Ngôi nhà cổ số 77 đường Trần Phú được làm bằng gỗ, dài 30m, rộng 6m, hiện được trưng dụng làm nơi cho du khách tham quan, cũng là nơi 4 thế hệ trong gia đình sinh sống. Trong gian nhà chính, hầu hết cột đã bị mối mọt gặm nát, phần máng xối được làm bằng gỗ đã bong tróc, nghiêng hẳn sang một bên. Gác trên của căn nhà nhiều năm nay đành phải để trống vì hầu hết kèo cột đã bị mục ruỗng, không an toàn. Đây là một trong những ngôi nhà cổ nhất, đẹp nhất ở Hội An, được chủ buôn người Hoa xây dựng vào cuối thế kỷ XVII.
Anh Hồ Hoàn Toàn bên trong ngôi nhà cổ hơn 100 năm tuổi ở số 26, đường Trần Quý Cáp, TP.Hội An. (Trong ảnh: Anh Toàn chằng chống tạm bằng gỗ và cảnh báo bằng xe đạp). Ảnh: Trương Hồng
Cụ Thái Thị Sâm (97 tuổi, chủ ngôi nhà) cho biết, ngôi nhà này có niên đại hơn 300 năm tuổi, do lâu đời và ảnh hưởng thời tiết nên ngôi nhà bị xuống cấp trầm trọng. Do đây là nhà cổ, một kiến trúc văn hóa, nên gia đình không được tùy tiện trùng tu mà phải trùng tu theo quy định của thành phố. Trong khi đó, việc trùng tu nguyên trạng ngôi nhà là vô cùng khó khăn, vả lại gia đình cũng không có kinh phí trùng tu. Lo sợ nhà sụp đổ bất cứ lúc nào nên gia đình đã báo cáo cơ quan chức năng. Thành phố đã nhiều lần cho đoàn đến kiểm tra. Đến năm 2012, một số cán bộ đến dùng mấy cây trụ gỗ kẹp thêm vào mấy cây trụ chính trong nhà để giảm tải cho chúng. “Chúng tôi sống thấp thỏm không yên trong nhà mình. Mỗi khi trời mưa bão, phải lo dọn dẹp tránh đi chỗ khác chứ không dám ở trong nhà” - cụ Sâm tâm sự.
Dẫn chúng tôi xem một vòng căn nhà 100 năm tuổi, anh Hồ Hoàn Toàn (42 tuổi, số 26 Trần Quý Cáp, TP.Hội An) tỏ vẻ ngán ngẩm trước thực trạng xuống cấp nghiêm trọng của căn nhà. Từ tầng một bước lên cầu thang, anh không quên dặn “đi nhẹ nhẹ kẻo mấy miếng ván mục sụp luôn xuống đó”. Trên tầng 2, có chỗ anh phải chắn bằng xe đạp để cảnh báo mấy đứa trẻ trong nhà không được bước tới vì sẽ sụp ngay.
Anh Toàn cho biết, ngôi nhà này do bố anh để lại. Do nhà nằm trong diện nhà cổ nên muốn sửa theo ý mình không được. Còn sửa theo đúng quy định của thành phố thì gia đình không đủ tiền. Để cầm cự, gia đình phải dùng thanh gỗ mới xen với thanh cũ để chống đỡ tạm bợ. Mái ngói rêu phong hàng trăm năm tuổi cũng đã vỡ nhiều nơi khiến nước thấm xuống sàn gỗ, chảy vào nhà mỗi khi mưa lớn. Những phần khác như cửa sổ, thềm nhà cũng đang xuống cấp nghiêm trọng… “Đã có 4 đoàn về kiểm tra, nhưng đến nay vẫn chưa thấy tu sửa gì. Cách đây 7 tháng, mái ngói trên lầu bất ngờ đổ sụp xuống trần. Rất may lúc đó, 3 đứa con nhỏ đi học, còn tôi giữ xe phía trước nên không ai bị thương. Chứ nếu ở trong nhà thì lúc đó bị vùi trong ngói rồi” - anh Toàn than vãn.
Trao đổi với NTNN, ông Đinh Hài - Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Quảng Nam cho biết: “Thời gian qua, công tác kiểm tra an toàn nhà cổ ở Hội An vẫn được ngành chức năng kiểm tra thường xuyên, đều có phương án chằng chống những ngôi nhà có nguy cơ sụp, lên phương án tu bổ khẩn cấp. Nhất là mùa mưa bão phải kiểm tra độ an toàn ngôi nhà, nếu nhà nào không an toàn, phải di dời người dân đến nơi an toàn” - ông Hài khẳng định.