

Nhà văn Steinbeck

Trong khi viết, Steinbeck đã đến thăm thú và nghiên cứu Trại Liên bang quản trị gần Bakersfiled, được hóa thân thành “Trại đất trồng cần” trong sách. Khu trại này hiện vẫn là nơi sinh sống của nhân công di cư.

Ai cũng nên giữ bản sách xuất bản lần đầu

Bản sách xuất bản đầu tiên được Nhà xuất bản Viking cho ra đời chỉ gồm 619 trang (260.000 chữ), có giá 2,75 đô la và bìa bọc ngoài được minh họa bởi Elmer Hader. Có khoảng 50.000 bản trong đợt đầu này và được bán hết khi cuốn sách trở thành sách bán chạy trong năm 1939. Vào tháng 2 năm 1940, cuốn sách đã được tái bản 11 lần, và 428.900 bản đã được bán hết ở lần thứ 11. Một bản sách cũ của đợt xuất bản đầu tiên bây giờ có giá hơn 15.000 bảng Anh.

Steinbeck đã đặt tên cuốn sách như thế nào

Tiêu đề cuốn sách được trích trong bài Thánh chiến ca của nhà hoạt động bãi nô Julia Ward Howe viết năm 1861.  “Tôi thích bài hát vì nó như một cuộc hành quân, và cuốn sách cũng vậy.” Trong bài hát có viết, “Mắt tôi đã nhìn thấy vinh quang của vị Lãnh Tụ sắp đến/Ngài  giậm chân trong những vùng nơi giữ nho uất hận.”

Steinbeck cực kì thích sự thủ vai Tom Joad của diễn viên gạo cội Henry Fonda

Henry Fonda (ngoài cùng bên trái) trong bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn John Steinbeck

Nhà sản xuất Darryl Zanuck đã mua bản quyền chuyển thể cuốn sách thành bộ phim với giá 75.000 đô la, và thuê đạo diễn John Ford để thực hiện công việc khó khăn. Bộ phim đạt được hào quang và danh vọng vang dội, trong đó chính tác giả cũng cực kì ấn tượng với màn trình diễn của Henry Fonda trong vai chính. “Chính tôi cũng tự lún vào lời văn của mình”, ông nói. Hai người đã trở thành bạn tốt cho đến lúc Steinbeck qua đời, và Henry Fonda đã đọc bài thơ tưởng niệm nhà văn ở lễ tang của ông.

Một tiêu đề phổ biến

Đây không phải là cuốn sách duy nhất có tên “Chùm nho uất hận”. Có khoảng 3 - 4 cuốn sách khác cũng dùng cái tên này, trong số đó, cuốn sách xuất bản năm 2003 do Lewis Perdue viết thực sự có nội dung về ngành công nghiệp rượu.