Máy bay WC-135 Constant Phoenix. Ảnh: US Air Force
Lầu Năm Góc hôm 5.1 xác nhận việc triển khai máy bay "đánh hơi" phóng xạ WC-135 Constant Phoenix. Đây là một phiên bản cải tiến của Boeing C-135b hoặc EC-135C, làm nhiệm vụ thu thập mẫu không khí và các mảnh vụn. Nó sẽ xác định xem liệu Triều Tiên có thật sự đã thử bom nhiệt hạch (gọi tắt là bom H) hay không.
Constant Phoenix được tướng Dwight D. Eisenhower phê chuẩn đưa vào sử dụng vào tháng 9.1947, khi ông giao cho lực lượng không quân chịu trách nhiệm phát hiện các vụ nổ nguyên tử trên toàn thế giới. Nhiệm vụ ban đầu được giao cho máy bay WB-29, nhưng được hoán đổi sang WB-50 và cuối cùng cho WC-135 vào năm 1965.
Kể từ đó, WC-135 đã thường xuyên thực hiện nhiệm vụ lấy mẫu không khí. Chiếc máy bay này đóng vai trò quan trọng trong việc theo dấu các mảnh vỡ phóng xạ sau thảm họa tại nhà máy hạt nhân Chernobyl ở Liên Xô năm 1986. WC-135 cũng từng được triển khai đến Nhật Bản vào năm 2011, sau khi lò phản ứng hạt nhân tại nhà máy điện Fukushima tan chảy sau thảm họa động đất và sóng thần.
WC-135 hiện là chiếc máy bay Mỹ duy nhất thực hiện nhiệm vụ lấy mẫu không khí, với phi hành đoàn từ Phi đội Trinh sát số 45 tại căn cứ không quân Offutt ở Nebraska. Thiết bị trên khoang được vận hành bởi các thành viên của Trung tâm Ứng dụng Kỹ thuật Không quân.
Máy bay có vận tốc khoảng 650 km/h, tầm hoạt động hơn 7.400 km. Theo Aviationist, WC-135 có thể chở đến 33 nhân viên, tuy nhiên, số thành viên tổ bay thường được giữ ở mức tối thiểu để giảm bớt mức độ tiếp xúc phóng xạ.
WC-135 thường bay trực tiếp qua vùng bị nghi là một chùm phóng xạ. Máy bay đã tích hợp công cụ bảo vệ trước phóng xạ, vì vậy, tổ bay trên khoang không cần phải mặc đồ bảo hộ cồng kềnh, Washington Post dẫn lời Susan Romano, phát ngôn viên tại căn cứ không quân Offutt, cho biết.
Darin R. Pfaff, một cựu thành viên tổ bay của WC-135 giải thích rằng: "khung máy bay có hai gói lọc than lớn, cũng như các bộ lọc Hạt không khí hiệu năng cao (HEPA) và Hạt không khí cực thấp (ULPA) cho không khí trong khoang.
Khi máy bay tiếp xúc các mảnh vỡ phóng xạ, phi hành đoàn sẽ giảm luồng không khí trong khoang để chỉ duy trì ở mức điều áp, tất cả nhân viên sẽ thở 100% oxy qua mặt nạ. Họ sẽ giữ mức thở 100% oxy này cho đến khi thang đọc hoạt động trở về cấp độ an toàn. Mọi người đều đeo một máy đo, và các dữ liệu này đều được theo dõi để ngăn chặn phơi nhiễm không an toàn".
Trong khi nhiều chuyên gia vũ khí hạt nhân đang hoài nghi về tuyên bố thử thành công bom nhiệt hạch của Triều Tiên, WC-135 sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xác định thực hư vụ việc. "Chúng ta sẽ biết chắc chắn một khi WC-135 lấy mẫu không khí", quan chức quốc phòng Mỹ cho biết.