“Cởi trói” sở hữu tên miền

Từ ngày 10.10.2015, Thông tư 24/2015/TT-BTTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông quy định về quản lý và sử dụng tài nguyên internet đã chính thức có hiệu lực, tạo điều kiên cho việc đăng ký, sở hữu, chuyển đổi tên miền .vn dễ dàng hơn, kích thích phát triển thị trường mua bán, chuyển nhượng, đấu giá tên miền hợp pháp. Theo các chuyên gia, khi hội nhập sâu rộng, việc sử dụng tên miền .vn sẽ giúp doanh nghiệp (DN) không bị thua thiệt ngay trên sân nhà, hạn chế tranh chấp và khẳng định giá trị thương hiệu trong môi trường quốc tế.

Còn “lơ là” với tên miền

Theo số liệu của Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC), khối DN hiện chỉ đăng ký khoảng 182.000 tên miền .vn trong tổng số hơn 500.000 DN Việt Nam. Trong đó, mỗi DN thường đăng ký nhiều hơn 1 tên miền. Điều này có nghĩa tỉ lệ DN sở hữu tên miền hoặc website chiếm tỉ lệ rất nhỏ.

Việc đăng ký, chuyển đổi dễ dàng sẽ giúp thị trường giao dịch tên miền hợp pháp hơn.

Theo các chuyên gia, việc đăng ký, sở hữu tên miền sẽ mang lại nhiều lợi ích cho DN như: nhận diện thương hiệu dễ dàng, mở rộng thị trường, khách hàng, quảng bá thông tin sản phẩm rộng rãi và nhanh chóng, nâng cao tính chuyên nghiệp trong quan hệ kinh doanh với đối tác... Một vấn đề tồn tại lâu nay là không phải DN, tổ chức nào cũng chú trọng việc sở hữu tên miền và bảo vệ thương hiệu. Kinh doanh không có website, không sử dụng thư điện tử với tên miền chuyên nghiệp, cá nhân và DN đã tự làm giảm cơ hội quảng bá cho mình rất nhiều. DN lơ là đăng ký tên miền quốc gia sẽ dẫn đến nhiều nguy cơ như: ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu, khó tiếp cận với khách hàng và dễ xảy ra các tranh chấp về tên miền.

Ông Trần Minh Tân, Giám đốc VNNIC, cho biết: “Tên miền .vn không nằm trong đối tượng điều chỉnh của Luật Sở hữu trí tuệ và việc đăng ký sử dụng tên miền được thực hiện theo thông lệ quốc tế với nguyên tắc “đăng ký trước được quyền sử dụng trước”. Cơ quan quản lý nhà nước không thể có cơ chế bảo hộ, giữ lại tất cả tên miền liên quan đến nhãn hiệu hàng hóa trong khi chủ nhãn hiệu không đăng ký sử dụng, tự bảo vệ nhãn hiệu của mình trên mạng internet. Do vậy, DN cần lưu tâm đặc biệt tới vấn đề đăng ký tên miền để bảo vệ thương hiệu của mình”.

Đăng ký để tránh tranh chấp

Đã có không ít tên miền .vn liên quan đến thương hiệu của nhiều DN rơi vào tay đơn vị kinh tế, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước. Do chậm đăng ký, nhiều DN, tổ chức đã không sở hữu được tên miền trùng với nhãn hiệu hàng hóa, thương hiệu của mình, ảnh hưởng đến việc quảng bá, tranh chấp khi chủ thể khác nhanh chân đăng ký trước, thậm chí phải tốn nhiều chi phí để mua lại.

Ông Phạm Tuấn Anh, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ trực tuyến NetNam TP HCM, cho biết: “Quy định mới rất thuận lợi nên DN cần đăng ký tên miền ngay khi thành lập để tránh tình trạng bị đầu cơ tên miền. Cần đăng ký tên miền “bao vây” nhằm tránh rủi ro khi giao dịch, lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ tên miền có uy tín”.

Ông Trần Minh Tân cho biết trong thời gian qua, số vụ tranh chấp tên miền ngày một gia tăng và phức tạp, như các vụ: ebay.com.vn, heineken.vn, bayer.vn, bitis.vn, samsungmobile.vn, visa.com.vn, mhb.vn, habeco.vn… “Khi chưa có quy định cụ thể về giải quyết tranh chấp tên miền, hầu hết các trường hợp tranh chấp về đăng ký, sử dụng tên miền quốc gia đều bị gộp chung trong các khiếu nại hành chính. Khi ấy, VNNIC là cơ quan quản lý, cấp phát tên miền chỉ giải quyết các khiếu nại hành chính liên quan đến việc thực hiện các quy trình, thủ tục hồ sơ đăng ký, duy trì, tạm ngừng, thu hồi tên miền. Do vậy, các vụ tranh chấp tên miền rất dễ xảy ra, DN nên sớm đăng ký tên miền cho mình” - ông Tân khuyến cáo.

Hiện tại, việc thay đổi tên chủ thể vẫn thực hiện theo cách cũ là hủy tên miền rồi mới được đăng ký lại cho chủ thể mới. Tuy nhiên, giải pháp này không an toàn và vẫn còn rủi ro mất tên miền. Đại diện Công ty PA Việt Nam kiến nghị: “Cơ quan chức năng cần sớm hoàn thiện Thông tư hướng dẫn Quyết định 38/2014/QĐ-TTg của Thủ tướng cho phép chuyển nhượng quyền sử dụng tên miền. Khi đó, đấu giá, mua bán, chuyển nhượng tên miền là biện pháp hữu hiệu để kích cầu thị trường, đẩy mạnh quá trình quảng bá, phát triển số lượng tên miền quốc gia”.

Ông Nguyễn Minh Thái, Giám đốc Kinh doanh Công ty CP Mắt Bão, cho biết: “Cần hoàn thiện chính sách giải quyết tranh chấp tên miền, tách việc giải quyết tranh chấp tên miền ra khỏi xử lý vi phạm hành chính. Nếu giải quyết tốt những vướng mắc thì đây sẽ là một động thái tích cực để phát triển tên miền quốc gia. Điều này sẽ tác động rất lớn đến thị trường tên miền tại Việt Nam và trở thành thị trường giao dịch hợp pháp thực sự”.